Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti informatika va uni oʻqitish metodikasi kafedrasi

Download 10,42 Mb. Pdf ko'rish
bet	216/291
Sana	02.06.2024
Hajmi	10,42 Mb.
	#259172

1 ... 212 213 214 215 216 217 218 219 ... 291

Bog'liq
УМК Ихтисос Даст Воситалар (1)

DLL

механизми((
D
ynamic
L
ink
L
ibrary – динамик уланувчи кутубхоналар) – функция ва
процедураларни бошқа дастурчилар, балки бошқа дастурлаш тилида ёзган
дастурга жорий этишнинг универсал механизми. Жорий этиш лойиҳани
компиляцияси вақтида эмас, балки тайёр дастурни тезкр хотирага юклаш
мобайнида амалга ошади
) орқали бириктириш имконияти мавжуд.
MathCad
дастури
Maple
дан фарқли ўлароқ, бошиданоқ математик
масалаларни сонли ечиш учун яратилган, у назарий математикани эмас, балки
бевосита масаланинг математик жиҳатига чуқурлашмасдан натижа олиш зарур
бўлган амалий масалаларни ечишга мўлжалланган. Умуман, у символлик
ҳисоблар зарур бўлган ва
Maple
(14 версиядан бошлаб —
MuPAD
) нинг
интеграллашган ядроси мўлжалланганларга зарурдир. Айниқса, таълимга
мўлжалланган ҳужжатлар яратиш ҳақида гап бораётганда, жараён ва
ҳодисаларнинг физик кўринишидан келиб чиққан ҳолда математик моделни
яратишни намойиш этиш зарур бўлган ҳолларда, у жуда фойдалидир.
MathCad
нинг символлик ядроси, асл
Maple
(
MuPAD
)дан фарқли ўлароқ, сунъий
даражада чегараланган (300 га яқин функцияларга кириш мумкин), лекин бу
кўпчилик ҳолларда муҳандисликга оид масалаларни ечиш учун тўлиқ етарлидир.
Бундан ташқари,
MathCad
ни тажрибали фойдаланувчилари, 13
версиясигача (ўзи ҳам) содда усулда
Maple
ядросининг қарийиб барча функционал
тўплами(“ҳужжатлаштирилмаган имкониятлар” деб аталувчи)га таъсир этиш
мумкин, бу эса
MathCad
ҳисоблаш қувватини
Maple
га яқинлаштиради.
Интерфейс. MathCad
ни аналогогик дастурлардан асосий фарқи – бу
ифодаларни киритиш тартибини матнлилиги эмас, балки графиклигидадир.
Буйруқлар, фунциялар, формулаларни териш учун клавиатурани ҳам,
ускуналарнинг махсус панелларидаги кўплаб тугмаларидан ҳам фойдаланиш
мумкин. Ҳар иккала ҳолда ҳам – формулалар одатдаги китобга аналогогик
кўринишга эга бўладилар, б.а. формулаларни териш учун махсус тайёргарликни
зарурати йўқ. Киритилган формулалар билан ҳисоблар фойдаланувчи хоҳишига
кўра: ёки бир вақтни ўзида териб бир онда, ёки буйруқ бўйича амалга
оширилади. Одатдаги формулалар чапдан ўнгга қараб ва юқоридан пастга томон
(матнни ўқишга ўхшаш) ҳисобланади. Ихтиёрий ўзгарувчи, формула,
параметрлар натижани кўриб турган ҳолда ўзгартириш мумкин. Бу интерфаол
ҳисоблаш ҳужжатларини ҳақиқий эканлигини ташкил этиш имкониятини беради.
Бошқа дастурларда (
Maple
,
MuPAD
,
Mathematica
) ҳисоблашлар, матн
кўринишида киритилган буйруқларни формулага трансформация қиладиган

267
дастурли интерпретатор
59)
тартибида жорий этилади.
Maple
ўзининг интерфейси
билан анъанавий дастурлаш тили муҳитида дастурлаш кўникмасига эга бўлган
фойдаланувчилар учун мўлжалланган.
MathCad
ни фойдаланиш учун у ёки бу
кўринишда дастурлаш билан умуман танишмас бўлиши мумкин.
MathCad
дастурлашсиз дастурлаш воситаси сифатида ўйлаб топилган,
лекин, агар бундай талаб бўлса,
MathCad
ўзлаштириш учун етарлича содда
мураккаб алгоритмларни дастурлаш имкониятли ускуналарига эга.
Ўлчовли катталикларни ҳисоблашларда
MathCad
дан фойдаланиш
имконятини алоҳида айтиш мумкин. Бунда бирликлар системасини: СИ, СГС,
МКС ва бошқ. танланиши мумкин. Равшанки, ҳисоблашларнинг натижалари ҳам
мос ўлчовни олади. Бундай имкониятнинг фойдасини баҳолаш анча мушкул,
чунки ҳисобларда, айниқса физик ва муҳандислик ҳисобларда хатоларни кузатиш
етарлича соддалашади.
MathCad
визуаллаш механизми
Maple
дагидан анчагина пастроқ.
Maple
да
ихтиёрий даража мураккабликдаги график ёки сирт ясаш учун функциянинг тури
маълум бўлса етарли.
Maple
га нисбатан
MathCad
графикаси яна қуйидаги

Download 10,42 Mb.

1 ... 212 213 214 215 216 217 218 219 ... 291

Download 10,42 Mb.

Pdf ko'rish