|
Namangan muxandislik-texnologiya instituti
|
| bet | 52/104 | | Sana | 17.02.2024 | | Hajmi | 13,19 Mb. | | #158020 |
Bog'liq JIXOZ majmua oxirgi variyanti7-AMALIY MASHG`ULOT
Bosim ostida quyish usuli bilan maxsulot olish sexini loyixalash
Texnologik hisob-kitoblar. Material va issiqlik balansi.
276 markali Polietelen ishlab chiqarishning material balansi. Material balansni tuzish loyixasida yillik ishlab chiqarish quvvati 50 000 t ni tashkil qiladigan polietilen ishlab chiqarish nazarda tutilgan bo'lib, chiqarish uchun kerak bo’ladigan xom ashyolarning miqdorini keltirib chiqaramiz. Bir yilda ishchi kunlar soni (ish vaqt) fondi 318 kunni tashkil etadi.
Dastlabki ma’lumotlar: Yillik ishlab chiqarish unumdorlik 50 000 t.
Material balansni tuzish loyixasida berilgan mahsulot ichlash chiqarish uchun smenada, sutkasiga va yiliga zarur bo’lgan xom-ashyo materiallarni hisoblashdir. Buning uchun:
mahsulot ishlab chiqarishning yillik hajmi: 50 000 t/yil
texnologik yo’qotigshlar va nuhsonlar me'yori xisoblanadi
Polietilen ishlab chiqarishning reseptura tarkibi hisobi
1-jadval
Polietelen olishda reagentlar konsentratsiyasi 276 marka
Nomlanishi
|
Konsentratsiya, %(mass.)
|
Etilen i azot
|
99,81
|
Vodorod
|
0,03
|
Katalizator
|
0,03
|
Transpartrofka azot
|
0,13
|
Xammasi
|
100
|
Quyidagi rasmda materiallar oqimi sxemasi keltrilgan.
1-rasm. Material sxemasi
1-bosqich-polimerizatsiya; 2-bosqich -maxsulotni yuklash 1-ya bosqich; 3 bosqich - maxsulotni yuklash 2-ya bosqich; V-vodorod; V=0,32 kg; K - katalizator; K=0,32 kg; A - azot; A=1,38 kg; P1-P3 - bosqichlardagi yoqatilishlar; P1=1,4; P2=3%; P3=1,55%; Pr1-Pr3 bosqichlardagi yoqatilishlar; Pr3 Tayyor maxsulot; Pr3=1000 kg;
Material oqimi sxemasi 3 bosqich
Ikkinchi bosqichdan olingan maxsulot miqdori quyidagi formula orqali aniqlanadi
Pr= Pr3 + P3; 100% = Pr3 + 1,55%, Bu yotgan Pr3 = 98,45%;
Pr3 = 1000 kg;
П 3 -1,55%
1000кг -98,45% } P3 = 15,74 kg;
Pr2 = 1000 + 15,74 = 1015,74 kg;
2 bosqich
Birinchi bosqichdan olingan maxsulot miqdori quyidagi formula yordamida aniqlanadi
Pr1 = Pr2 + P2;
100% = Pr3 + 3%, bu yerdan Pr2 = 97%;
Pr2 = 1015,74;
П 2 - 3%
1015,74 - 97% } P2 = 31,41 kg;
Pr1 = 1015,74+31,41 = 1047,15 kg;
2 bosqich
Etelen va azot miqdorini quyidagi formula yordamida aniqlanadi A + E = Pr1-V-K-A + P1;
A + E = 1047,15 - 0,32 - 0,32 - 1,38 + P1;
A + E = 1045,13 + P1;
100% = 1045,13 + 1,4%;
1045,13 - 98,6%
П1 - 1,4% } P1 = 14,84 kg;
A + E = 1047,15 + 14,84 = 1059,97 kg;
Olingan natijalarni ushbu jadvalga kiritiladi
2-jadval
Polietelen 1 tonna maxsulotni xisobga olingan materiallar balansi
Kirim
|
kg/t
|
Sarf
|
kg/t
|
Etilen i azot
|
1059,97
|
Maxsulot
|
1000
|
Vodorod
|
0,32
|
Yoqatilishi
|
|
Katalizator
|
0,32
|
P1
|
14,84
|
Transportirlangan azot
|
1,38
|
P2
|
31,41
|
|
|
P3
|
15,74
|
Xammasi
|
1061,99
|
Xammasi
|
1061,99
|
2.6 sutkali soatli yillik pragrammani bajarishdagi xom ashyo miqdorini va uskuna miqdorini xisoblash
Xisoblashdan maqsad-polietelen ishlab chiqarishdagi 276 markali sutkali soatli yillik pragrammani bajarishdagi xom ashyo miqdorini va kerakli uskuna miqdorini aniqlash
Dastlabki malumotlar
Sexning yillik unumdorligi = 198000 tonn/yil;
Reaktorni unumdorligi = 8770 kg/soat = 8,77 tonn/soat;
Trej -vaqtning rejim fondi = 7600 soatda = 317 kunda;
Trem = 400 soatda = 17 kunda;
Sutkali soatli yillik pragrammani bajarishdagi xom ashyo miqdorini xisoblash
Sexning sutkalik unumdorligini quyidagi formula yordamida aniqlanadi
276 markali polietelen ishlab chiqarishdagi xom ashyoni sutkalik sarfi
Etilen = 615,14*1,06 = 652,0484 tonn/sutki;
Vodorod = 615,14*0.00032 = 0,197 tonn/sutki;
Katalizator = 615,14*0.00032 =0,197 tonn/sutki;
276 markali polietelen ishlab chiqarishdagi xom ashyoni soatli sarfi
Etilen = 652,0484/24 =27,17 tonn/chas;
Vodorod = 0,197/24 =0,0082 tonn/chas;
Katalizator = 0.197/24 = 0.0082 tonn/chas;
276 markali polietelen ishlab chiqarishdagi xom ashyoni yillik sarfi
Etilen = 198000*1,06 = 206700 tonn/god;
Vodorod = 198000*0.00032 = 62,4 tonn/god;
Katalizator = 198000*0.00032 = 62,4 tonn/god;
Moddalar nomlanishi
|
sarf, tonna
|
sutka
|
soat
|
Yil
|
Etilen
|
652,0484
|
27,17
|
206700
|
Vodorod
|
0,197
|
0,0082
|
62,4
|
Katalizator
|
0,197
|
0,0082
|
62,4
|
Texnologik uskunani hisoblash va tanlash.
Reaktor o‘ralma shaklida quvursimon yasalgan bo‘lib, ideal siqib chiqarish tartibida ishlaydi va uning uzunligi 300 m, diametri 10-24 m gacha bo'ladi. Polimerizator harorat tartibiga ko‘ra uchta bolimga bolinadi: etilenni 200 oC gacha qizdirish, 200—250 oC haroratda polimerlash, reaksion aralashmani 110-125 oC gacha sovitish. Polietilen suyuqlanmasi va reaksiyaga kirishmay qolgan etilen aralashmasi separator (4)ga o'tadi u yerda uning bosimi 25-30 MPa gacha pasayadi, so’ngra ajratgich-qabul qiluvchi changa (razdelitel-priyomnik)ga tushadi, u yerda bosim 0.1-0,3 MPa gacha pasayib gaz polimerdan ajralgach, polimer turg‘unlashga, so‘ngra bo’yashga va donadorlash (granulalashga)ga yuboriladi. Reaksiyaga kirishmay qolgan etilen tutib qoluvchi idish (6)ga o'tadi undan yuvuvchi uskuna orqali tozalanib yana polimerlashga qaytariladi. Etilenni reaktor orqali bir marta o‘tgandagi polimerga aylanish darajasi 16-25% ga teng bo'ladi. Sirkulyatsiya (aylantirish) tufayli polietilenning umumiy unumi 95-97 % Ga yetkaziladi.
276 markali polietelen ishlab chiqarishda kerakli bo’lgan reaktorlar miqdori quyidagi formula yordamida aniqlanadi
Quvir tipidagi polietilen ishlab chiqarish reaktori
Gr – reoktorni sutkali ishlab chiqarish quvvati
Yoki boshqa formula yordamida reoktorni zarur bolgan miqdori
Q - quyidagi bosqichdan o’tuvchi xom ashyo miqdori koeffitsenti;
Gs - sexning sutkalik ishlab chiqarish quvvati
K - foydalangan uskuna koeffitsienti
ssm - apparatdagi moddalar aralashmalari zichligi kg/m3;
Va - aparat xajmi, m3; s - apparat toldirish koefitsienti;
Foydalanilgan uskuna koeffitsientini quyidagi formul yordamida aniqlanadi
Va = 540 m3;
Q = 1, t.k Barcha xom ashyo reoktorga yuklanadi;
s = 1, t.k. xom ahyo sifatida gazdan foydalaniladi;
Reaktordagi moddalar aralashmasi zichligini aniqlash.
Reoktor 99% gacha etilen aralashmasi toldirilgan, shuning uchun aralashma zichligi bu etilen zichligi xisoblanadi.
Aralashma zichligi quyidag formula yordamida aniqlanadi
R - bosim, Pa;
M - malekulyar massa, kg/mol;
R -doimiy universal gaz;
T - xarorat, K;
R = 20*105Pa;
M = 28*10-3kg/mol;
R = 8,314 Dj/(kmol*K);
T = 308 K;
276 markali polietelen ishlab chiqarishdagi bitta reaktor.
Katalizator uchun ozuqaviy miqdorini aniqlash
Kerakli qiymatlarni formulaga qoyamiz va katalizatorlar uchun oziqaviy miqdorini aniqlaymiz.
276 markali polietilen ishlab chiqarish uchun katalizatorga ikkita ozuqaviylik zarur bo’ladi.
Masulot yuklashning idish miqdorini quyidagi ma’lumotlardan foydalanib aniqlaymiz.
276 markali polietelen ishlab chiqarishda maxsulotni yuklash uchun ikkita idish zarur boladi.
|
| |
