|
Основы пакета
Pdf ko'rish
|
| bet | 294/354 | | Sana | 15.12.2023 | | Hajmi | 5,65 Mb. | | #119800 |
Bog'liq Основы пакета (1)
404
Butunlikni ta‟minlash (integrity - selostnost) – bu ma‘lumotlarni to‗g‗ri
qiymatda
saqlanishini
kafolatlanishidir,
u
mualliflashtirilmagan
foydalanuvchilarning
nimadir
qilib
axborotlarni
o‗zgartirish,
modifikatsiyalashtirish,
buzish
va
axborotlarni
yaratishini
taqiqlashni
ta‘minlanishidir.
Xavfsizlik talablari tizimning vazifasiga, ishlatiladigan axborotlarning
xususiyatiga va xavf turiga qarab o‗zgarishi mumkin.
Butunlikni ta‘minlash va ega bo‗lishlik xususiyatlari muhim bo‗lmagan
tizimni tasavvur etish qiyin, ammo sir saqlash xususiyati esa har doim ham zarur
bo‗lavermaydi. Masalan, agarda Siz Internetning veb-serverida axborotlaringizni
nashr etsangiz va Sizning maqsadingiz bu axborot bilan keng ommani tanishtirish
bo‗lsa, u holda buning uchun sir saqlash xususiyati ta‘lab etilmaydi albatta. Biroq
butunlikni ta‘minlash va ega bo‗lishlik xususiyatlari dolzarb bo‗lib qoladi.
Haqiqatdan, agarda siz axborotlarni butunligini ta‘minlashning maxsus
choralarini amalga oshirmasangiz, niyati buzuq odam sizning serveringizdagi
axborotni o‗zgartirishi mumkin va shu bilan korxonangizga ziyon yetkazishi
mumkin. Jinoyatchining, masalan, veb-serverga joylashtirilgan axborotga
o‗zgartirish kiritishi natijasida firmangizni raqobatbardoshligi pasayishi mumkin
yoki firmangiz tomonidan erkin tarqatilayotgan dasturiy maxsulot kodini buzsa,
so‗zsiz bu firmaning ish faoliyatidagi hurmatini ketkazishi mumkin.
Keltirilgan misolimizda axborotlarga ega bo‗lishlik ham ahamiyati kam
emas. Korxona Internetda serverni yaratish va uni quvvatlab turish uchun kam
mablag‗ sariflamagan, shuning uchun korxona shunga mos ravishda mijozlar
sonini oshishiga, maxsulotlarini sotishini oshishi kab foydani kutishga haqqi bor
albatta. Biroq niyati buzuqning xujum qilish extimoli ham bor, uning natijasida
serverga joylashtirilgan ma‘lumotlarga mo‗ljallangan odamlar ega bo‗la
olmaydilar. Bundek buzuq niyatdagi harakatga noto‗g‗ri qaytariladigan manzilli
IP-paketlar bilan serverni ―bombardimon‖ qilish misol bo‗la oladi, ular bu
|
| |
