• Tahdidning uchta ko‘rinishi mavjud.
  • Axborot xavfsizligiga tahdidlarning toifalanishi
  • Tahdidning uchta ko‘rinishi mavjud




    Download 13,98 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet39/322
    Sana02.07.2024
    Hajmi13,98 Mb.
    #266404
    1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   322
    Bog'liq
    13.Axborot xavfsizligi OA

    Tahdidning uchta ko‘rinishi mavjud. 
    1.
    Konfedensiallikning buzilishiga tahdid shuni anglatadiki, bunda 
    axborot unga ruxsati bo‘lmaganlarga ma’lum bo‘ladi. Bu holat 
    konfedensial 
    axborot 
    saqlanuvchi 
    tizimga 
    yoki 
    bir 
    tizimdan 
    ikkinchisiga uzatilayotganda noqonuniy foydalana olishlikni qo‘lga 
    kiritish orqali yuzaga keladi. 
    2. Butunlikni buzishga tahdid hisoblash tizimida yoki bir tizimdan 
    ikkinchisiga uzatilayotganda axborotni har qanday qasddan o‘zgartirishni 
    o‘zida mujassamlaydi. Jinoyatchilar axborotni qasddan o‘zgartirganda, bu 
    axborot 
    butunligi 
    buzilganligini 
    bildiradi. 
    Shuningdek, 
    dastur va apparat vositalarning tasodifiy xatosi tufayli axborotga noqonuniy 
    o‘zgarishlar kiritilganda ham axborot butunligi buzilgan hisoblanadi. 
    Axborot butunligi – axborotning buzilmagan holatda mavjudligidir. 
    3. Xizmatlarning izdan chiqish tahdidi hisoblash tizimi resurslarida 
    boshqa foydalanuvchilar yoki jinoyatchilar tomonidan ataylab qilingan 
    harakatlar natijasida foydalana olishlilikni blokirovka bo‘lib qolishi 
    natijasida yuzaga keladi. Axborotdan foydalana olishlilik – axborot 
    aylanuvchi, subektlarga ularni qiziqtiruvchi axborotlarga o‘z vaqtida 
    qarshiliklarsiz kirishini ta’minlab beruvchi hamda ixtiyoriy vaqtda 
    murojaat 
    etilganda 
    subektlarning 
    so‘rovlariga 
    javob 
    beruvchi 
    avtomatlashtirilgan xizmatlarga tayyor bo‘lgan tizimning xususiyatidir.


    Axborot xavfsizligiga tahdidlarning toifalanishi

    Axborot xavfsizligiga 
    tahdidlar 
    darajasiga 
    kora 
    quyidagicha 
    toifalanishi 
    mumkin: 
    a) shaxs uchun: 
    – axborotlarni qidirish, olish, uzatish, ishlab chiqish va tarqatish 
    bo‘yicha fuqarolarning konstitutsiyaviy huquqlari va erkinliklarini 
    buzilishi; 
    – fuqarolarni shaxsiy hayot daxlsizligi huquqidan mahrum qilish; 
    – g‘ayriixtiyoriy zararli axborotlardan fuqarolarning o‘z sog‘liqlarini 
    himoya qilish huquqlari buzilishi; 
    – intellektul mulk obektlariga tahdid. 
    b) jamiyat uchun: 
    –axborotlashtirilgan jamiyatni qurishga to‘siqlar; 
    – jamiyatning ma’naviy yangilanish, uning ma’naviy boyliklarini 
    saqlash, fidoyilik va xolislik, mamlakatning ko‘p asrlik ma’naviy 
    an’analarini rivojlantirish, milliy, madaniy merosni targ‘ib qilish, axloq 
    meyorlari huquqlaridan mahrum qilish; 
    – 
    zamonaviy 
    telekommunikatsiya 
    texnologiyalarini 
    taraqqiy 
    etishi, mamlakat ilmiy va ishlab chiqarish potensialini rivojlantirish 
    va saqlab qolishga qarshilik qiluvchi muhitni yaratish.
    v) davlat uchun: 
    – shaxs va jamiyat manfaatlari himoyasiga qarshi harakatlar; 
    –huquqiy davlat qurishga qarshilik; 
    – davlat boshqaruv organlari ustidan jamoat nazorati institutlarini 
    shakllantirishga qarshi harakatlar; 
    – shaxs, jamiyat va davlat manfaatlarini ta’minlovchi davlat boshqaruv 
    organlari tomonidan qarorlarni tayyorlash, qabul qilish va tatbiq etish 
    tizimini shakllantirishga qarshilik; 


    – davlat axborot tizimlari va davlat axborot resurslari himoyasiga 
    to‘siqlar; 
    – mamlakat yagona axborot muhiti himoyasiga qarshi harakatlar. 

    Download 13,98 Mb.
    1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   322




    Download 13,98 Mb.
    Pdf ko'rish