68
7-savol
24
28
48
22
36
42
8-savol
30
32
38
24
35
41
9-savol
28
31
41
33
37
30
10-savol
25
32
43
23
41
36
11-savol
24
31
45
22
33
45
12-savol
24
35
41
25
30
45
13-savol
28
30
42
24
36
40
14-savol
27
29
44
27
31
42
15-savol
28
26
46
25
39
36
Umumiy foiz
26,1%
33,0%
40,8%
25,2%
35,3%
39,4%
So’rovnoma va test natijalarini taxlil etar ekanmiz, bugungi kunda bo’lajak
harbiy ta’lim o’qituvchilarimizda kasbiy kompetentlik bo’yicha o’z
bilimi va
ko’nikmasini mustaqil faoliyat ko’rsatish talablariga va kasbiy layoqat talablarini
o’rganish darajasidan to’la xabardor emasligi, ularda mazkur muammo mazmuni
va mohiyati to’g’risidagi bilimlarini analiz-sintez qilish undan yaxlit bir xulosa
chiqarib, o’zi uchun foydalanish ko’nikmalarining shakllanmaganligi ma’lum
bo’ldi.
Ma’lumki ta’lim jarayonida qo’yiladigan natijaning ishonchliligi mazkur
69
faoliyatga kirishishdan ko’zlanagan maqsadning aniqligi bilan belgilanadi.
Yoshlarning harbiy saviyasi ularni «Kasbiy kompetentlik», «Kasbiy
mahorat»,kabi tushunchalarni asl mohiyatini ongli anglash bilan belgilanadi.
Harbiy ta’lim kafedralari talabalariga “kasbiy kompetentlikni shakllantirish
omillari” nimalardan iborat degan savol bilan murojaat etdik.
Tadqiqot ishtirokchisi sanalgan talabalarning 35%
mazkur savolga bilim,
malaka va shaxsiy sifatlarni ma’lum sohada muvaffaqiyatli faoliyat uchun
qo’llay
olish deb qarasa, 24% shaxsning muayyan ta’lim yo’nalishi yoki
mutaxassisligi bo’yicha olgan bilim, malaka va ko’nikmalari hamda shakllangan
shaxsiy xislatlarini mehnat faoliyatida muvaffaqiyatli qo’llay olish qobiliyati deb
qaraydi. Qolgan 41% talabalar esa umumiy javoblar bilan cheklanishdi.
OTM talabalarini kasbiy kompetentlik tushunchasiga oid bilimlarini bilish
maqsadida «Sizningcha kasbiy mahoratni egallash uchun kanday tayyorgarlikka
ega bo’lish kerak?» degan savol bilan murojaat etganimizda respondentlarning
aksariyat
qismi harbiy bilim, harbiy kasbga oid tajribalarni egallash deb javob
berishdi. 70% talabalargina berilgan so’rovnomaga to’g’ri javob berishdi va o’z
fikrini quyidagicha ifodaladi.
Anketa so’rovlari tarkibiga «harbiy kasb to’g’risidagi fikringiz»
mazmunidagi savol ham kiritilgan bo’lib, bu haqda respandentlarning fikri bilan
qiziqdir.
Ma’lumotlarga ko’ra talabalarning 45%-55% qismi harbiy kasbning o’ziga
hos afzalliklarini, halq, Vatan oldidagi burchini, halqninng tinch va totuv faravon
yashashi uchun muhim sanalgan kasb ekanligini aytib o’tdilar. 35%
ishtirokchilar esa mazkur kasbning boshqa kasblardan farqini, bu kasbni tanlash
orqali xalqni,
ona yurtini, ishonchini qondirish shart ekanligi haqida keng
to’xtaldilar.
Tadqiqotning
muammosi
hisoblangan
bo’lajak
harbiy
ta’lim
o’qituvchilarida kasbiy kompetentlikni shakllantirish omillari to’g’risidagi
ma’lumotlardan bugungi kun yoshlarining qay darajada
xabardor ekanliklarini
aniqlash maqsadida respandentlarimizga «Kasbiy kompetentlik" tushunchasi va
70
uning mohiyati degan savollar bilan murojaat etdik.
Olingan natijalar shuni ko’rsatadiki, talabalarning harbiy ta’limni
egallash
jarayonida kasbiy mahorat tushunchasining muhimligini va afzalligini ta’kidlab
o’tdilar, ularning fikricha mazkur bilimlar talaba yoshlarni kasbiy qiziqishini
oshirishga, bilimlarini o’z
vaqtida chuqur egallashga, qobiliyat, idrokni va
irodani
mustaxkamlashda muhim omil, vosita bo’lib xizmat qilishini ta’kidlab
o’tdilar.
