|
Acoustoelectronic element
|
| bet | 8/170 | | Sana | 02.03.2022 | | Hajmi | 2.49 Mb. | | #2390 |
Acoustoelectronic element
– акустоэлектронный элемент (АЭЭ). Простейшими АЭЭ являются электроакустические преобразователи и звукопроводы, которые входят в состав всех АЭУ. Кроме того в различных АЭУ применяются отражатели, резонаторы, многополосковые электродные структуры, акустические волноводы, концентраторы энергии, фокусирующие устройства и др. Для возбуждения и приема ОАВ используются пьезоэлектрические преобразователи (на частотах до 100 MГц), пьезополупроводниковые преобразователи (в диапазоне частот 50–300 MГц), пленочные преобразователи (выше 100 MГц). Для возбуждения и приема ПАВ используются в основном встречно–штыревые преобразователи, представляющие собой периодическую структуру металлических электродов, нанесенных на пьезоэлектрический кристалл.
В АЭ применяются также различные активные, нелинейные и управляющие элементы. В качестве активных элементов используются пьезополупроводниковые монокристаллы, пьезополупроводни-ковые пленки или слоистые структуры «пьезоэлектрик – полупроводник». В кАчестве нелинейных элементов применяются диэлектрические звукопроводы с большими параметрами нелинейности, пьезополупроводниковые материалы и слоистые структуры, системы полупроводниковых диодов, связанных с системой электродов, нанесенных на поверхность пьезоэлектрического звукопровода. Нелинейные элементы позволяют перемножать акустические сигналы, производить акустическое детектирование, преобразование частоты и другие более сложные преобразования сигналов.
– akustoelektron еlement (AEE). Ən sadə AEE bütün AEQ-n tərkibinə daxil olan elektroakustik çeviricilər və səsötürücülərdir. Bundan başqa müxtəlif AQ-da əksetdiricilər, rezonatorlar, çoxzolaqlı elektrod quruluşları, akustik dalğaötürücüləri, enerji toplayıcıları, fokuslayıcı qurğular və s. daxil olur.
AEE həm HAD, həm də SAD əsasında qurula bilər. Həcmi akustik dalğalar oyatmaq və qəbul etmək üçün pyezoelektrik çeviricilər (100 MHs-ə qədər), pyezoyarımkeçirici çeviricilər (50–300 MHs tezliklərdə), təbəqəli çeviricilər (100 MHs-dən yüksək tezliklərdə) istifadə olunur. SAD həyəcanlandırmaq üçün pyezoelektrik kristalın səthinə çəkilmiş, periodik metal elektrodlar sistemindən ibarət olan, qarşılıqlı daraq şəkilli çeviricilər istifadə olunur. AE-da həmçinin müxtəlif aktiv, qeyri–xətti və idarəedici elementlər istifadə olunur. Aktiv element olaraq pyezoyarımkeçirici materiallar, pyezoyarımkeçirici nazik təbəqələr yaxud laylı “pyezoelektrik–yarımkeçirici” quruluşları istifadə olunur. Qeyri–xətti element olaraq qeyri–xəttilik göstəriciləri yüksək olan dielektrik səsötürücüləri, pyezoyarımkeçirici materiallar və laylı quru-luşlar, pyezoelektrik səsötürücünün səthində yaradılmış elektrodlar sistemi ilə bağlı olan yarımkeçirici diodlar sistemi istifadə olunur. Qeyri–xətti elementlər akustik siqnalları bir–birinə vurmağa, detektə etməyə, tezliyini dəyişməyə və digər daha mürəkkəb çevrilmələr aparmağa imkan verir.
|
| |
