Optimal boshqarish va boshqarish sistemalari

OPTIMAL BOSHQARISH VA BOSHQARISH SISTEMALARI

Reja:

• Boshqarish to’g’risida tushuncha
• Boshqarish sistemalarini qurish prinsplari
• Avtomatik boshqarish sistemalari

Boshqarish – boshqaruv ob’ektini berilgan dasturga mos ravishda faoliyat yuritishida uning barqarorliini ta’minlash va yaxshilash yoki uni boshqarish maqsadiga yo’naltirilgan harakatlardir.

• Boshqarish – boshqaruv ob’ektini berilgan dasturga mos ravishda faoliyat yuritishida uning barqarorliini ta’minlash va yaxshilash yoki uni boshqarish maqsadiga yo’naltirilgan harakatlardir.
• Boshqaruv ob’ekti va avtomatik bosharuvchi moslamanin yaxlitligiga avtomatik boshqarish sistemasi deyiladi. Bu sistemada barcha boshqaruv va nazorat operatsiyalari inson ishtirokiiz amalga oshiriladi. Avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalarida asosiy axborotlarni olish, dastlabki qayta ishlash kompyuter yoki EHM yordamida bajarilsada, yakunlovchi komandani operator beradi.
• Avtomatikda har qanday ob’ektning 3ta asosiy parametri: kirish, chiqish parametrlari, tashqi muhit ta’siri kuzatiladi.

Dastur tashuvchining turiga qarab boshqarish tizimlari quyidagicha klassifikatsiyalanadi:

• Taqsimlash vali yordamida boshqariladigan (kulachokli, sharikli uzatish mexanimlari va komanda apparat turlari)
• Tayanchlar yordamida boshqariladigan (bu tiimda tayanchlar dastur tashuvchi vazifasini bajarib, ishchi organia o’rnatiladi)
• Andoza yordamida (bunda andoza profilining o’lchamlaria mos holda stanoknin ishchi organining ko’chishi ta’minlnadi)
• Sonli dastur bilan boshqariladigan (bunda dastur harf raqamli kodda beriladi. Bunda stanok ijrochi oranining har bir ko’chishi kattaligi sonlar yordamida beriladi. Axborot dastur tashuvchi (perfolenta, manit lenta, kompakt (ixcham) kasseta)larda beriladi. Axborotning har birligi impulsiga ijrochi organning ma’lum kattalikda diskret surilishi mo keladi.