0:2
1:2
2:2
3:2
4:2
5:2
6:2
0:3
1:3
2:3
3:3
4:3
5:3
6:3
0:4
1:4
2:4
3:4
4:4
5:4
6:4
0:5
1:5
2:5
3:5
4:5
5:5
6:5
0:6
1:6
2:6
3:6
4:6
5:6
6:6
Ana shu karton qog‘ozlarni teng ikkiga chiziq bilan bо‘lib, ularning bir tomoniga
detallarning yaqqol tasvirlari ikkinchi tomoniga о‘sha detallarning kо‘rinishlari
chiziladi. Natijada domino “toshlari” hosil bо‘ladi. Buning uchun oldin quyidagi jadval
tuziladi:
Yettita detal tanlanib, ularning birinchini 0, ikkinchisini 1, uchinchisini 2,
tо‘rtinchisini 3, beshinchisini 4, oltinchisini 5 va yettinchisni 6 raqamlar bilan
belgilab, jadvaldagiga о‘xshatib domino “toshlari” tuziladi. Shunda har bir
detalning yaqqol tasviri va kо‘rinishlari yetti martadan takrorlanadi. 0:0, 1:1, 2:2,
3:3, 4:4, 5:5 va 6:6 lar dominodagidek dupl toshlar hisoblanadi (3-chizma).
Qolgan kartochkalarda, masalan 1:5 da 1 detalning yaqqol tasviri, uning yonidagi
joyga kо‘rsatilgan raqamdagi detalning kо‘rinishlari chiziladi (4-chizma).
Hammasi bо‘lib, kserokopiya yordamida, 49 ta “tosh” tayyorlanadi.
О‘yinning tafsiloti. О‘yinni eng kam ikki о‘quvchi ishtirokida
boshlash mumkin. Chizmalar ham domino toshlari kabi
aralashtirib teskarisi bilan qо‘yiladi. О‘quvchilar ularni bittalab
yettitagacha oladilar. О‘yin qur’aga binoan о‘qituvchi
rahbarligida boshlanadi. О‘yinchi о‘zi hohlagan “tosh”ni о‘rtaga
tashlaydi. Ikkinchi о‘yinchi о‘rtaga tashlangan detalning
kо‘rinishlariga mos yaqqol tasvirini yoki yoki detalning yaqqol
tasviriga mos kо‘rinishlarini “tosh”ga ulab qо‘yadi (5-chizma).
О‘yin shu tartibda davom etadi. Bunda detalning yaqqol
tasviriga yoki kо‘rinishlariga mos kelmaydigan chizma qо‘yilsa,
notо‘g‘ri yurilgan hisoblanadi
О‘yinchining qо‘lida mos keladigan chizma bо‘lmasa, о‘rtadagi
chizmalar tо‘dasidan toki mos kelguncha olaveradi. Agar
о‘rtadagi chizmalardan mosi topilmasa, u holda yurish navbatini
о‘tkazib yuboradi, ya’ni domino о‘yinining qoidasiga rioya
qilinadi. Bu yerda yaqqol tasvirga yaqqol tasvir, kо‘rinishlarga
kо‘rinishlar qо‘yilmaydi. Faqat yaqqol tasvirga unga mos
kо‘rinishlari qо‘yiladi. Kо‘rinishlariga esa mos yaqqol tasviri
qо‘yiladi. О‘yinchilar ushbu qoidani eslab qolishlari shart
hisoblanadi.
Kim birinchi bо‘lib qо‘lidagi chizmalarni tо‘g‘ri qо‘yib tugatsa,
о‘yinning g‘olibi hisoblanadi. Agar о‘yin “riba” (“baliq”) bilan
tugasa, ya’ni о‘yinchilarning qо‘llarida “toshlar” bо‘lsa-yu, yurish
imkoniyati bо‘lmasa, qо‘lida eng kam “toshlar” qolgan о‘yinchi
g‘olib hisoblanadi. Agar hammada barobar “toshlar” qolsa о‘yin
durang bilan yakunlanadi.
Eslatma. О‘yinda tо‘rt nafargacha о‘yinchi
о‘ynashi mumkin. Unda bir nechta komanda
tuzilib, har bir komandadan ikki nafardan
g‘oliblar aniqlanadi, ulardan yana komandalar
tuzib, eng oxirida ikkita о‘yinchidan bittasi
chempion bо‘lishi mumkin.
Birinchi turda g‘olib chiqqanlardan tuzilgan komandalarga о‘rtacha
murakkablikdagi, ikkinchi tur qatnashchilariga murakkabroq va
final qatnashchilariga yanada murakkabroq detallarni tanlash tavsiya
etiladi.
Yuqorida
keltirilgan
domino
о‘yini
jadvaliga
asosan
tayyorlanadigan 49 ta “tosh” quyida berilgan. Bu yerdagi raqamlar
о‘yindan oldin olib tashlanadi.
| 