O„zbekiston respublikаsi oliy vа o„rtа mаxsus tа‟lim vаzirligi buxoro davlat universiteti tahirov Behzod Nasriddinovich axborot xavfsizligi asoslari

Download 3 Mb. Pdf ko'rish
bet	93/107
Sana	13.05.2024
Hajmi	3 Mb.
	#229692

1 ... 89 90 91 92 93 94 95 96 ... 107

Bog'liq
13241 2 62D59433227506AEF1BEA6CA35C85C6376F78A92

Akustik axborot
– eltuvchisi akustik signallar bo‘lgan axborot.
Anonimlik
- ishtirokchiga (protokol ishtirokchisiga) qandaydir harakatni
anonim tarzda, ya‘ni o‘zini identifikatsiyalamasdan, bajarilishini ifodalaydi.
Bunda, lekin, ishtirokchi ushbu harakatni bajarishga haqli ekanligini isbotlashi
lozim. Anonimlik absolyut va chaqiriluvchi bo‘lishi mumkin.
Antibot
– robot-dasturlarni, ayg‘oqchi dasturlarni (Spyware), ruxsatsiz
o‘rnatilgan reklama dasturiy ta‘minotni (Adware) va boshqa zarar keltiruvchi
dasturiy ta‘minot turlarini avtomatik tarzda aniqlovchi va yo‘q qiluvchi dasturiy
ta‘minot.
Antispufing
- qonuniy identifikatsiya va autentifikatsiya ma‘lumotlaridan
ruxsat etilmagan foydalanishga qarshi qabul qilinuvchi choralar.
Antivirus
– viruslarni aniqlovchi yoki aniqlovchi va yo‘q qiluvchi dastur.
Agar virus yo‘q qilinmasa, zaharlangan dastur yo‘q qilinadi. Yana – viruslardan
himoyalashga, zaxarlangan dasturiy modullar va tizimli makonlarni aniqlashga,
hamda zaxarlangan obyektlarning dastlabki holatini tiklashga mo‘ljallangan dastur.
AT xavfsizlik arxitekturasi
- xavfsizlikni loyihalash tizimini boshqaruvchi
prinsiplariga rioya qilish uchun xavfsizlik prinsiplarining va umumiy
yondashishning tavsifi.
Audit jurnali
– tizim harakatlarining xronologik yozuvi. Berilgan muddatda
bajariluvchi tizimli foydalanishlar va amallar yozuvlarini o‘z ichiga oladi.
Autentifikator
– foydalanuvchining farqli alomatini ifodalovchi
autentifikatsiya vositasi. Qo‘shimcha kod so‘zlari, biometrik ma‘lumotlar va
foydalanuvchining boshqa farqli alomatlari autentifikatsiya vositalari bo‘lishi
mumkin.
Autentifikatsiya
– odatda tizim resurslaridan foydalanishga ruxsat etish

143
xususida qaror qabul uchun foydalanuvchining, qurilmaning yoki tizimning boshqa
tashkil etuvchisining identifikasiyasini tekshirish; saqlanuvchi va uzatuvchi
ma‘lumotlarning ruxsatsiz modifikatsiyalanganligini aniqlash uchun tekshirish.

Download 3 Mb.

1 ... 89 90 91 92 93 94 95 96 ... 107

Download 3 Mb.

Pdf ko'rish