• 15 va 18 satrlardagi figurali qavslar fak funksiyasining blok belgilari. Dasturning 15- satridan 18-satrigacha
  • 4-satridan 13- satrigacha bo‗lgan qismi asosiy dastur, 14-satridan 18-satrigacha
  • O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti s. Eshtemirov, F. M. Nazarov




    Download 2,67 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet103/173
    Sana16.05.2024
    Hajmi2,67 Mb.
    #238775
    1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   173
    Bog'liq
    Tarixi 37 bet

    fak
    nomli funksiya 
    prototipi
    e‘lon qilindi 
    va u bitta butun turli n parametrga ega. 
    int main ()
    funksiyasi tanasi tugagandan keyin fak nomli funksiya 
    14-
    satrdan 18-satrgacha
    aniqlandi. Demak, funksiya biror funksiya tanasidan 
    tashqarida aniqlanishi keak. Lekin funksiya tanasidan boshqa funksiya tanasiga 
    murojaat qilish mumkin. 
    14-satr fak
    nomli funksiya(yordamchi dastur)ning 
    sarlavhasi deyiladi. U funksiya prototipi bilan bir xil. Faqat sarlavha oxirida, ya‘ni 


    161 
    qavsdan keyin (;) belgisi qo‗yilmagan. 
    15 va 18 
    satrlardagi figurali qavslar fak
    funksiyasining blok belgilari. Dasturning 
    15- satridan 18-satrigacha 
    bo‗lgan 
    qismi fak nomli funksiyaning tanasi deyiladi.
    Bundan buyon tarkibida boshqa funksiyaga murojaat byurug‗i bo‗lgan 
    dasturni asosiy dastur deb, murojaat bo‗layotgan funksiyani esa yordamchi 
    dastur(podprogramma) deb ham ataymiz. Demak, dasturning 
    4-satridan 13-
    satrigacha
    bo‗lgan qismi asosiy dastur, 
    14-satridan 18-satrigacha
    bo‗lgan qismi 
    esa yordamchi dastur hisoblanadi.
    Asosiy dasturning 8-satrida uchta chaqiriq byuruqlari (yoki funksiyaga 
    murojaat byurulari) berilgan. Ulardan biri, masalan, nf=fak (n); byurug‗ini tahlil 
    qilaylik. C++ bu buyruqni uchratgach, dastur bajarilishini 15-satrdan davom 
    ettiradi, ya‘ni fak nomli funksiyaning tanasini bajaradi. Bunda 15 va 16-satrlarda 
    n! hisoblanadi. n! ning natijaviy qiymatini butun turli f o‗zgaruvchi oladi. 
    17-satrdagi return f; byurug‗i f o‗zgaruvchining qiymatini murojaat bo‗lgan 
    joyga qaytarishni ta‘minlaydi. Natijada nooshkor holda nf=f qiymat berish 
    byurug‗i bajarilib, keyingi mf=fak (m) byuruqni bajarishga o‗tiladi. 
    Xulosa: demak, qism dastur tanasida bajarilgan hisob natijalarini return 
    operatoridan keyin yozilgan o‗zgaruvchi yoki ifoda yordamilda asosiy dasturga 
    olib chiqiladi. 
    Funksiya prototipi, funksiya sarlavhasi va chaqiriq buyruqlaridagi 
    parametrlar nomlarining har xil bo‗lishi dastur bajarilishiga hech qanday ta‘sir 
    qilmaydi. Chunki funksiya prototipi va aniqlanishidagi argumentlar (bizning 
    dasturimizda n parametr) formal (nomiga turgan) parametrlar bo‗lib, ularning 
    qiymati shu funksiyaga murojaat bo‗lguncha aniq bo‗lmaydi. Demak, yuqorida 
    keltirilgan dastur quyidagi ko‗rinishda ham bexato ishlaydi. 
    #include  
    using namespace std; int fak(int s); 
    int main() 
    { int n, m, nf, mf, nm; float c; 
    cin>>n>>m; nf=fak(n); mf=fak(m); nm=fak(n-m); c=nf/(mf*nm); 
    cout<<"\nc="<
    int fak(int y) 
    {in t f=1, i=1; while(i<=y) {f=f*i; i++;}; return f; 

    Lekin zaruriyat bo‗lmaganda bu usuldan foydalanmaslik tavsiya etiladi, 
    chunki dasturni tushunish qiyinlashadi. 


    162 

    Download 2,67 Mb.
    1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   173




    Download 2,67 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti s. Eshtemirov, F. M. Nazarov

    Download 2,67 Mb.
    Pdf ko'rish