• Namangan Institute of Engineering and Technology nammti.uz
  • 2-rasm. API klient – server arxitekturasi
  • Namangan Institute of Engineering and Technology nammti uz




    Download 15,56 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet470/693
    Sana13.05.2024
    Hajmi15,56 Mb.
    #228860
    1   ...   466   467   468   469   470   471   472   473   ...   693
    Bog'liq
    Тўплам

    arxitekturasi[1][2]. 
    Bugungi kunga kelib, veb-xizmatlarni qo’llash uchun quyidagi protokollar keng tarqalgan: 
    SOAP (Simple Object Access Protocol) asosan SOAP/WSDL/UDDI standartlari uchligidir. 
    REST (Representational State Transfer) 
    XML-RPC (XML Remote Procedure Call - XML masofaviy protsedura chaqiruvi) 
    Bunda, SOAP XML-RPC dan rivojlangan va uning rivojlanishidagi keyingi qadamdir. Holbuki, 
    REST WWW tushunchalari kontekstida CRUD (Create Read Update Delete) obyektlarini 
    manipulyatsiya qilish nazariyasiga asoslangan yangi texnologiya emas, balki arxitektura uslubiga 
    asoslangan tushunchadir. Albatta boshqa protokollar ham bor lekin ular keng qo'llanilmagani uchun 
    biz ikkita asosiy - SOAP va REST protokoli haqida to'xtalamiz. XML-RPC biroz "eskirgan"ligi sababli, 
    biz batafsil ko'rib chiqmaymiz. Qoida tariqasida, veb-xizmat provayderlari paketlarni API 
    funktsiyalari va hujjatlari bilan ta'minlaydi[3][4][5][6]. 
    EKG ma’lumotlarini masofaga ya’ni serverga joylash uchun bog’lash texnologiyasini ko’rib 
    chiqish zarur bu jarayonni bajarish uchun API (application programming interface) texnologiyasi 
    mavjud.
    API - bu tayyor sinflar, funktsiyalar, protseduralar, tuzilmalar va konstantalar to'plami. Ushbu 
    ma'lumotlarning barchasini dasturning o'zi (yoki operatsion tizim) tomonidan taqdim etiladi. Shu 
    bilan birga, foydalanuvchi API texnologiyasi modullarning o'zaro ta'sirini ta'minlashini tushunishi 


    Namangan Institute of Engineering and Technology 
    nammti.uz 
    10.25.2023
    Pg.432 
    shart emas. Taqdim etilgan ma'lumotlarning maqsadi tashqi dasturlar (mobil, desktop ilovalar) bilan 
    ishlashda ushbu ma'lumotlardan foydalanishdir. 
    2-rasm. API klient – server arxitekturasi 
    Turli xil maxsulotlar (internet magazin, ommaviy axborot vositalari ma’lumotlari va boshqalar) 
    masofadan ma’lumot almashinuv API lari dasturchilar tomonidan bir-biri bilan o'zaro aloqada 
    bo'ladigan ilovalarni yaratish uchun ishlatiladi. 
    Umuman olganda, bu mexanizm turli ilovalar ishini yagona tizimga birlashtirish uchun 
    ishlatiladi. Jarayonda API mexanizmining elementlari ko'p darajali ierarxiyani tashkil qiladi. Bunday 
    holda tobe komponentlar ham xuddi shunday tuzilishga ega. Standart OSI (Open Systems 
    Interconnection) tarmoq modeli ichida kamida 7 ta ichki qatlam mavjud. Ular bit tarjimasining 
    jismoniy qatlamidan HTTP (HyperText Transfer Protocol) va IMAP (Internet Message Access 
    Protocol) protokollari kabi ilovalarga tasniflanadi. Shunday qilib, yuqoridagi API quyi qismning 
    funktsiyasidan foydalanadi. 
    APIni tavsiflashda axborotni tashkil qilishning muhim tarkibiy qismlaridan biri bu funktsiya va 
    sinf kutubxonalaridir. Ular signatura va semantikaning tavsiflarini o'z ichiga oladi. Bu erda API 
    funktsiyalari interfeys mexanizmining faqat bir qismidir. 
    Bunday holda, signatura umumiy funktsiya deklaratsiyasining bir qismi sifatida ishlaydi va u 
    elementni aniqlash uchun ishlatiladi. U turli xil dasturlash tillarida turli yo'llar bilan taqdim etiladi. 
    Shunday qilib, uni qayta ishga tushirish imkoniyatlari bilan belgilanadi. 
    1-jadval

    Download 15,56 Mb.
    1   ...   466   467   468   469   470   471   472   473   ...   693




    Download 15,56 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Namangan Institute of Engineering and Technology nammti uz

    Download 15,56 Mb.
    Pdf ko'rish