Neyrolingvistik dasturlashning ayrim psixologik jihatlari
Shahnoza Shuxratovna Bekmurodova
narzulloyevyashin32@gmail.com
G‘ijduvon pedagogika kolleji
Annotatsiya: Ushbu maqolada
neyrolingvistik dasturlash, modellashtirish,
shaxsning psixologik tipiga mos keluvchi reprezentativ tizim va uning o‘ziga xos
xususiyatlari haqida fikr yuritiladi.
Kalit so‘zlar:
NLD, dasturlash, modellashtirish, vizual, kinestetik, audial,
mantiqiy, modellashtirish, karta, filtr
.
Specific social psychological features of neurolinguistic
programming
Shahnoza Shuhratovna Bekmurodova
narzulloyevyashin32@gmail.com
Gijduvon Pedagogical College
Abstract: This article discusses
neurolinguistic programming, modeling, the
representative system corresponding to the psychological type of the individual, and
its specific features
Keywords: NLD, programming, modeling, visual, kinesthetic, audial, logical,
modeling, map, filter
Mamlakatimizda ulkan ijtimoiy islohotlar
tufayli bunyodkorlik, obodonchilik
ishlari, fan va texnika sohasi jadal rivojlanmoqda, ayniqsa zamonaviy axborot
texnologiyalarni rivojlanishi natijasida dunyo olimlarining
ilmiy izlanishlaridan
xabardor bo‘lish imkoniyati kuchayib bormoqda. Ta’lim tizimida innovasion
texnologiyalarni qo‘llash dunyo miqyosida raqobatbardosh kadrlarni tayyorlashga
zamin yaratishni o‘z vaqtida anglagan pedagog, psixolog
olimlarimiz psixologiyani
yangi yutuqlarini tadbiq etmoqdalar, masalan, keyingi yuz yil ichida psixologiya fanida
yuz bergan o‘zgarish, bu - neyrolingvistik dasturlashni paydo bo‘lishidir.
Neyrolingvistik dasturlash miya, tana va til (nutq) ning o‘zaro mutanosib holda
ishlashini o‘z ichiga oladi. Shuningdek, neyrolingvistik
dasturlash psixologiyani
dolzarb muammolaridan insonning sub’ektiv tajribasi, e’tiqod, ishonchni shakllanishi,
dinamik ta’lim, tizimli tafakkur, inson daholigi, ijod va biznes ustida tadqiqot olib
boradi.
"Science and Education" Scientific Journal / ISSN 2181-0842
March 2022 / Volume 3 Issue 3
www.openscience.uz
414
Neyrolingvistik dasturlash muammosi bo‘yicha asosan chet el olimlari:
R.Bendler, Djon Grinder, B.Beytson, Alfred tajribasini Maykl Xoll, Milton Erikson va
boshqalar tadqiqot olib borganlar. O‘zbekiston
psixolog olimlari tomonidan
neyrolingvistik dasturlash muammosi mamlakatimiz mustaqil bo‘lganidan so‘ng chet
el olimlarining tadqiqotlari bilan tanishish imkoniyati bo‘lganidan keyingina o‘rganila
boshlandi.
NLD 1970 yillarning boshida paydo bo‘ldi. Santa Kruzda Kaliforniya
Universitetida lingvistika professorining assistenti bo‘lgan Djon Grinder va o‘sha
universitetning psixologiya yo‘nalishi talabasi Richard Bendler hamkorligining mevasi
bo‘ldi. Bundan tashqari Richard Bendler psixoterapiya bilan ham kuchli qiziqardi. Ular
birgalikda uchta mashhur psixoterapevtlarning harakatlarini o‘rganadilar.
“Neyro” qismi - xulq-atvor, harakatni ko‘rish, quloq solish, hidni sezish, mazani
sezish, tegish va his qilish kabi nevrologik jarayonlardan boshlanadi, - degan
fundamental g‘oyani aks ettiradi. Biz dunyoni o‘zimizning
bitta sezish organimiz
orqali anglaymiz. Biz axborotning “ma’no”sini topamiz va keyin esa u asosida faoliyat
ko‘rsatamiz. Bizning nevrologiya o‘zida faqat ko‘rinmas fikrli jarayonlarni emas, balki
bizning ko‘zga ko‘rinarli fiziologik ta’sirlarni, g‘oyalar va hodisalarni ham o‘z ichiga
oladi. Birinchisi ikkinchisining oddiy jismoniy darajadagi aksi bo‘lib hisoblanadi. Jism
va aql bo‘linmas birlik, inson mohiyatini hosil qiladi. Nomning
“Lingvistik” qismi esa
bizning fikrlarimiz va xulq-atvorimizni tartiblashtirish uchun va boshqa odamlar bilan
kommunikatsiyaga kirish uchun tilni ishlatishimizni ko‘rsatadi.