402
6.2§ Tarmoqning xafsizlik xizmatlari
Axborot tizimlarining xavfsizligi mavzusi ko‗rilganda
odatda ikki guruh
muammolarni ajratadilar,
bu kompyuterning xavsizligi va
tarmoq xavfsizligidir.
6.2.1. Kompyuterning xavfsizligi va tarmoqning xavfsizligi
Kompyuterning
xavfsizligiga
alohida tizim sifatida ko‗riladigan
kompyuterda ishlov beriladigan va saqlanadigan axborotlarni himoyalashning
barcha muammolari kiradi. Bu muammolar operatsion tizim vositalari va ilovalar
yordamida
hal qilinadi, ularga axborotlar bazasi va shuningdek kompyuterga
joylashtirilgan apparat vositalar kiradi.
Tarmoq xavfsizligi deganda tarmoqda
muloqoti orqali bog‗langan qurilmalardagi barcha masalalar tushiniladi, ularga
avvalam bor, aloqa yo‗llaridan uzatish vaqtidagi
axborotlarni himoyalash va
tarmoqqa ruxsat etilmagan masofaviy ega bo‗lish. Ko‗pincha kompyuter va tarmoq
xavfsizligi muammosini bir- biridan ajratib bo‗lmasa ham, ular bir-biriga
shunchalik zich bog‗langan bo‗lsa ham tarmoq xavsizligining o‗z
xususiyatlari
ko‗rinib turibdi.
Alohida olingan kompyuterni tashqi suyiqastlardan turli usullar bilan
samarali himoyalash mumkun, masalan, klaviaturani qulflab qo‗yish
yoki qattiq
diskni olib seyfga qo‗yib ketish. Tarmoq tarkibida ishlayotgan kompyuterni esa
dunyodan to‗liq yakkalab qo‗ya olmaymiz, u boshqa
komyuterlar bilan balki
undan ancha katta masofada bo‗lgan muloqotda bo‗lishi kerak, shuning uchun
tarmoq xavfsizligini ta‘minlash ancha qiyin masalalardan hisoblanadi. Agarda siz
tarmoqda
ishlayotgan
bo‗lsangiz,
sizning
kompyuteringizga
begona
foydalanuvchining mantiqiy jihatidan kirishi oddiy holdir. Bunday holda
xavfsizlikni ta‘minlash bu tashrif buyurishni nazoratga
olishga olib kelishdan
iborat bo‗ladi – tarmoq foydalanuvchisining har biri uchun uning axborotga ega