|
Oquv fayli html
|
| bet | 7/15 | | Sana | 11.11.2022 | | Hajmi | 1.23 Mb. | | #29976 |
Bog'liq 1-босқич элэктр лабаратория Yuqori abaro\'tli elktro dvigatellar, 17-bob, Bedbud0898 1998, Javohir Teri kasaliklari., \'”Αsimliklarning mineral oziqlanishi Mineral elementlarning fiziologik, 93254, sherzod test, Erkli sinash, ilyosbek, mat statistika, O\'GILOY AKT, Kadirov Odiljon Salomjonovich, N. mahmudov, A. Rafiyev, Elektr va texnika xavfsizligiMonitor ti’i
|
Matnli rejim
|
Grafik rejim
|
Ranglar soni
|
Belgilar soni
|
Ranglar soni
|
Nuqtalar soni
|
CGA
|
16
|
80*25
|
2
|
640*200
|
4
|
620*200
|
EGA
|
16
|
80*25
|
16
|
640*350
|
16
|
80*43
|
VGA
|
16
|
80*25
|
16
|
640*480
|
16
|
80*50
|
16
|
SVGA
|
16
|
80*50
|
256
|
640*480
|
16
|
800*600
|
4-laboratoriya ishi
Mavzu: MS Excel da hujjatlar tayyorlash. MS Excel da jadvallar bilan ishlash.
Kerakli texnik vositalar: Pentium-4 shaxsiy kompyuteri.
Ishning maqsadi: Formulalar bilan ishlashni va jadvalni formatlashni o‘rgatish.
Topshiriqlar:
1. Excel dasturini ishga tushiring.
2. List1 sahifasining nomini «Ish haqini hisoblash» kabi o‘zgartiring (sahifa nomiga ikki chertki bosing, yangi nom yozing va Enter bosing).
3. Berilgan namunaga ko‘ra jadval tuzing:
Ish haqini hisoblash
t/r
|
Familiyasi va ismi
|
Maoshi
|
Daromad solig‘i 18%
|
pensiya fondi 1,2%
|
Qoldiq
|
1
|
Suyarov A
|
25000
|
|
|
|
2
|
Bektemirov B
|
18500
|
|
|
|
3
|
Usmonov A
|
22400
|
|
|
|
4
|
Isakov N
|
27300
|
|
|
|
|
Jami
|
|
|
|
|
4. «Daromad solig‘i 18%» matnini katakchaga ikki qator ko‘rinishida joylang (D2 katakchasini ajrating, Format_–_Format_yacheek'>Format – Format yacheek buyrug‘ini bajaring, Viravnivanie vkladkasini oching, perenosit po slovam ga belgi qo‘ying).
5. E2, F2 katakchalarinihamshuusuldaformatlang.
6. D3 katakchasiga =C3*0,3formulasiniyozing.
7. Avtomatikto‘ldirishmarkeridanfoydalanib, bu formulani D3 katakchasidan D4:D6 dia’azonga ko‘chiring.
E3 katakchasiga =C3*0,02 formulasini yozing.
Avtomatik to‘ldirish markeridan foydalanib, bu formulani E3 katakchasidan E4:E6 dia’azonga ko‘chiring.
8. F3 katakchasiga = C3 – D3 – E3 formulasini yozing.
9. Avtomatik to‘ldirish markeridan foydalanib, bu formulani F3 katakchasidan v F4:F6 diapazonga ko‘chiring.
10. Kursorni C7 katakchasiga keltiring.Uskunalar panelidagi Avtosumma tugmachasini bosing. Dastur avtomatik tarzda formulaga SUMM (yig‘indi) funktsiyasini qo‘shganligi hamda qo‘shish uchun dia’azon to‘g‘ri tanlanganligiga ishonch hosil qiling. Enter klavishini yoki tasdiqlash tugmachasini bosing.
12. Xuddi shu usulda D, E, F ustunlarning yig‘indisini hisoblang.
13. Jadval sarlavhasini o‘rtaga suring.
14. Jadvalga qalin tashqi ramka o‘rnating (jadvalni to‘la ajrating, Format – Yacheyki buyrug‘ini bajaring, Granitsa vkladkasini oching, Tiplinii maydonida qalin chiziqni tanlang, Vneshnietugmachasini bosing, OK).
15. Jadval ichidagi katakchalarni oddiy chiziqlar bilan ajrating.
16. Jadvalni o‘z hohishingizga ko‘ra fon berib, bo‘yang (kerakli katakchalarni ajrating, Format – Katakchalar buyrug‘ini bajaring, Vid vkladkasini oching, palitradan rang tanlang, OK).
17. Ishchi kitobni «maosh» nomi bilan saqlang.
18. Sizda quyidagi hosil bo‘lishi kerak:
Ish haqini hisoblash
|
№
|
Familiyasi va ismi
|
Maoshi
|
Daromad solig‘i 18%
|
pensiya fondi 1,2%
|
Qoldiq
|
1
|
Suyarov A
|
25000
|
4500
|
300
|
20200
|
2
|
Bektemirov B
|
18500
|
3330
|
222
|
14948
|
3
|
Usmonov A
|
22400
|
4032
|
269
|
18099
|
4
|
Isakov N
|
27300
|
4914
|
328
|
22058
|
|
Jami
|
93200
|
16776
|
1118
|
75306
|
MS Excel da formulalar va funksiyalar bilan ishlash.
Kerakli texnik vositalar: Pentium-4 shaxsiy kompyuteri.
Ishning maqsadi: Nisbiy va absolyut adres tushunchalari, funktsiyalar ustasi bilan tanishtirish.
Toshiriqlar:
Ikki xonali sonlar kvadratlarining quyidagi jadvalini tuzamiz.
KVADRATLAR JADVALI
|
|
0
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
1
|
100
|
121
|
144
|
169
|
196
|
225
|
256
|
289
|
324
|
361
|
2
|
400
|
441
|
484
|
529
|
576
|
625
|
676
|
729
|
784
|
841
|
3
|
900
|
961
|
1024
|
1089
|
1156
|
1225
|
1296
|
1369
|
1444
|
1521
|
4
|
1600
|
1681
|
1764
|
1849
|
1936
|
2025
|
2116
|
2209
|
2304
|
2401
|
5
|
2500
|
2601
|
2704
|
2809
|
2916
|
3025
|
3136
|
3249
|
3364
|
3481
|
6
|
3600
|
3721
|
3844
|
3969
|
4096
|
4225
|
4356
|
4489
|
4624
|
4761
|
7
|
4900
|
5041
|
5184
|
5329
|
5476
|
5625
|
5776
|
5929
|
6084
|
6241
|
8
|
6400
|
6561
|
6724
|
6889
|
7056
|
7225
|
7396
|
7569
|
7744
|
7921
|
9
|
8100
|
8281
|
8464
|
8649
|
8836
|
9025
|
9216
|
9409
|
9604
|
9801
|
A3 katakchasiga 1 sonini yozing, A4 katakchasiga 2 sonini yozing, ikkala katakchalarni ajrating va markerni ‘astga surib, ustunni 1 dan 9 gacha sonlar bilan to‘ldiring.
Xuddi shu usulda V2 - K2 katakchalarni 0 dan 9 gacha sonlar bilan to‘ldiring.
Siz satrni 0 dan 9 gacha sonlar bilan to‘ldirganingizda, sizga kerak bo‘lgan katakchalar bir vaqtda ekranda ko‘rinmaydi. Hamma ustunlar bir xil kenglikda bo‘lishini ta’minlaymiz.
Buning uchun A dan K gacha ustunlarni ajratib, FormatStolbets SHirina... buyrug‘ini bajaring, SHirina stolbtsa maydoniga kerakli qiymatni, masalan 6 ni yozing.
Hammaga ma’lumki, V3 katakchasiga A ustundagi o‘nlar xonasidagi raqamdan hamda 2-qatordagi birlar xonasidagi raqamdan tuzilgan sonning kvadratini hisoblovchi formulani joylashtirish kerak. SHunday qilib, V3 katakchasidagi kvadratini hisoblash kerak bo‘lgan sonni =A3*10+V2 formula bilan ifodalash mumkin (o‘nlar xonasidagi raqamni 10 ga ko‘’aytirib, birlar xonasidagi raqamga qo‘shilgan). Endi bu sonning kvadratini hisoblash qoldi.
Funktsiyalar ustasidan (Master funktsiy) foydalanamiz.
Buning uchun natija yozilishi kerak bo‘lgan B3 katakchasiga o‘tib, Vstavkafunktsiya... buyrug‘ini bajaring.
Funktsiyalarning taklif qilingan kategoriyalari orasidan "Matematicheskie" ni tanlang. Ro‘yhatdan "Stepeng‘" funktsiyasini tanlang, OK bosing.
Keyingi muloqot oynasida sonni (darajaning asosini) – A3*10+V2 yozing va daraja ko‘rsatkichini – 2 yozing. Bevosita elektron jadvalning katakchasida formula yozganda ham, bu funktsiyalar ustasi bilan bilan ishlash vaqtida ham murojaat qilingan adreslarni klaviaturadan terish shart emas. Funktsiyalar ustasi bilan bilan ishlash vaqtida elektron jadvalning mos katakchasini sichqoncha bilan ko‘rsatish yetarlidir. SHunda katakchaning adresi muloqot oynasining "CHislo" – sonni yozish maydonida ‘aydo bo‘ladi. Siz faqat arifmetik amal belgilarini (*, +) va 10 sonini yozsangiz, yetarli.
Agar muloqot oynasining o‘lchami katta bo‘lib, jadvalning kerakli katakchalarini to‘sib qolsa, uning sarlavhasini sichqonchaning chap tugmachasi bilan ushlab chetga suring. SHu muloqot oynasining o‘zida sonning o‘zini (10) va hisoblangan darajani (100) ko‘rish mumkin.
Faqat OK tugmachasini bosish qoldi xolos.
V3 katakchasida hisoblash natijasi ‘aydo bo‘ldi.
• Bu formulani jadvalning boshqa katakchalariga ham ko‘chirish kerak. V3 katakchasini ajrating va markerning o‘ng tomonga surib, qo‘shni katakchalarni to‘ldiring. Nima bo‘ldi?
Nega kutilgan natijaga erishilmadi? C3 katakchasida unga sig‘maganligi sababli son ko‘rinmaya’ti.
C ustunni sichqoncha bilan kengaytiring. Son ko‘rindi, lekin u 11 sonining kvadratiga umuman mos kelmaydi.
Nega? Gap shundaki, biz formulani o‘ng tomonga surib, qo‘shni katakchalarni to‘ldirganimizda, Excel avtomatik tarzda harakatni hisobga olgan holda formulada murojaat qilingan katakchalar adresini ham o‘zgartirdi. C3 katakchasida 11 sonining kvadrati emas, balki = V3*10+C2 formula bilan to‘ilgan sonning kvadrati hisoblangan.
Bu jadval katakchalariga nisbiy murojaatdir. Biroq ma’lum murojaatlarni o‘zgartirmaslik zarurati tug‘ildi, ya’ni, o‘nlar xonasidagi raqamni faqat A ustundan, birlar xonasidagi raqamni faqat 2-qatordan olish zarur (formulani pastga davom ettirish imkoni bo‘lishi uchun). Bu holda absolyut murojaatdan foydalaniladi.
Katakchalar adresining ixtiyoriy ‘ozitsiyasini saqlab qolish uchun undan oldin $ belgisi qo‘yiladi.
SHunday qilib, S ustunning avvalgi kengligini sichqoncha bilan tiklang hamda quyidagi ishlarni bajaring:
V3 katakchasiga o‘ting, kursorni formulalar qatoriga keltiring, mavjud =STEPENG (A3*10+V2;2) formulani =STEPENG‘($A3*10+$V2,2) kabi to‘g‘rilang.
Endi to‘ldirish markeridan foydalanib, bu formula yordamida jadvalning barcha bo‘sh katakchalarini to‘ldirish mumkin (avval o‘ngdagi katakchalarga tortiladi, blokni ajratishni bekor qilmay turib ‘astdagi katakchalarga tortiladi).
Faqat jadvalni formatlash qoldi: A1 katakchasiga sarlavhani yozish, birlashtirish, o‘rtaga surish, chiziqlarini chizish, alohida katakchalarni rangli fon bilan to‘ldirish kerak.
|
| |
