|
O`zbekiston Respublikasi mustaqillikga erishgandan song fan texnika rivojiga kata etibor berildi ayniqsa ogir sanoat metallurgiya va mashinasozlik jadal rivojlanmoqda
|
| bet | 4/17 | | Sana | 17.05.2024 | | Hajmi | 0,56 Mb. | | #240096 |
Bog'liq KIRISH (1) (1)QOPLAMALAR QOPLASH USULLARI.
Qoplama –bu mahsulot yoki strukturaning yuzasida sun’iy ravishda hosil bo’lgan qatlam bo;lib, u asosiy materialdan tarkibi va fizik-kimyoviy xususiyatlari bilan farq qiladi. Sirtdagi joylashuvining tabiatiga ko’ra , qoplamalar va diffuziyaga bo’linadi.
Qatlamli qoplama – bu mahsulot yoki strukturaning tashqi yuzasida hosil bo’lgan, asosiysi bilan aniq interfeysga ega bo’lgan qoplama. Diffuziya qoplamasi – bu mahsulotning dastlabki o’lchamlarini sezilarli darajada o’zgartirmasdan, asosiy materialga kirish natijasida hosil bo’lgan qoplama.
Qoplamalar sirtni tashqi tasirlardan ( harorat, bosim, korroziya, erroziya va boshqalar) himoya qilish uchun qo’llaniladigan bir yoki ko’p qatlamli strukturadir. Tashqi va ichki qoplamalar mavjud. Tashqi qoplamalar qoplama va mahsulot yuzasi o’rtasida chegaraga ega. Shunga ko’ra mahsulotning o’lchamlari va massasi o’zgarishsiz qoladi, mahsulotning hususiyatlari o’zgaradi. Ichki qoplamalar o’zgartiruvchi qoplamalar deb ham ataladi.
Qoplamalarni qo’llashda hal qilinishi mumkun bo’lgan ikkita asosiy vazifa mavjud:
Belgilangan ish sharoitlarini taminlaydigon mahsulotlar sirtining dastlabki fizik-kimyoviy xususiyatlarini o’zgartirish.
Maxsulot sirtining xususiyatlarini, o’lchamlarini , massasini tiklash, bo’yicha ish sharoitlarini yaratish.
Hozirgi kunda juda ko’p turli xil qoplamalar qoplash usullari mavjud.Qoplamalarni quyidagi asosiy prinsplarga ko’ra tasniflash mumkun.
Maqsad bo’yicha (korroziyaga qarshi yoki himoya, issiqlikga chidamli, issiqlanishga qarshi, aks ettiruvchi, dekorati v va boshqalar)
Fizik yoki kimyoviy xossalari bo’yicha (metal, metalla bolmagan, reakter, kimyoviy moddalarga chidamli va boshqalar)
Elementlarning tabiati bo’yicha ( xrom, xrom-alyuminiy, xrom kremniy)
Yuzaki qatlamda hosil bo’lgan fazaning tabiati bo’yicha (alyuminid, borid, karbid, va boshqalar)
Himoya qoplamalari- asosiy maqsad ularning turli xil himoya funksiyalari bilan bogliq. Korroziyaga chidamli, issiqlikga chidamli qoplamalar keng qo’llaniladi. Issiqlikdan himoya qiluvchi, elektr izolyatsiya qiluvchi va aks ettiruvchi qoplamalar ham keng qollaniladi.
Strukturaviy qoplamalar- mahsulotlarda strukturaviy elementlar rolini o’ynaydi. Ular, shuningdek, asbobsozlik, elektron uskunalar, integral mikrosxemalar, turbojetli dvigatellarda, turbinada, va kompressorda ishlaydigan muhrlar ko’rinishida va boshqalarda mahsulotni ishlab chiqarishda keng qo’llaniladi.
Texnalogik qoplamalar- mahsulot ishlab chiqarishda texnalogik jarayonlarni osonlashtirish uchun mo’ljallangan. Masalan, murakkab tuzilmalarni lehimlashda ovqatlanish paytida qo’llash; yuqori haroratli deformatsiya jarayonida yarim tayyor mahsulotlar ishlab chiqarish; bir xil bolmagan materiallarni payvandlash.
Dekorativ qoplamalar- uy ro’zg’or buyumlar, zargarlik buyumlari ishlab chiqarishda, sanoat inshootlari va qurilmalarining estetikasini yaxshilashda, tibbiy texnalogiyada protezlashda va boshqalarda juda keng qo’llaniladi.
3-rasm.Ekskavator tishi
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O`zbekiston Respublikasi mustaqillikga erishgandan song fan texnika rivojiga kata etibor berildi ayniqsa ogir sanoat metallurgiya va mashinasozlik jadal rivojlanmoqda
|
