Journal of Advances in
SCIENTIFIC
Engineering Technology Vol.1(9) 2023
RESEARCHES
© Journal of Advances in Engineering Technology Vol.1 (9), January-March, 2023
DOI 10.24412/2181-1431-2023-1-90-99
90
©
Sattorov O.U., Bobomuradov S.O., Moxilova N., Erkinov F.F.
BUG
’ TURBINASI ISH REJIMLARINI
OPTIMALLASHTIRILGAN BOSHQARUV
ALGORITMLARINI ISHLAB CHIQISH
Sattorov O.U. - PhD, dotsent, Navoiy davlat konchilik va texnalogiyalar unversitati, e-mail:olim81@bk.ru,
Bobomuradov S.O. - Navoiy davlat konchilik va texnalogiyalar unversiteti magistranti,
Moxilova N. - Navoiy
davlat konchilik va texnalogiyalar
unversiteti talabasi,
Erkinov F.F. - Navoiy davlat konchilik va
texnalogiyalar unversiteti talabasi.
Annotatsiya.
O’zbekiston respublikasi issiqlik elektr stansiyalarida hozirgi kunda o’rnatilgan quvvat 15,3 mln
kvt soatdan oshgan.
“O’zbekenergo” Davlat aksionerlik kompaniyasiga qarashli quvvatning 97% foizi IES
ulushiga, 3% gidroelektr
stansiyalar olish manbalari, shundan 50% dan ortig
’i bug’-gaz skilli issiqlik elektr
stansiyalariga t
o’g’ri keladi. Energiyani asosiy ishlab chiqaruvchi issiqlik elektr stansiyalar ekalogik jihatdan
yoqilg
’i balansi hisobga olgan holda 85% gaz yoqilg’isida ishlaydi. Hozirda aholini
uzluksiz elektr energiya
bilan ta
’minlash maqsadida yangi IES lar loyhalari ustida ish olib borilmoqda. Xususan Navoiy IESda
Yaponiyaning nufuzli Mitsubishi kompaniyasi bilan umumiy quvvati 1300 Mwt b
o’lgan ikkita 650 Mwtli bug’
gaz qurulmasi ustida ishlar olib borilmoqda. Issiqlik elektr stansiyalarida issiqlik energiyasini mexanik
energiyaga aylantirishda q
o’llaniladigan asosiy qurilma bu bug’ turbinasi hosiblanadi. Bug’ va gaz turbinalari
samaradorligini
oshirish, yoqilg
’i sarfini kamaytirish, tabiatni zararli chiqindilardan
himoyalash kabi dolzarb
muammolardan biri hisoblanadi. Shu boisdan bug
’ turbinalari ularning ish rejmlari o’rganish, samaradorligini
oshirish, atrof muhitga zararni kamaytirishda yangi g
’oyalar, fan texnika yutuqlaridan
keng foydalanish
maqsadga muvofiq b
o’ladi.
