a)Metall potensiallarini aniqlash
Metallarning potensial qiymatlarini aniqlqsh uchun idish ichiga elektrodlar bilan mis sulfat elektrodi(MSE) orasida galvanic juftlar (Al/MSE,Fe/MSE,Cu/MSE) hosil qilinadi.
Har bir galvanic juft zanjirda hosil bulgan kuchlanish millivoltmetir yordamida aniqlab,jadvalga yoziladi.Aniqlangan potensiallar qiymatlariga kura,metallarning aktevlek qatori tuzilib,ularning korroziyalanish to’g’risida xulosa qilinadi.
Eslatma:Metallarning normal potensiallarini aniqlashdagi labaratorya sharoiti,nazariy aniqlash sharoitiga to’la javob bermasligi sababli,olingan natijalar tekshirilayotgan metallarning haqiqiy potensiali qiymatini ifodalamaydi.Lekin umumiylik saqlanadi.
b)Galvanik juftlardagi tok kuchi va uning yunalishini aniqlash
Buning uchun idish ichidagi metal elektrodlari o’rtasida o’zaro galvanic juftlar(Al/Cu,Al/Fe,Fe/Cu) hosil qilib,har bir galvanic juft zanjirdagi tok kuchi vat ok yo’nalishi milliampermetr yordamida aniqlanadi.Tokning yo’nalishi milliampermeter ko’satkichining og’ishiga qarab belgilangan.Tok galvanic elementning anodidan katodiga tomon harakatlanadi.
Galvanik juftda hosil bo’lgan tokning kuchiga ko’ra,anod vazifasini bajarayotgan metal eiektrodining yemirilish vaqti Faradey ifodasi yordamida hisoblab yoziladi.
Potensial
|
Potensial
|
Potensial
|
Tok
|
Tok
|
Tok
|
Tok
|
Galvanik juftlar
|
Potensial qiymati(V yoki mV)
|
Aktevlik qatori
|
Galvanik juftlar
|
Tok kuchi(mA)
|
Tok yo’nalishi
|
Anodning yemirilish vaqti
|
Al/MSE
|
|
|
Al/MSE
|
|
|
|
Fe/MSE
|
|
|
Fe/MSE
|
|
|
|
Cu/MSE
|
|
|
Cu/MSE
|
|
|
|
XULOSA
Xulosa urnida shuni aytish mumkinki Maskur bitiruv malakaviy ishda karroziya va karroziya turlari karroziya vaqtida kechadigan fizik kimyoviy jarayonlar ularni oldini olish haqida bayon qilingan.
Maskur bitiruv malakaviy ish maktab o’quvchilari hamda kasb-hunar texnika kollej talabalarini bilimini oshirishga ilmiy izlanishlar olib borishga zamin yaratadi deb aytsak buladi. Texnika (techne - mahorat, sanʼat) - moddiy boylik olish hamda odamlar va jamiyatning extiyojlarini qondirish maqsadida inson atrofdagi tabiatga taʼsir qilishiga imkon beradigan vositalar va koʻnikmalar majmui. Kollej (ing . college) - 1) Buyuk Britaniya, AQSH va ayrim boshqa mamlakatlarda oliy, oʻrta, yuqori oʻrta oʻquv yurti (ayrim hollarda universitet tarkibida). Dastlab 13-asr boshlarida Buyuk Brita-niyada vujudga kelgan; 2) Fransiya, Shveysariya, Belgiya, shuningdek, Afrika va Osiyoning ilgari fransuz mustamlaka imperiyasi tarkibiga kirgan bir qancha mamlakatlaridagi oʻrta va toʻliqsiz oʻrta oʻquv yurti. Fransiyada dastlabki K. oʻrta asrda universitetlarda paydo boʻldi; 3) Oʻzbekistonda oʻrta maxsus, kasb-hunar oʻquv yurti. OʻzRning 1997 yil avg .da qabul qilingan "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi" va "Taʼlim toʻgʻrisida"gi qonuni hamda OʻzR Vazirlar Mahkamasining 1998 yil fevral dagi qaroriga muvofiq, kasb-hunar kolleji sifatida tashkil etilgan.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
1.Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida:- xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari, taraqqiyot kafolatlari, Тoshkent-1997
2.Abdusamatov A., Mirzayev F., Ziyoev F.Organik kimyo. Тoshkent O’qituvchi -2004.
3.Aloviddinov A.B., Ismatullayeva M.Т., Хolmurodov N.A.Organik kimyo Тoshkent O’qituvchi -2005,
4.L.Ibragimov,I.T.Mishienko,D.K/Cheloyansi.Intensifikasiya dobchi nefti”Nauka”2000 g
5.Gimatudinov Sh.K.Nefteotdacha kollektorov 1970 g
6.Karimov A.U.,Yusupov D.,Tursunov M.A.,Hamroyev B.N.Mahalliy xom-ashyolar asosida neft-gaz qazib olish uchun yangi reagentlar Standart 2006 № 3 36-38-betlar.
7.S.M.Turobjonov,D.Yusupov,M.A.Tursunov,A.Ikromov,A.S.Mustafayv,K.Sh.HamroyevYangi korroziya ingibitorlarni yaratish,xossalarini tadqiq qilish,tajriba-sanoat ishlab chiqarilishini o’zlashtirish.O’zbekiston kimyo jurnali 4/2009y
8.XomchinkoG.P,Xomchinko I.G.Kimyo.Toshkent,2007y
9.Muftaqov A.G.Umumiy kimyo Toshkent,2004y
10.Toshkent - Markaziy Osiyoning eng yirik qadimiy shaharlaridan biri - O‘zbekiston Respublikasining poytaxtidir. Oʻrta Osiyoning yirik sanoat-transport chorraxasi va madaniyat markazlaridan biri. Mamlakatning shimoli-sharqiy qismida, Tyanshan togʻlari etaklarida, 440–480 m teppalikda, Chirchiq daryosi vodiysida joylashgan. Teshaboev S,Nishonov M.Anorganik kimyo Toshkent 2000y
11.Mirzayev P.N,Mirzayeva M.P.Kimyo Navoiy 2010y
12.К.Ахмедов,А.Жалилов,А.Исмоилов.Умумий ва анорганик кимё. Т.: Укитувчи, 1988.
13Н.Л. Глинка. Общая химия. Л.: Химия, 1990.
14.Н.Х. Максудов. Умумий химия. Т.: Укитувчи, 1972.
15.Х.Р. Рахимов. Анорганик химия. Т.: Укитувчи, 1984.
16.З. Саидносирова. Анорганик химия. Т.: Укитувчи, 1980.
17К. Расулов, О. Йулдошев, Б. Кораболаев. Умумий ва анорганик кимё. Т.: Укитувчи, 1996.
|
