17
2-BOB. HTML TILIDA WEB SAHIFA YARATISH
***************************************************************
2.1. HTML TILIGA KIRISH, UNING ASOSIY ELEMENTLARI. TEG
TUSHUNCHASI
HyperText Markup LanguYoshi (HTML) - bu WEB-da gipermatnli hujjatlar
yaratish uchun standart til. HTML hujjatlarni har xil turdagi WEB-brauzerlar orqali
ko‘rish mumkin. Hujjat HTML yordamida yaratilganda, web-brauzer HTMLni
sharhlab, hujjatning turli elementlarini ajratib ko‘rsatishi
va avval ularni qayta
ishlashi mumkin. HTML-dan foydalanish hujjatlarni ularni ko‘radigan har qanday
tizimdagi shriftlar, chiziqlar va boshqa grafik elementlardan foydalangan holda
taqdimot uchun formatlash imkonini beradi.
HTML versiyalari
HTML 1991
yilda ingliz olimi
Tim Berners-Li
tomonidan ishlab chiqilgan.
Keyinchalik HTMLning takomillashtirilgan versiyalari paydo bo‘la boshladi
(2-jadval).
2-jadval
Versiya
Yil
HTML
1991 yil
HTML +
1993 yil
HTML 2.0
1995 yil
HTML 3.2
1997 yil
HTML 4.01
1999 yil
XHTML 1.0
2000 yil
HTML5
2012 yil
XHTML5
2013 yil
Ko‘pgina
hujjatlar sarlavhalar, xatboshilar yoki ro‘yxatlar kabi standart
elementlarga ega. HTML teglaridan foydalanib, ushbu elementlarni belgilashingiz
18
mumkin, WEB-brauzerlarga ushbu elementlarni ko‘rsatish uchun minimal
ma’lumotlarni
taqdim etishingiz mumkin, shu bilan birga hujjatlarning umumiy
tuzilishi va to‘liqligi saqlanadi. HTML hujjatini o‘qish uchun faqat HTML teglarini
sharhlaydigan va hujjatni muallif bergan shaklda ekranda aks ettiradigan WEB
brauzeri kerak bo‘ladi.
Ko‘pgina
hollarda, hujjat muallifi hujjatning tashqi ko‘rinishini qat’iy
belgilaydi. HTML uchun o‘quvchi (WEB brauzerining imkoniyatlaridan kelib
chiqib, ma’lum darajada, hujjatning ko‘rinishini boshqarishi mumkin (lekin uning
mazmuni emas). HTML sarlavha yoki paragraf qaerda bo‘lishi kerakligini
belgilashga imkon beradi. HTML yorlig‘idan
foydalangan holda hujjat, so‘ngra
ushbu teglarni sharhlash uchun WEB-brauzerni taqdim etadi. Masalan, bitta WEB-
brauzer xat boshining yorlig‘ini taniy oladi va kerakli shaklda hujjatni taqdim etishi
mumkin, ikkinchisi bunday qobiliyatga ega emas va hujjatni bitta satrda taqdim
etadi.Ba’zi WEB-brauzerlarning foydalanuvchilari,
shuningdek, o‘lcham va
ko‘rinish shriftini, rangini va hujjat ekraniga ta’sir qiladigan boshqa parametrlarni
sozlash qobiliyatiga ega.
HTML teglarini taxminan ikkita toifaga bo‘lish mumkin:
WEB-brauzer tomonidan hujjat tanasining umuman qanday ko‘rsatilishini
belgilaydigan teglar
hujjatning nomi yoki muallifi kabi umumiy hujjat xususiyatlarini tavsiflovchi
teglar
Esingizda bo‘lsin, HTML-ning asosiy afzalligi shundaki, sizning hujjatingizni
har xil turdagi WEB-brauzerlarda va turli platformalarda ko‘rish mumkin.
