|
Основы пакета
Pdf ko'rish
|
| bet | 293/354 | | Sana | 15.12.2023 | | Hajmi | 5,65 Mb. | | #119800 |
Bog'liq Основы пакета (1)
403
bo‗lish, tashqi qurilmalarga va tarmoqdagi kompyuterlarning har biri bilan tizimli
hatti-harakatlarni amalga oshirish uchun xuquqi aniqlangan bo‗lishi kerak.
Tarmoq
kompyuterlariga
masofaviy
kirishdan
hosil
bo‗ladigan
muammolardan tashqari, tarmoqlar o‗z tabiatiga ko‗ra xavfning yana bir
ko‗rinishiga duch keladi - bu tarmoq bo‗yicha uzatiladigan axborotlarni begonalar
olishi va uni tahlil qilish hamda shuningdek ―yolg‗on‖ trafik hosil qilish
mumkinligi. Xavfsizlikni taminlashdagi mablag‗larni katta qisimini aynan shu
turdagi tartib buzarliklarga sarf qilinadi.
Hozirgi vaqtda korporativ tarmoqlarni qurishda ajratilgan kanallardan
foydalanishdan ommaviy tarmoqlardan (Internet, pravayderlar tarmog‗i)
foydalanishga o‗tilayotgan davrda tarmoq xavfsizlik masalalari alohida ahamiyatga
ega bo‗ladi. Ommaviy tarmoq xizmatlarini havola etuvchilari o‗z magistrallaridan
o‗tayotgan foydalanuvchilarning axborotlarini himoyalashni hozircha kam
taʻminlamoqdalar, yaʻni sir saqlashni, butunlikni va ega bo‗lish kabi tashvishlarni
foydalanuvchining zimmasiga yuklaganlar.
6.2.2. Butunlik, axborotlarga ega bo‗lish, xavf, xujum
Xavfsiz axborot tizimi – bu tizim, u birinchidan ruxsat etilmagan ega
bo‗lishlardan saqlaydi, ikkinchidan, har doim ularni o‗zining foydalanuvchilariga
havola qilishga tayyor, uchinchidan, axborotlarni ishonchli saqlaydi va
axborotlarni o‗zgarmasligini kafolatlaydi. Boshqacha so‗z bilan aytganda, xavfsiz
tizim qoidadan kelib chiqqan holda axborotlarni sir saqlash, axborotlarga ega bo‗la
olish va axborotlarni butunligini ta‘minlash xususiyatiga ega bo‗ladi.
Sir saqlash (confidentiality - konfidensialnost) – bu sirli axborotlarni faqat
bu axborotga ega bo‗lishga ruxsati bor foydalanuvchi ega bo‗lishga
kafolatlanishidir (bunday foydalanuvchilarni mualliflashtirish deb nomlanadilar).
Ega bo„lishlik (availability-dostupnost) – bu mualliflashtirilgan
foydalanuvchi har doim axborotga ega bo‗lishiga kafolatlanishidir .
|
| |
