Oʼzbekiston respublikаsi аxborot texnologiyalаri vа kommunikаtsiyalаrini rivojlаntirish vаzirligi

Download 1.09 Mb. Pdf ko'rish
bet	6/8
Sana	12.01.2024
Hajmi	1.09 Mb.
	#135870

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
Mustaqil ish
Қонун (ДФХ) (2), бабур сочинение, XOLIQULOV MIRJALOL PDF, 5-мактаб 9-жадвал, Qurilish firmalarini rejalashtirish, tashkil etish, va boshqarish faoliyatini tartibga soluvchi zamonaviy qarorlar, yo‘riqnomalar va boshqa normativ hujjatlar bilan tanishish, Kompyuter savollar, Тест барои синфи 10 дар чоряки 1 2022, Gaz asosiy kompressor stantsiyasiga etkazib berish uchun yig, 4 lekciya, Algebra 7, Algebra 8, Amaliy ish 2, Amaliy ish 3, Referat, Mustaqil ish mavzulari Ochiq kodli operatsion tizimlar va ularni-fayllar.org

Axborotlarni kodlash usullari

Axborotlarni kodlash
Axborotlarni kodlash ma’lumotlarni uzatish va saqlash qulay bo’lgan
ko’rinishda ifodalashdir. Tor ma’noda aytganda “kodlash” atamasi, ma’lum bir
ma’lumotning bir ko’rinishidan saqlash, uzatish, qayta ishlash oson bo’lgan boshqa
ko’rinishga o’tkazishdir. Odatda kodlashda har bir shakl alohida belgi bilan taqdim
etiladi. Kompyuter faqat raqamli ko’rinishda aks ettirilgan axborotni qayta ishlashi
mumkin. Boshqa barcha ma’lumotlar (masalan, tovush, tasvir, priborlarning
ko’rsatkichlari va boshqalar) kompyuterda qayta ishlanishi uchun raqamli formada
tavsiflanishi kerak. Masalan, musiqiy tovushni raqamli formaga o’tkazish uchun,
ma’lum chastotadagi tovush intensivligini katta bo’lmagan vaqt oralig’ida o’lchab,
har bir o’lchash natijalarini raqamli shaklda tasvirlash mumkin. Kompyuter
dasturlari yordamida qabul qilingan ma’lumotlarni o’zgartirish mumkin, masalan
turli xil tovushlarni bir-biriga bog’lash.Analog usulda kompyuter matnli axborotni
qayta ishlashi mumkin. Kompyuterga kirishda har bir harf ma’lum son bilan
kodlanadi, chiqishda tashqi qurilmalar(ekran yoki printer) inson idrok etishi uchun

bu sonlardan harflarning tasvirini hosil qiladi. Harflar to’plami va sonlarning mos
kelishi belgilarni kodlash deyiladi. Qoidaga ko’ra kompyuterda barcha sonlar nol va
bir yordamida ifodalanadi(insonlar qanchalik o’rganib qolishgan bo’lsa ham , o’nlik
sanoq sistemasidan emas). Boshqacha aytganda, kompyuterlar bu qurilmalarda
qayta ishlash sezilarli darajada oson kechganligi uchun odatda ikkilik hisoblash
tizimida ishlaydi. Kompyuterga sonlarni kiritish va ularni o’qish uchun chiqarishda
inson o’nlik formada amalga oshishiga o’rganib qolgan bo’lsa ham, barcha zarur
o’zgartirishlarni kompyuterdagi dasturlar bajaradi.
Axborotlarni kodlash usullari.
Har bir axborot bir necha xil usulda kodlanishi mumkin. Kompyuterlarning vujudga
kelishi bilan alohida inson va butun nsoniyat ishlatadigan barcha ko’rinishdagi
axborotlarni kodlash zaruriyati paydo bo’ldi. Ammo axborotlarni kodlash
muammosini yechishni insoniyat kompyuterlar paydo bo’lishidan ancha oldin
boshlagandi. Insoniyatning olamshumul kashfiyoti –yozuv va arifmetika-nutq va
raqamli axborotni kodlash sistemasidan boshqa narsa emasdi. Axborot hech qachon
sof holatda bo’lmagan, u har doim qandaydir kodlangan ko’rinishda bo’lgan. Ikkili
kodlash-axborotni ifodalashning keng tarqalgan usullaridan biridir. Hisoblash
mashinalarida, robotlarda, raqamli dastur boshqaruvidagi stanoklarda umumiy
qonundagidek, hamma informatsiya , apparat bajaradigan barcha ishlar, ikkilik
alfavit so’zlari ko’rinishida kodlanadi.

Download 1.09 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Download 1.09 Mb.

Pdf ko'rish