Namangan davlat universiTeti biotexnologiya fakulteti biologiya yo’nalishi 4-bosqich bio ju-20-guruh talabasi Shamsiddinova Gulira’noning “O’simliklarning gazlarga chidamliligi” mavzusiga taqdimoti

1 2 3 4

Bog'liq
Presentation (1)

Atmosferaning ifloslanishi avvalo insoniyat faoliyati bilan, ya'ni uning ishlab chiqarishdagi faoliyati bilan bog'liqdir. Hozirgi vaqtda bu holat juda katta ko’lamga ega bo'lganligi uchun biosferaning o'z-o'zini tozalash sistemasi havoni tozalashga ulgurmayapti. Masalan, odamlar faoliyati natijasida havoga 200 turdan ortiq har xil gazlar tarqaladi. Bularga biazot oksidlari (NO, NO2), CO, oltingugurt oksidi (CO2) kabi gazsimon birikmalarni, uglevodorodlarni, har xil HCO4, HNO3, HCI kabi kislotalarning bug’larini, fenollar, kullar, tutunning qattiq birikmalarini, o'z tarkibida qo'rg'oshin oksidi, rux oksidi kabilarni tutuvchi changlarni va yana shularga o'xshash moddalarni misol qilib ko'rsatishimiz mumkin.

Atmosferaning ifloslanishi avvalo insoniyat faoliyati bilan, ya'ni uning ishlab chiqarishdagi faoliyati bilan bog'liqdir. Hozirgi vaqtda bu holat juda katta ko’lamga ega bo'lganligi uchun biosferaning o'z-o'zini tozalash sistemasi havoni tozalashga ulgurmayapti. Masalan, odamlar faoliyati natijasida havoga 200 turdan ortiq har xil gazlar tarqaladi. Bularga biazot oksidlari (NO, NO2), CO, oltingugurt oksidi (CO2) kabi gazsimon birikmalarni, uglevodorodlarni, har xil HCO4, HNO3, HCI kabi kislotalarning bug’larini, fenollar, kullar, tutunning qattiq birikmalarini, o'z tarkibida qo'rg'oshin oksidi, rux oksidi kabilarni tutuvchi changlarni va yana shularga o'xshash moddalarni misol qilib ko'rsatishimiz mumkin.

Kislotali muhitli gazlarning ta'siri uzoq vaqt davom etsa, fitotsenozda ham o'zgarishlar bo'lishi mumkin. Masalan, o'rmonlarda o'suvchi daraxtlarning turi kamayadi, o'tloqlarda begona o'tlarning ko'payib ketishi kuzatiladi. Bundan tashqari, o'rmon daraxtlarining barglarini o'Ichami kichrayib, soni kamayadi. Shuningdek, daraxtlarda kseromorflik xususiyatlari paydo bo'ladi. Gazlarga chidamlilik xususiyatlari bilan o' simliklar ikki guruhga bo’linadi:

1. Gazlarning ta'siriga sezuvchanlik xususiyati kuchli o'simlik - ya'ni o'simlik hujayralarida patologik o'zgarishlar ro'y berish darajasi va uning tezligiga qarab o’simliklarning gazlarga munosabatining o'zgarishi. 2. Gazlarga chidamli o'simliklar. Bu o'simliklarda quyidagi xususiyatlar mavjud: a) zaharli gazlarning hujayralarga kirishini boshqarish xossasi; b) sitoplazmaning muqobil bufer holatini va undagi ionlar miqdori nisbatini bir maromda ushlab turish xususiyati; d) gazlar ta'sirida hosil bo'lgan zaharli moddalardan tozalash, ya'ni zaharsizlantirish xususiyati.

Download 92,86 Kb.

1 2 3 4

Download 92,86 Kb.