|
Nomofobiya- kasallikning yangi turi
|
| bet | 1/3 | | Sana | 30.05.2023 | | Hajmi | 3.09 Mb. | | #67122 |
Bog'liq AhmadjonovXurshidbekedited 2 5231305342310157402, 2.05.Органик кимё 240, Muhammadiyeva Lola Po’latovna, 2-test, op 4-amaliy, Korrektsion pedagogika reja Korrektsion pedagogikaning predmeti, Telekommunikatsiya texnologiyalari va kasb ta’limi fakulteti, 1 ma\'ruza ”Tarmoq texnologiyalari” fani haqida tushuncha , Оммалаштириш янги тартиби Буйрук 279, PQ-3654-сон 05.04.2018. O‘zbekiston Respublikasi, Презентация по основам электроники на тему Инверторы , 4-topshiriq P.P, dorixona c , Har qanday tirik organizm tabiatda muayyan yashash muhitiga ega va
Nomofobiya- kasallikning yangi turi.
1. Kundalik hayotingizda telefondan qancha vaqt foydalanasiz?
2. Mobil telefoningizdan qanday maqsadlarda foydalanasiz?
3. Sizningcha, telefonning inson uchun qanday foydali jihatlari bor?
1-topshiriq. Matnni oʻqing va savollarga javob bering.
Nomofobiya ruhiy kasalliklarning diagnostik va statistik qoʻllanmasida rasman kasallik sifatida tan olinmagan (DSM-5, nomofobiyani yangi DSM-V ga kiritish taklifi, Nikola Luiji Bragazzi va Jovanni Del Puente, 2014 yil may oyida onlayn nashr etilgan). Biroq, bu fobiya simptomlar va taqdimotga qarab, oʻziga xos vaziyatli fobiya sifatida belgilanishi mumkin. Nomofobiya yoki "Mobil telefon qoʻrquvi" shuningdek, uzilish sindromi deb ataladi. U texnologik qurilmadan (smartfon, planshet, iPhone, shaxsiy kompyuter, noutbuk) uzilish/oflayn/oʻchirish qoʻrquvini tasvirlaydi.Ushbu sindromli odamlar texnologik qurilma bilan doimiy va boʻrttirilgan aloqaga intilishadi, bu ularga vaziyatni doimiy nazorat qilish hissini beradi. Buning sabablarini har doim aloqada boʻlish orqali ta'minlangan xavfsizlik hissi va kuniga deyarli 24 soat qoʻngʻiroq qilish kerak boʻlgan odamning ish talablariga bogʻliq boʻlishi mumkin. Internetga ulanmasdan va mobil telefonsiz qilolmaydigan oddiy patologik qaramlik xavfi va aloqani uzib qoʻyish qoʻrquvi tashvish va depressiyaga olib kelishi mumkin. Koʻpincha, hatto smartfon yoki texnologik ulanish qurilmasisiz qolish gʻoyasi ham bezovtalik va tajovuzni keltirib chiqarishi mumkin.
Bu his-tuygʻular oʻz joniga qasd qilish gʻoyalari va yoki xatti-harakatlari bilan ham bogʻliq boʻlishi mumkin. No Mobile Phone PhoBIA atamasi birinchi marta Angliyada 2008 yilda, Britaniya hukumati tomonidan tashvish spektrining buzilishi rivojlanishi va mobil telefonlardan ortiqcha foydalanish oʻrtasidagi bogʻliqlikni oʻrganish uchun topshirilgan tadqiqot paytida paydo boʻlgan.Tadqiqot shuni koʻrsatdiki, uyali telefonlardan foydalangan britaniyaliklarning qariyb 53 foizi "mobil telefonlarini yoʻqotib qoʻyganlari, mobil telefonlari quvvati tugagani, qoʻngʻiroq qilish yoki SMS yuborish uchun krediti tugashi yoki signal qamrovi yoʻqligi" paytida yuqori darajada qoʻrquv va xavotirni boshdan kechirishgan.
Tadqiqot shuni koʻrsatdiki, erkaklarning taxminan 58 foizi va ayollarning 47 foizi mobil telefonlari bilan aloqani uzish xavotiriga duchor boʻlgan. Sudip Bhattacharya, Md Abu Bashar, Abhay Srivastava va Amarjit Singx, 2019). Nomofobiya qay darajada oʻziga xos psixologik oʻzgaruvchilar va yoki personologik oʻlchovlar mavjudligi bilan qanday yordam berishi yoki ta'sir qilishi hali ham munozarali boʻlib qolmoqda. Koʻpgina tadqiqotlar bunday oʻzgaruvchilarni oʻrganib chiqdi, ular yuqori darajadagi ekstroversiya va nevrotizmning mavjudligini, shuningdek, oʻz-oʻzini hurmat qilishning past darajasini, yuqori darajadagi tashvish bilan bogʻliq yuqori darajadagi impulsivlikni topdi.Smartfonga qaramlik natijasida nomofobiyaga uchragan odam bilan bezovtalik buzilishining birgalikda mavjudligi natijasida nomofobiya rivojlanayotgan odamni farqlash tobora qiyinlashib bormoqda. Shunga qaramay, muammoning paydo boʻlishi butun dunyo boʻylab tashvishli nisbatlarni egallaydi.
NOMOFOBIYABELGILARI
-Anksiyete
-Nafas olish funksiyasidagi oʻzgarishlar
-Koʻpterlash
-Ajitasyon
-disorientatsiya
-taxikardiya
- Tremor
Nomofobiyaga quyidagi omillar sabab boʻladi.
* Ijtimoiy media tarmoqlari va munosabatlarga asoslangan tarkib.
* Ma`lumotlar va ma`lumotlarga haddan tashqari berilib ketish, oʻyinlar, bemaqsad ilovalar.
* Kibereks va tanishuv dasturlari.
* Savdo, qimor oʻyinlari, aksiyalar va kim oshdi savdolari.
Qanday qilib telefonga bogʻliqlik hayotimizga salbiy ta'sir koʻrsatishi mumkin.
Biz koʻrib chiqqan barcha tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, telefondan haddan ziyod foydalanish jismoniy va ruhiy salomatlikka ta'sir qilishi mumkin.
· Xavotir -shunchaki telefoningiz yoningizda boʻlsa, unumdorlik kamayadi, ya’ni yalqov boʻlib boraverasiz. Xatto, umuman harakatsiz holatga ham kelib qolish ehtimolingiz juda yuqori.
· Narsisizm -Ijtimoiy tarmoqlarga odatlanib qolgan odamlar oʻzlarining shaxsiy hayotlari haqida doimiy ravishda xabar berish natijasida paydo boʻlgan oʻz-oʻzini haddan ziyod koʻz koʻz qilish xususiyatlariga ega boʻlib boshlashi
· Depressiya va yolgʻizlik - bu asosan oʻz ijtimoiy tarmogʻidan yuqori darajada foydalanadigan (oʻsmirlarda) koʻproq uchraydigan kasallik.
· Diqqat yetishmovchilik - Axborot oqimi miyaning bir vazifaga bir necha daqiqadan koʻproq vaqt qolishi qobiliyatiga ta'sir qilishi.
· Uyquning yoʻqolishi – Telefondan meyordan ortiq foydalanish inson salomatligiga eng kerakli boʻlgan uyqumizga salbiy tasir koʻrsatishi mumkin.
Uyali aloqaga qaramlikning asosiy belgilari:
Siz quyidagi hissiyotlardan biriga egamisiz yoki bu iboralarning har biri sizga tegishli ekanligini his qilyapsizmi? Bularning barchasi smartfonga qaram boʻlgan odamlarning eng keng tarqalgan turlaridir.
· Ishlarni tugatish yoki kontsentratsiya muammolari tufayli ishlashda qiynalasizmi?
· Oila a'zolari va doʻstlaringizdan ajralib qolish yoki suhbat paytida telefoningizdan foydalanasizmi?
· Smartfondan foydalanishni uzluksiz davom ettirasizmi, masalan. Ishxonada, vannaxonada, koʻchada, hatto piyodalar oʻtish joyida ham?
· Telefonsiz oʻzingizni hayotdan uzilib qolganday yoki allaqanday yolgʻizdek his qilasizmi?
· Yoki boʻlmasa telefonsiz, jizzaki, tashvishli va xatto oʻz yaqiningizni qattiq xafa qilib qoʻyadigan darajada boʻlib qolasizmi?
· Kun boʻyi telefon bilan aloqa natijasida kechalari uyqusizlikdan aziyat chekasizmi?
Agar ushbu oʻzgarishlarni oʻzingizda kuzatsangiz demakki siz tashqi hayotdan, ya’ni hayotdan zavqlanish undan bahra olishdek baxtdan uzoqlasha boshlagansiz.
Biz koʻproq texnologiya integratsiyasiga aylandik, ammo zarurat va uyali telefonga moyillik oʻrtasida qanday bogʻliqlik bor. Odamlarning oʻz telefonlariga bir kunda qancha vaqt sarflashlari haqida koʻplab statistikalar mavjud, ammo 2019-yilda odamlar aslida qancha vaqt sarflayapdilar, bu haqda bilasizmi?
1)Nomofobiya deganda nimani tushunasiz?
2) Nomofobiya yana qanday nomlar bilan yuritiladi?
3) No Mobile Phone PhoBIA atamasi qachon va qayerda paydo
bo’lgan?
4) Erkaklarning necha foizi mobil telefonlari bilan aloqani uzish
xavotiriga duchor bo'lgan?
5) Qanday omillar nomofobiyaga sabab bo’ladi?
6) Narsisizm atamasiga ta’rif bering?
7) Uyali aloqa vositalariga qaramliknng belgilarini sanab bering?
1)Nomofobiya deganda nimani tushunasiz?
2)Nomofobiya yana qanday nomlar bilan yuritiladi?
3) No Mobile Phone PhoBIA atamasi qachon va qayerda paydo boʻlgan?
4)Erkaklarning necha foizi mobil telefonlari bilan aloqani uzish xavotiriga duchor boʻlgan?
5)Qanday omillar nomofobiyaga sabab boʻladi?
6)Narsisizm atamasiga ta’rif bering?
7)Uyali aloqa vositalariga qaramliknng belgilarini sanab bering?
2-topshiriq. Quyidagi jadvalni matnda berilgan texnik va ilmiy atamalar bilan toʻldiring.
|
| |
