• Temperament bu…
  • Temperamentni belgilovchi asosiy komponentlar
  • Temperament tiplari
  • Zamonaviy temperament nazariyalari 1. Yan Strellyauning temperamentni tartibga solish nazariyasi
  • 2. V. S. Merlinning integral individuallik nazariyasi
  • 3. V.M. Rusalovning shaxsning rasmiy-dinamik xususiyatlari nazariyasi
  • E’tiboringiz uchun rahmat!
  • Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi Xalqaro Nordik universiteti




    Download 0,67 Mb.
    Sana17.01.2024
    Hajmi0,67 Mb.
    #139816
    Bog'liq
    Xudoyberdiyeva Hilola. Bolalar psixologiyasi


    Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi
    Xalqaro Nordik universiteti
    Yo’nalish: Maktabgacha ta’lim
    Guruh: 3-MTS-23
    Fan: Bolalar psixologiyasi
    Mavzu: Temperament haqida hozirgi zamon nazariyalari
    Bajardi: Xudoyberdiyeva Hilola
    Tekshirdi: Umarov B.
    Toshkent-2023

    Temperament bu…

    Temperament –inson faoliyati va xulq-atvorining dinamik va emotsional holatini xarakterlovchi shaxs individual xususiyatlarining yig‘indisidir.

    Temperament inson harakatlari dinamikasini tavsiflaydi, lekin uning e'tiqodi, qarashlari, qiziqishlarini tavsiflamaydi va qiymat ko'rsatkichi emas.

    Temperamentni belgilovchi asosiy komponentlar

    Xulq-atvorning faolligi harakatchanlik, intiluvchanlik, sustlik va harakatsizlik darajasini xarakterlaydi

    Emotsionallik belgi (ijobiy va salbiy) modallik (shodlik, qayg‘u, qo‘rqinch, g‘azab va boshqalar)ni aniqlagan holda emotsional jarayonlar kechishini xarakterlaydi.

    Temperament tiplari

    Xolerik Tez, ba’zida, xatto, juda keskin, nutqda, mimika va imo-ishoralarda yaqqol ifodalanadigan kuchli tezda alangalanadigan hislarga ega, jadal emotsional ta’sirlanishga moyil odam.

    Sangvinik Tez, harakatchan, barcha taassurotlarga emotsional javob beruvchi odam, uning hislari bevosita tashqi xulq-atvorida ifodalanadi, lekin ular kuchli emas, va bir-birini oson almashtiradi.

    Flegmatik – sust, mutanosib va xotirjam odam. Uning emotsional ta’sirlanishi oson emas, va o‘zidan chiqarish qiyin, hislari tashqaridan deyarli namoyon bo‘lmaydi.

    Melanxolik – emotsional kechinmalar xilma-xilligining uncha katta emasligi, lekin katta kuchga va davomiylikka egaligi bilan farq qiluvchi inson, u barchasiga ham munosabat bildirmaydi, agar bildirgudek bo‘lsa ham chuqur o‘ylaydi, o‘z hislarini u darajada namoyon qilmaydi.

    Zamonaviy temperament nazariyalari 1. Yan Strellyauning temperamentni tartibga solish nazariyasi


    Yan nazariyasining asosiy qoidalari:
    Xulq - atvorning rasmiy xususiyatlariga nisbatan barqaror individual farqlar mavjud-intensivlik (energiya jihati) va vaqt (vaqtinchalik jihat).
    Temperament nafaqat odamlarning, balki umuman sutemizuvchilarning intensivligi va vaqti sifatlari bilan tavsiflanadi.
    Temperament xususiyatlari biologik evolyutsiyaning natijasidir va shuning uchun ularning individual namoyon bo'lishini belgilaydigan genetik asosga ega bo'lishi kerak.

    2. V. S. Merlinning integral individuallik nazariyasi


    V. S. Merlin maxsus diagnostika vositalarisiz kuzatilishi mumkin bo'lgan 9 ta asosiy temperament parametrlarini aniqladi:
    • hissiy qo'zg'aluvchanlik;
    • diqqatning qo'zg'aluvchanligi;
    • hissiyotlarning kuchi;
    • tashvish;
    • beixtiyor harakatlarning

    • reaktivligi (impulsivlik);

    3. V.M. Rusalovning shaxsning rasmiy-dinamik xususiyatlari nazariyasi


    V. M.Rusalovning g'oyalariga ko'ra, temperament psixosotsiobiologik kategoriya, psixikaning asosiy shakllanishi bo'lib, u insonning mazmun xususiyatlarining barcha boyligini belgilaydi.
    M.Rusalov temperamentning to'rtta rasmiy dinamik xususiyatlarin ianiqladi:
    • Chidamlilik;
    • Plastika;
    • Tezlik’
    • hissiylik(sezgirlik).

    E’tiboringiz uchun rahmat!


    Download 0,67 Mb.




    Download 0,67 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi Xalqaro Nordik universiteti

    Download 0,67 Mb.