KUKRAK QAFASİNİNG YoPİQ ShİKASTLARİ.
Kwkrakning yopiq shikastlari tinchlik davrida 10 % ni tashkilk etadi. Kwkrakning yopiq shikastlari kup uchraydi va nafas olish ritmining buzilishi bilan kehcadi.
Kwkrak qafasi yumshoq twqimalarining lat eyishida usha joyda shish, og`riq, teri osti gematomasi bwladi. Og`riq chuqur nafas olganda, bosib kurganda qattiq og`riydi.
Qovurg`aning sinishi. Bevosita travmalarda yoki kwkrak qafasining bosilishidan sinadi. Qovurg`alar yoriladi, suyak ust pardasi ostidan sinadi va bitta yoki bir nechta qovurh`alar tula sinadi. Qovurg`alar sinib wpka yoki plevrani shikastlashi m-n.
Klinik manzarasi: Qovurg`alar yakka singanda utkir cheklangan og`riq kuzatiladi. bu- nafas olganda, yutalganda va gavda vaziyatini uzgartirganda kuchayadi. Paypaslash yuli bilan og`riq aniqlanadi , suyak siniqlari siljigan sinishda qovurg`larning shakli pog`onasimon bwlib qoladi.
Qovurh`lar kwp joyidan singanda klinik manzara yomonlashadi , bemor shok holaqtda bwlishi mumkin. Upka tuqimasi shikastlanganda teri osti emfizemasi hosil bwladi – havo teri osti kletchatkasifa chiqadi , bemor qon tupuradi , nafas olish qiyinlashadi akrotsianoz (lab, burun uchi , quloq chig`anog`i barmoqlar uchi kwkaradi) taxikardiya bwladi. Plevra bwshlig`ida qon yig`ilhanda va havo bulganda upkaning nafas olishi eshitlmaydi. Qovurg`alar sinishini tasdiqlash uchun kwkrak qafasini rentgenologik tekshiriladi.
Birinchi tibbiy yordam kwrsatish.
Singan zonaga 5- 10 ml 2% navokain eritmasi yuboriladi. Kwp joydan singanda ularning zonasiga 0.5% li navokain eritmasi kiritiladi va shu tomonning uzida vagosimpatik blokada qilinadi. 10 min. utgach ignani chiqarmay turib qwshimcha ravishda 0.02% li sovkain eritmasi va 0.04 5 dikain e-si yuborish lozim.
Upka yallig`lanishini profilaktika qilish uchun bemor nafas gimnastikasi bilan shug`ullanishi kerak. Qovurg`alar singanda kukrak qafasini bintlash tavsiya etilmaydi.
UMROV suyagining chiqishi
Umrov suyagi akromial va tush uchlarini ng chiqishi farq qilinadi. Boylam apparatining yirtilish darajasiga kwra uning tula va qisman chiqishi tafovut qilinadi. Tula chiqishda shu soxadagi boylam apparati batamom yirtiladi , qisman saqlanib qoladi
Klinik manzarasi: umrov suyagi akromial uchidan chiqqanda elka usti soxasida akromial uchining chiqib qolishi sabablari . pog`onasimon deformatsiya kuzda tutiladi. Qisman chiqqanda umrovning akromial uchi unchalik ruy- rost turtib chiqmaydi.
Umrov tush uchi chiqqanda bu sohada umrov suyagining turtib chiqqanligi va gematoma kurinadi. Diagnozni oydinlashtirish uchun rentgenografiya qilinadi.
Birinchi yordam: elka suyagi uzoqlashtirilganda va umrovning chiqib turgan uchi bosilganda umrov joyiga tushadi. Umrov suyagiga qalin karton pelot qilinadi va gips bog`lam bilan fiksatsiya qilinadi. umrovning chiqqan uchini tutib turishning iloji bulmagani operatsiya yuli bilan davolanadi.
Umrov suyagining sinishi
Bevosita zarb tushganda yoki yozilgan qwlga, tirsakka , elkaning yuzasiga yiqilganda umrov suyagi sinadi. Katta yoshda kishilarda kundalang, qiyshiq va parchalanib sinish qayd qilinadi Odatda umrov sinishi suyak siniqlarining siljishi bilan utadi.
Suyak siniqlari tomir, nerv tutamini, plevra gumbazi yoki teri shikastlanishi mumkin.
| 