O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti "mashinosozlik texnologiyasi va mashinasozlik ishlab chiqarishlarini avtomatlashtirish" kafedrasi

Download 2,15 Mb.
bet	2/4
Sana	21.01.2024
Hajmi	2,15 Mb.
	#142290

1 2 3 4

Bog'liq
№4.МАЪРУЗА

Kichraytirish masshtabi
1:2; 1:2,5; 1:4; 1:5; 1:10 va boshqalar
Kattalashtirish masshtabi	2:1; 2,5:1; 4:1; 5:1; 10:1; 20:1; 40:1; va boshqalar

Chizma shriftlari. Chizmalardagi barcha yozuvlar, harf va raqamlar 2.304-97 DS «Chizma shriftlari» asosida yoziladi. Shriftlarning o‘lchamlari bosh harfning millimetr hisobida berilgan h balandligi bilan aniqlanadi. Shriftlarning quyidagi o‘lchamlari mavjud: 2,5; 3,5; 5; 7; 10; 14; 20; 28; 40.

Chizma chiziqlari

Burchak shtampi.

O‘lcham qo‘yish. Chizmalardagi barcha o‘lchamlar O`zDSt 2.307-97 ga muvofiq qo‘yiladi.

shar

Qirqim va kesimlarni shtrixlash.

O`zDSt2.306-97 ga binoan barcha chizmalardagi qirqim va kesim yuzalari shtrixlashning turlari chizilayotgan buyumning materialiga qarab tanlab olib shtrixlanadi. Shtrixlash chiziqlari chizma ramkasi chiziqlariga nisbatan 45 burchak ostida chiziladi. Shtrixlash chiziqlari orasidagi masofa kesim yuzasining katta kichikligiga qarab 1 mm dan 10 mm gacha olinadi.

Ko’rinishlarning asosiy sistemalari

Ma`lumki, chizmada buyumning tasviri asosiy ko`rinishlar to`g`ri burchakli proyeksiyalash usuli bilan hosil qilinadi. Ba`zan buyumning uchta proyeksiyasi bilan uning shakli ichki tuzilishi haqida to`liq tasavvurga ega bola olmaymiz. Shuning uchun tasvirlangan kubning oltita yoqi proyeksiyalar tekisligi deb qabul qiladi.

Detalning oltita ko’rinishi va ularni joylashishi
Demak, asosiy ko`rinishlar oltita bo`lib ular quyidagicha nomlanadi: 1-olddan ko`rinish, 2-ustdan ko`rinish, 3-chapdan ko`rinish, 4-o`ngdan ko`rinish, 5-ostdan ko`rinish, 6-orqadan ko`rinish.

Download 2,15 Mb.

1 2 3 4

Download 2,15 Mb.