28
3-
laboratoriya ishi
Loyihalanayotgan maʻlumotlar bazasi vositalaridan foydalangan
holda misollar yechish (PostgreSQL asoslari)
Ishdan maqsad:
ma‘lumotlar bazasini boshqarish
dasturiy vositasi
yordamida serverga ulanishni sozlash va serverdagi ma‘lumotlarni qayta
ishlash, tahrirlash koʻnikmalariga ega boʻlish.
Masalaning qoʻyilishi:
ma‘lumotlar bazasini
boshqarish vositalari
yordamida serverdagi ma‘lumotlarni qayta ishlash.
Uslubiy koʻrsatmalar
: Oldingi darsda PostgreSQL dasturini oʻrganish,
ma‘lumotlar modelini ishlab chiqish va tashkilot bilan munosabatlarning
ERD diagrammasini yaratishning asosiy prinsiplari misolini koʻrsatdik.
Endigi navbat PostgreSQLni amalda qoʻllashga keldi,
shuning uchun bu
darsda serverga ulanishni yaratish,
mwb modelini serverga yuklash, ish
davomida ma‘lumotlar sxemasi yangilanishlarini sinxronlashtirish,
shuningdek PostgreSQLda ma‘lumotlar bazasini yaratishni koʻrib
chiqamiz.
Ma‘lumotlar bazasini yaratish
uchun CREATE DATABASE
buyrugʻidan soʻng ma‘lumotlar bazasi nomidan foydalaning.
Soʻrovlarni bajarish uchun pgAdmin grafik mijozidan foydalanamiz,
ammo psql konsol mijozidan ham foydalanish mumkin.
Yangi ma‘lumotlar bazasini yaratish uchun pgAdmin-ni oching.
Dasturning chap tomonida ma‘lumotlar bazasini tanlang, masalan, standart
postgres ma‘lumotlar bazasi va ustiga oʻng tugmasini bosing.
3.1-rasm. Soʻrovlar oynasini ochish
29
Koʻrsatilgan
menyuda
Query Tool...
bandini tanlang va dasturning
markaziy qismida SQL kodini kiritish maydoni ochiladi. Ushbu maydonga
quyidagi kodni kiriting:
1
CREATE
DATABASE
usersdb;
3.2-rasm. Soʻrovlar oynasi
Kodni bajarish uchun chaqmoq ustiga bosing va shundan soʻng usersdb
ma‘lumotlar bazasi yaratiladi.
Ma‘lumotlar bazamizni koʻrish uchun chap qismdagi Ma‘lumotlar
bazalari boʻlimiga sichqonchaning oʻng tugmachasini
bosing va kontekst
menyusida
Yangilash...
ni tanlang:
3.3-rasm. Ma‘lumotlar bazasini yangilash
30
Yangilanish sodir boʻladi va biz yaratilgan ma‘lumotlar bazasini
koʻramiz.
3.4-rasm. Yangi qoʻshilgan bazani koʻrish
Odatiy boʻlib,
baza faol emas, shuning uchun uning belgisi kulrang.
Lekin unga ulanish uchun uni bosish va uning tugunini ochish kifoya.
Ma‘lumotlar bazasini oʻchirish uchun DROP DATABASE buyrugʻidan
keyin ma‘lumotlar bazasi nomidan foydalaning.
Oʻchiriladigan ma‘lumotlar bazasi inaktiv boʻlishi kerak, ya'ni unga
ulanish yopiq boʻlishi kerak.
Masalan, usersdb ma‘lumotlar bazasini oʻchirish:
1.
DROP
DATABASE
usersdb;
Jadvallarni yaratish uchun CREATE TABLE buyrugʻidan soʻng jadval
nomidan foydalaning. Jadval ustunlari va ularning atributlarini
belgilaydigan ushbu buyruq bilan ishlatilishi mumkin boʻlgan
bir qancha
operatorlar ham mavjud. Jadval yaratishning umumiy sintaksisi
quyidagicha:
