|
O‘zbekiston espublikasi Raqamli texnologiyalar vazirligi Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Qarshi filiali
|
| bet | 1/5 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 51,64 Kb. | | #250274 |
Bog'liq 3-mustaqil ish kompyuterni tashkil etilishi
O‘zbekiston espublikasi
Raqamli texnologiyalar vazirligi
Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi
Toshkent axborot texnologiyalari universiteti
Qarshi filiali
“Telekommunikatsiya texnologiyalari” fakulteti
Telekommunikatsiya texnologiyalari yo‘nalishi
TT-12-22 guruh talabasining
Kompyuterni tashkil etilishi fanidan bajargan
Mustaqil ish 3
Bajardi: Omondavlatov Sh
Qabul qildi: Abduvaliyev A
Mavzu: Xotira turlari va xususiyatlari;
Reja:
Assembler tilida dasturlash asoslari;
Tashqi qurilmalarning turlari; va vazifalari
Kompyuter xotirasi (axborotni saqlash moslamasi, saqlash moslamasi) ma'lum vaqt davomida tizimlarni hisoblashda ishlatiladigan kompyuter qismi, jismoniy qurilma yoki ma'lumotlarni saqlash muhiti. Xotira, Markaziy protsessor singari, 1940-yillardan beri doimiy ravishda kompyuterning bir qismidir. Hisoblash qurilmalaridagi xotira ierarxik tuzilishga ega va odatda turli xil xususiyatlarga ega bo‘lgan bir nechta saqlash qurilmalaridan foydalanishni o‘z ichiga oladi. Shaxsiy kompyuterlarda "Xotira" ko‘pincha uning turlaridan biri shaxsiy kompyuterning operativ xotirasi sifatida ishlatiladigan dinamik tasodifiy kirish xotirasi (DRAM) deb nomlanadi. Kompyuter xotirasining vazifasi tashqi ta'sir holatini o‘z hujayralarida saqlash, ma'lumotlarni yozib olishdir. Ushbu hujayralar turli xil jismoniy ta'sirlarni qayd etishi mumkin. Ular funksional jihatdan oddiy elektromexanik kalitga o‘xshaydi va ulardagi ma'lumotlar ikkita aniq ajralib turadigan holat sifatida qayd etiladi0 va 1 ("o‘chirilgan"/"yoqilgan"). Maxsus mexanizmlar ushbu yacheykalar holatiga kirishni (o‘qish, ixtiyoriy yoki ketma-ket) ta'minlaydi. Xotiraga kirish jarayoni vaqt ajratilgan jarayonlarga bo‘linadi-yozish jarayoni (proshivka, ROM yozilganda) va o‘qish jarayoni, ko‘p hollarda bu operatsiyalar alohida ixtisoslashtirilgan qurilm xotira boshqaruvchisi nazorati ostida amalga oshiriladi. Xotirani o‘chirish operatsiyasi ham ajralib turadi-odatda 0016 yoki FF16 xotira xujayralariga bir xil qiymatlarni kiritish (yozish). Kompyuter xotirasi zamonaviy kompyuterning funksiyalaridan biri — ma'lumotni uzoq muddatli saqlash qobiliyatini qo‘llab-quvvatlaydi. Markaziy protsessor bilan birgalikda saqlash qurilmasi fon Neyman arxitekturasi deb ataladigan asosiy bo‘g'inlardir, bu prinsip zamonaviy umumiy maqsadli kompyuterlarning ko‘pchiligining asosini tashkil etadi. Birinchi kompyuterlar faqat qayta ishlangan ma'lumotlarni saqlash uchun saqlash qurilmalaridan foydalanganlar. Ularning dasturlari apparat darajasida qat'iy belgilangan ketma-ketliklar shaklida amalga oshirildi. Har qanday qayta dasturlash yangi hujjatlarni tayyorlash, qayta ishlash, bloklar va qurilmalarni qayta qurish va hokazolar uchun juda katta miqdordagi qo‘lda ishlashni talab qildi. Har qanday ma'lumotni bitlarda o‘lchash mumkin va shuning uchun raqamli kompyuter qaysi jismoniy printsiplarda va qaysi sanoq tizimida ishlashidan qat'i nazar (ikkilik, uchlik, o‘nlik va boshqalar), raqamlar, matnli ma'lumotlar, rasmlar, ovoz, video va boshqa ma'lumotlar bit satrlari ketma-ketligi yoki ikkilik raqamlar bilan ifodalanishi mumkin. Bu kompyuterga yetarli saqlash hajmi mavjud bo‘lganda ma'lumotlarni boshqarish imkonini beradi (masalan, o‘rtacha roman matnini saqlash uchun taxminan bir megabayt kerak bo‘ladi). Hozirgacha turli xil jismoniy effektlardan foydalanishga asoslangan ma'lumotlarni saqlash uchun mo‘ljallangan ko‘plab qurilmalar yaratilgan. Ularning har biri o‘zining afzalliklari va kamchiliklariga ega, shuning uchun kompyuter tizimlari odatda bir nechta saqlash tizimlari bilan jihozlangan, ularning asosiy xususiyatlari ulardan foydalanish va maqsadini belgilaydi. Faoliyatning fizik asoslari Saqlash moslamasining ishlashi tizimni ikki yoki undan ortiq barqaror holatga keltirishni ta'minlaydigan har qanday jismoniy ta'sirga asoslangan bo‘lishi mumkin. Zamonaviy kompyuter texnologiyalarida yarimo‘tkazgichlarning fizik xususiyatlari ko‘pincha yarimo‘tkazgich orqali oqim o‘tishi yoki uning yo‘qligi 0 yoki 1 mantiqiy signallarning mavjudligi deb talqin qilinganda qo‘llaniladi. Magnitlanish yo‘nalishi bilan belgilanadigan barqaror holatlar ma'lumotlarni saqlash uchun turli xil magnit materiallardan foydalanishga imkon beradi. Kondensatorda zaryadning mavjudligi yoki yo‘qligi ham saqlash tizimining asosi bo‘lishi mumkin. CD, DVD yoki Blu-ray disk yuzasidan yorug'likning aks etishi yoki tarqalishi ham ma'lumotni saqlashga imkon beradi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O‘zbekiston espublikasi Raqamli texnologiyalar vazirligi Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Qarshi filiali
|
