Faqat neytral atomlar emas, balki ionlar ham elektron biriktishi yoki berishi mumkin

Faqat neytral atomlar emas, balki ionlar ham elektron biriktishi yoki berishi mumkin.

• Faqat neytral atomlar emas, balki ionlar ham elektron biriktishi yoki berishi mumkin.
• Fe3  e-  Fe2 (qaytarilish)
• S-2 - 2e-  S0 (oksidlanish)
• Qaytaruvchi elektron berganligi sababli, uning oksidlanish darajasi algebraik qiymati ortadi. Oksidlovchi elektron biriktirib olish tufayli uning oksidlanish darajasi algebraik qiymati kamayadi. Masalan:
• Pb0  2AgNO3  Pb(NO3)2  2Ag0
• Pb0 – 2e-  Pb2 (qaytaruvchi, o'zi oksidlanadi)
• 2Ag-  2e-  2Ag0 (oksidlovchi, o'zi qaytariladi)
• Demak, oksidlanish - qaytarilish reaksiyasi yagona jarayondir. Oksidlanish vaqtida qaytarilish sodir bo'ladi, aksincha qaytarilish vaqtida oksidlanish jarayoni ham boradi.

Oksidlanish qaytarilish reaksiyalarining turlari.

• Oksidlanish qaytarilish reaksiyalarining quyidagi turlari ma'lum.
• 1.Molekulalararo (ionlararo) oksidlanish - qaytarilish reaksiyalari.
• 2.Ichki molekulyar oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari.
• 3.Disproporsiyalanish reaksiyalari.
• Molekulalararo oksidlanish - qaytarilish reaksiyalarida oksidlovchi element bir modda tarkibida qaytaruvchi element boshqa modda tarkibida bo'ladi. Ni2O  C2O  Ni0  C4 O2
• Ni2  2e-  Ni0 (oksidlovchi, o'zi qaytariladi)
• C2 – 2e-  C4 (qaytaruvchi, o'zi oksidlanadi)
• Ichki molekulyar oksidlanish - qaytarilish reaksiyalari bir molekula tarkibiga kiruvchi turli elementlarning oksidlanish darajasi o'zgaradi.
• 2KCl 5O3-2  2KCl –1  3O20
• 2 Cl5  6e-  2Cl-1 (oksidlovchi, o'zi qaytariladi)
• 2O-2 – 4e-  O20 (qaytaruvchi, o'zi oksidlanadi)

Oksidlovchilar va qaytaruvchilar.

• Тarkibida qaytariluvchi element bo’lgan moddalar oksidlovchilar, oksidlanuvchi element saklovchi moddalar qaytaruvchilar deyiladi.
• Oksidlovchilar tarkibidagi element uz oksidlanish darajasini pasaytiradi, qaytaruvchilar tarkibidagi element uz oksidlanish darajasini oshiradi.
• Muxim oksidlovchilar:
• 1. Oddiy moddalar: F2, Cl2, Br2, J2, O2, S.
• Kimyoviy reaksiyalar vaktida bu moddalar elektronlar biriktirib olib, manfiy zaryadlangan zarrachalarni xosil kiladi:
• F- , Cl- , Br- , J- , O2- , S2- .