84
3.Matematik panelining Graph (Grafik) panelidan Surface Plot (uch o’lchamli
grafik) tugmasi bosiladi. Shu joyda uch o’lchamli grafik shabloni paydo bo’ladi.
4.Shablon maydonidan tashqarisida sichqoncha
bosiladi va grafik quriladi,
masalan, chap tomon.
Ikki o’zgaruvchili funktsiya bo’yicha grafik sirtini qurishni tez qilish maqsadida
boshqa usul ham mavjud va u ayrim hollarda funktsiya sirtini tuzishda funktsiya massiv
sonli qiymatlarini ishlatadi, masalan, chap tomon. Bunday
grafikni qurish uchun
quyidagi protseduralarni bajarish kerak.
1.Diskret o’zgaruvchilar yordamida ikki funktsiyaning o’zgaruvchisi uchun ham
qiymatlarini kiritish.
2.Massiv kiritish. Uning elementlari funktsiya qiymatlari bo’lib, ular berilgan
funktsiya argumentlari qiymatlaridan tashkil etiladi.
3.Kursor qaysi joyga grafik qurish kerak bo’lsa shu joyga qo’yiladi.
4.Grafik shabloniga funktsiya nomi kiritiladi.
5.Shablon maydonidan tashqarisida sichqoncha bosiladi va grafik quriladi,
masalan, o’ng tomon.
Grafik formatini qayta o’zgartirish va unga ranglar berish uchun grafik maydonini
ikki marta tez-tez sichqonchani ko’rsatib bosish va ochilgan muloqot oynasidan kerakli
o’zgarishlarni qilish kerak. Bu o’zgartirishlar muloqot oynasi rasmda berilgan.
Ikki o’zgaruvchili funktsiya grafigini qurish.
Bunda:
•
Surface Plot – grafik sirti;
•
Contour Plot –grafik chizig’i darajasi;
•
Data Points –grafikda faqat hisob nuqtalarini tasvirlash;
•
Vector Field Plot –vektor
maydoni grafigi;
•
Bar Plot –uch o’lchovli grafik gistogrammasi; Patch plot –hisob
qiymatlari maydoni.
85
Bulardan tashqari yana bir qancha boshqarish elementlari mavjud. Ular grafikni
formatlashda keng imkoniyatni beradi. Masalan, grafik masshtabini o’zgartirish,
grafikni
aylantirish, grafikga animatsiya berish va boshqa. 7-rasmda uch o’lchamli
grafikni formatlash oynasi berilgan.
Grafikni boshqarishning boshqa usullari quyidagilar:
•
Grafikni aylantirish
uni ko’rsatib sichqoncha o’ng tugmasini
bosish bilan amalga
oshiriladi.
•
Grafikni masshtablashtirish
Ctrl tugmasini bosib sichqoncha orqali bajariladi.
•
Grafikga animatsiya berish
Shift tugmasini bosish bilan
sichqoncha orqali amalga
oshiriladi.
