|
O’zbekiston Respublikasi Oliy Ta’lim
|
| bet | 12/19 | | Sana | 01.06.2024 | | Hajmi | 1,58 Mb. | | #258749 |
Bog'liq Abdurazzoqov A Zamonaviy protsessorlar xarakteristikasi1. Umumiy tushunchalar
Keng ma'noda arxitektura ko'plab elementlardan tashkil topgan murakkab tizimning tavsifidir.
Rivojlanish jarayonida yarimo'tkazgichli tuzilmalar (mikrosxemalar) rivojlanadi, shuning uchun protsessorlarni qurish tamoyillari, ularning tarkibiga kiritilgan elementlarning soni, ularning o'zaro ta'siri qanday tashkil etilganligi doimiy ravishda o'zgarib turadi. Shunday qilib, strukturaning bir xil asosiy printsiplariga ega bo'lgan protsessorlar odatda bir xil arxitekturaning protsessorlari deb ataladi. Va bu tamoyillarning o'zi protsessor arxitekturasi (yoki mikroarxitektura) deb ataladi.
РЕКЛАМА
Элитная частная школа МГУ имени М.В. Ломоносова
Частная школа пансион № 1 Главного университета страны! Высокий ЕГЭ! В МГУ с 2 лет!
Mikroprotsessor (yoki protsessor) kompyuterning asosiy komponentidir. U axborotni qayta ishlaydi, dasturlarni bajaradi va tizimdagi boshqa qurilmalarni boshqaradi. Protsessorning kuchi dasturlarning qanchalik tez ishlashini aniqlaydi.
Yadro har qanday mikroprotsessorning asosidir. U kremniy chipida joylashgan millionlab tranzistorlardan iborat. Mikroprotsessor maxsus hujayralarga bo'linadi, ular umumiy maqsadli registrlar (RON) deb ataladi. Protsessorning ishi umuman olganda xotiradan buyruqlar va ma'lumotlarni ma'lum bir ketma-ketlikda ajratib olish va ularni bajarishdan iborat. Bundan tashqari, shaxsiy kompyuter tezligini oshirish uchun mikroprotsessor ichki kesh xotirasi bilan jihozlangan. Kesh - bu bufer sifatida ishlatiladigan protsessorning ichki xotirasi (RAM bilan aloqada uzilishlardan himoya qilish uchun).
IBM bilan mos keluvchi shaxsiy kompyuterlarda qo'llaniladigan Intel protsessorlari mingdan ortiq ko'rsatmalarga ega va kengaytirilgan buyruqlar to'plamiga ega protsessorlarga tegishli - CISC-protsessorlari (CISC - Complex Instruction Set Computing).
1.1 Yuqori unumdorlikdagi hisoblash. Parallellik
Hisoblash texnologiyasining rivojlanish sur'atlarini kuzatish oson: soniyasiga bir necha ming operatsiyani bajaradigan ENIAC (birinchi umumiy maqsadli elektron raqamli kompyuter) dan Tianhe-2 superkompyuterigacha (sekundiga 1000 trillion suzuvchi nuqta operatsiyalari). Bu 60 yil ichida hisoblash tezligi trillion martaga oshganini bildiradi. Yuqori unumli hisoblash tizimlarini yaratish eng murakkab ilmiy-texnikaviy vazifalardan biridir. Uskunaning hisoblash tezligi bir necha million marta oshgan bo'lsa-da, umumiy hisoblash tezligi trillionlab marta oshdi. Bu effekt hisoblashning barcha bosqichlarida parallellikdan foydalanish orqali erishiladi. Parallel hisoblash xotirani oqilona taqsimlashni, axborotni uzatishning ishonchli usullarini va hisoblash jarayonlarini muvofiqlashtirishni talab qiladi.
|
| |
