162
4. Қутб координаталар системасида
кўринишдаги
функция
танлаб, унинг графигини чизинг.
МАВЗУ-17-18. “MatLab” амалий дастури ва унинг имкониятлари.
“MatLab” дастурини умумий кщриниши. Дастур ускуналари билан
ишлаш
Режа:
1. MatLab
амалий
дастури
ва
унинг
имкониятлари.
2. MatLab дастурини умумий кщриниши.
3. Дастур ускуналари билан ишлаш.
Таянч тушунчалар:MatLab, Linpack ва EISPACK
дастурий
кутубхоналари,
Optimization
Toolbox,
Econometrics, Financial,
Financial Derivative, Fixed Income,
Опцио́н, скриптлар, Processing Toolbox, Wavelet Toolbox,
Communication Toolbox,
Filter Design Toolbox, Control
Systems Toolbox, µ-Analysis and Synthesis Toolbox, Robust Control Toolbox, System
Identification Toolbox, LMI Control Toolbox, Model Predictive Control Toolbox,
Model-Based Calibration Toolbo, GARCH Toolbox, Fixed-Income Toolbox, Financial
Time Series Toolbox,
Financial Derivatives Toolbox, Financial Toolbox, Datafeed
Toolbox;Mapping Toolbox функцияси, Data Acquisition Toolbox, Image Acquisition
Toolbox, Instrument Control Toolbox, Link for Code Composer Studio;
MatLab
(ингл.
«MATrix
LABoratory»нинг
қисқартмаси, ўзбек тилида матрица лабораторияси,
Матлаб, каби талаффуз қилинади) — техник ҳисоблаш
масалаларини ечиш учун амалий дастурлар пакети ва ушбу
пакетда фойдаланиладиган номдош дастурлаш тилидир.
Пакетни миллиондан кўп муҳандис ва илмий ҳодимлар
фойдаланиладилар, у кўпчилик
замонавий, шу жумладан,
Linux, Mac OS, Solaris (R2010b версиясидан бошлаб Solaris қўллаб-қувватлаш
тўхтатилган) ва Microsoft Windows операцион системаларда ишлайди.
MatLabдастурлаш
тили сифатида Нью-Мексика университетининг
компьютер фанлари факультетининг декани (ингл.
Cleve Moler) томонидан 1970
йиллар охирларида ишлаб чиқилган. Ишланманинг мақсади факультет
талабаларига Фортран тилини ўрганиш заруратисиз
Linpack
ва EISPACK
дастурий кутубхоналаридан
фойдаланиш имкониятини беришдан иборат бўлган. Тез
163
орада ушбу тил бошқа университетлар орасида оммалашиб кетди ва амалий
математика соҳасида фаолият қилаётган олимлар томонидан катта қизиқиш билан
кутуб олинган. Ҳозиргача Фортранда ёзилган, очиқ дастлабки код билан
тарқатиладиган 1982 йилги версиясини Интернетда топиш мумкин. Муҳандис
Джон Литтл (ингл.
John N. (Jack) Little) бу тил билан 1983 йили Стэнфорд
университетга қилган ташрифида танишган. Янги тил катта тижорат салоҳиятига
эга эканлигини тушуниб, у Клив Моулер ва Стив Бангерт (ингл.
Steve Bangert)
билан бирлашди. Улар ҳамкорлик
MatLabниС тилида қайта ёздилар ва 1984 йили
дастурнинг кейинги ривожлантириш учун The MathWorks компаниясини ташкил
этишни асосладилар. Ушбу С да қайта ёзилган кутубхоналар узоқ вақтгача
JACKPAC ном билан таниқли эдилар. Дастлаб
MatLab бошқариш системаларини
лойиҳалаш (Джон Литтлнинг асосий мутахассислиги) учун мўлжалланган эди,
лекин тезликда бошқа кўпгина илмий ва муҳандисик соҳаларда оммалашишга
эришди. У,
шунингдек, таълим тизимида, хусусан, чизиқли алгебра ва сонли
усулларни ўқитиш учун кенг фойдаланилади.
MatLab тили ўзига маълумотлар тузулишли матрицаларда асосланган,
функцияларнинг кенг спектрини, ишлаб чиқишнинг интеграллашган муҳитини,
объектга мўлжалланган имкониятини ва бошқа дастурлаш тилларида ёзилган
дастурларига интерфейсларни олган юқори
даражадаги
интерпретацияловчи дастурлаш тилидан иборат.
MatLabдастури, эҳтимол, берилганларни қайта ишлаш
учун энг кучли дастурдир.
MatLab – жадвал (ёки математик
тилда, матрица) кўринишида тақдим этиладиган кўп ўлчовли
маълумотлар билан ишлаш учун идеал муҳитдан иборат.
Берилганларнинг ҳудди мана шундай синфига кўпчилик
молиявий: котировка
