|
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot
|
| bet | 3/3 | | Sana | 22.04.2023 | | Hajmi | 21.3 Kb. | | #53239 |
Bog'liq R.Baxtiyor fizika mustaqil ish Allotropiya, Xusniya 3, 77-88, Orol dengizining ekologik ahvoli, Ganiometr, 9-MARUZA.IOT TEXNOLOGIYASI., talaba-varaqasi-380231103776Tempratura(lot.tempratura-zarur siljish, o’lchamdorlik, normal holat)- mikroskop tizimining termodinamik muvozanat holati-ni xarakterlovchi asosiy parametrlardan biri. Termodinamik muvozanat holatida turgan tizmning barcha qismlarining tem-praturasi bir xil bo’ladi. Agar tizm muvo-zanat holatdan chiqarilsa, uning issiqroq qismlaridan sovuqroq qismlariga issiqlik uzatilishi natijasida malum vaqtdan so’ng tizimning hamma qismlari tempraturasi-ning tenglashishi vujudga kelib,
termodinamik muvozanat holatiga qaytadi.
Tizim tarkibidagi jismlarni isitish yoki sovitish, yani trasini o’zgartirish ularning qaryib barcha fizik hossalariga ta’sir qiladi: Tempraturani o’lchash uchun bu o’zgar-ishlarning istalgan biridan foydalanish mumkin. Tempratura bevosita o’lchanmay-digan kattalik. U boshqa kattaliklarni o’l-chash orqali aniqlanadi. Mos tizimning tempraturasini isitish yoki sovitish natijasi-da gaz hajmi yoki bosimning o’zgarishi (suyuqlik, jumladan, simobli termometrlar) o’tkazgichlarning elektr yutuvchi kuchlarini o’zgarishi va boshqa orqali aniqlash mum-kin. Statistik Fizizkatsiya tempratura ter-modinamik muozanat holatidagi tizimning tashkil ertgan zarralarning o’rtacha kine-tik energiyalarini tavsiflovchi kattalikdir.
Asrtofizikada tempratura.- muhitning fizik holatini ifodalovchi parametr. Osmon jismlarining tempraturasini bazi nazariy
farazlarga asoslangan holda ularning nurlanishini o’rganish yo’li bilan aniqlanadi. Tempraturaning quyidagi xillari mavjud:yulduz (yoki boshqa obyektlarning mos quyosh toji) ning effektiv tempratu-rasi – yulduz o’lchamiga teng va yulduz tarqatayotgan to’liq nurlanishni chaqira oladian mutloq qora jism Tempratura Ravshanlik tempraturasi berilgan yo’nalish-da kuzatilayotgan muayyan to’qin uzunligi-dagi nurlanish intensivligiga teng nurlanish chiqara oladigan mutloq qora jism Tem-parura Spektrofotometrik tempratura – kuzatilayotgan spektral sohasidagi nurla-nish intensivligining nisbiy taqsimlanishiga yaqin nurlanish chiqara oladigan mutloq qora jism Tempratura spektrometrik tem-pratura spektrning turli sohalarida turli-cha bo’lishi mumkin. G’alayonlash tem-praturasi- atomlarning g’alayonlash holat-lari bo’yicha taqsimlanishini ifodalovchi
parametr.
Ionlanganli tempraturasi spektral chiziqlari-ning nisbiy intensivligi bo’yicha aniqlanuv-chi moddaning ionlanganlik darajasi belgi-lovchi peremetr.
|
| |
