|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya institutiBog'liq buxgalteriya hisobining axborot tizimlariAsosisy vositalar ma’lumotlar bazasini shakllantirishdan oldin, Amortizatsiya
xarajatlarini aks ettirish usullari (Sposobi otrajeniya rasxodov po amortizatsii)
ma’lumotnomasi to’ldiriladi (menyu Asosiy vosita - Amortizatsiya xarajatlarini
aks ettirish usullari ( OS - Sposobi otrajeniya rasxodov po amortizatsii)).
Qo’lda bajariladigan faoliyatlarni diagrammalashtirish
Qo’lda bajariladigan faoliyatlarni diagrammalashtirishni ko’rsatissh uchun
auditor jarayon va ichki nazoratni hisoblash uchun narxlar qatori sistemasini
diagrammalashtirishi kerak bo’ladi. Auditor nima qilishni aniqlash uchun narxlar
tartibi jarayoniga aloqador kishilar bilan suhbatlashishdan boshlaydi. Bu ma’lumot
boshqalariga o’xshash yozilgan ma’lumotlar to’plamiga bog’laniladi. Maqsad
diagrammalashtirishni ko’rsatish ekanligini unitmaslik lozim. Aniqlashtirish uchun,
Sistema ma’lumotlari oddiy.
1. Narxlar bo’limidagi hisobchi email orqali xaridor talabnomasini qabul
qiladi va qo’lda narxlar jadvalini tayyorlaydi.
2. Hisobchi uning 1-nusxasini ma’qullash uchun kredit bo’limiga jo’natadi.
Boshqa uch nusxa va haqiqiy nuxsa vaqtincha lik to’ldiriladi, qonuniy kuchga ega
bo’lmaydi.
3. Kredit bo’limi hisobchisiga kredit bo’limidagi saqlanayotgan kredit
yozuvlari nusxalariga qarshi xaridor talabnomasi kerak bo’ladi.
4. Narxlar hisobchisi kredit ma’qullanganligini ko’rgandan so’ng, u 1-nusxani
xaridor talabnomasini faylga tikib qo’yadi. Hisobchi 2-nusxani omborga 3- va 4-
nusxani yuklash bo’limiga jo’natadi.
5. Ombor
hisobchisi
mahsulotlarni
yig’adi
mol-mulk
yozuvlariga
ko’chirmalarni qayd etadi va mahsulotlarni va 2-nusxani yuklash bo’limiga
jo’natadi.
6. Yuklash bo’limi 2-nusxani va ombordan mahsulotlarni qabul qiladi va 2-
nusxani kvitansiya sifatida tikib qo’yadi va xaridorga tovarlarni yuklaydi. Va nihoyat,
hisobchi 3-va 4-nusxalarni yuklash bo’limiga hujjatlar orasiga joylashtiradi.
Ushbu faktlarga asoslanib, auditor qism sistemaning diagrammasini yaratadi.
Diagrammalashtirish diagramma yaratuvchiga katta imkoniyat beradigan texnik
malaka singari muhim san’at shakli hisoblanadi. Biroq, dastlabki obyektivlik
sistemaning bir biriga o’xshamagan tavsifini ta’minlaydi. Xotirada esa aniq qoidalar
va suhbatlar kuzatilishi kerak.
1.
Diagramma u ko’rsatadigan sistemani aniqlash uchun aniq nom bilan
belgilanishi kerak.
2.
To’g’ri belgilar sistemada turli foydalaniladigan narsalarni ko’rsatish
uchun foydalaniladi.
3.
Diagrammadagi barcha belgilar nomlanadi.
4.
Chiziqlarda diagrammalash jarayoni va voqealar ketma-ketligini
ko’rsatish uchun tor kursorlar bo’lishi kerak.
37
5.
Agar murakkab jarayonlarga aniqlik uchun qo’shimcha tushuntirishlar
kerak bo’lsa, matn izohi diagramma orqali nazarda tutilgan tikib qo’yiluvchi hujjatda
yoki diagrammada aytib o’tilishi kerak.
|
| |
