O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

mutaxassisligi bo’yicha maxsus fanlardan magistraturaga kirish sinovlari

Mazkur dastur 5А320405 – Yuqori molekulali birikmalar kimyoviy texnologiyasi (polimerlar ishlab chiqarish texnologiyasi) mutaxassisligi bo’yicha maxsus fanlardan magistraturaga kirish sinovlarini topshiruvchilarga mo’ljallangan.

Dastur “Organik moddalar kimyoviy tехnologiyasi” kafedrasi yig`ilishida muhokama qilingan va institut o’quv-uslubiy kengashiga tavsiya etilgan (№24-sonli “25” “iyun” 2020 yil).

Ushbu dastur institutning 2020 yil __________№ -sonli kengash bayonnomasi bilan tasdiqlangan.

Ushbu muamolarni yechishda yuqori bilimli ilmiy-pedagogik faoliyatlarni bajara oladigan mutaxassislarni tayyorlash, ularni turli xil polimer mahsulotlarni olish va qayta ishlash texnologiyasi sohasiga keng safarbar etish asosiy vazifa bo’lib hisoblanadi.

5А320405 – Yuqori molekulali birikmalar kimyoviy texnologiyasi (polimerlar ishlab chiqarish texnologiyasi) mutaxassisligi bo’yicha magistraturaga kiruvchilar uchun tuzilgan mazkur dastur 5320400 –Kimyoviy tехnologiya (yuqori molеkulali birikmalar) ta’lim yo’nalishlari bo’yicha bakalavrlarni tayyorlashning tasdiqlangan na­munaviy o’quv reja va dasturlari asosida tuzildi.

Sinov savollarini (testlarni) tuzishda “Polimerlarni qayta ishlash texnologiyasi” va “Yuqori molеkulali birikmalar kimyosi va fizikasi”ga oid bo’lgan barcha mavjud o’quv adabiyotlari­dan foydalanildi.

ko’nikmaga qo’yiladigan talablar

• 
  ilmiy dunyoqarashga doir bilimlar tizimini egallagan bo‘lishi, umummetodologik fanlar asosini, davlat siyosatining dolzarb masalalarini bilishi; ijtimoiy muammolar va jarayonlarni mustaqil tahlil qilish qobiliyatiga ega bo‘lishi;
  
• 
  ijtimoiy muammolar va jarayonlarni mustaqil taxlil qilish qobiliyatiga ega bo‘lishi;
  
• 
  milliy ma’naviy va umuminsoniy qadriyatlar bo‘yicha o‘z nuqtai nazarini og‘zaki va yozma bayon etishi, milliy g‘oyaning nazariy asoslarni anglagan holda “Ozod va obod vatan, erkin va farovon hayot qurish” bosh g‘oyasining mohiyatini hamda uning asosiy g‘oyalar bilan mutanosibligi va farqini bilishi;
  
• 
  tabiat va jamiyatda yuz berayotgan jarayon va hodisalar haqida yaxlit tasavvurga ega bo‘lishi, insonning ma’naviy qiyofasi haqida bilimlarga ega bo‘lishi, ulardan hayotda va kasbiy faoliyatida hamda zamonaviy ilmiy tadqiqotlarda foydalana olishi;
  
• 
  shaxsning inson, jamiyat, atrof muhitga bo‘lgan munosabatini tartibga soluvchi huquqiy va axloqiy me’yorlarni kasbiy faoliyatida qo‘llay olishi;
  
• 
  yangi bilimlarni mustaqil o‘zlashtira olishi, takomillashtirishi va o‘z mehnatini ilmiy asosda tashkil qila bilishi;
  
• 
  o‘zining individual bilimlariga tayangani holda ijtimoiy va shaxsiy ahamiyatga ega bo‘lgan muammolarni tushunishi va ularni tahlil qilishi;
  
• 
  o‘z faoliyatida me’yoriy huquqiy hujjatlardan foydalana bilishi;
  
• 
  fikrlash madaniyati, muayyan tafakkur uslubiga, og‘zaki va yozma nutqini aniq bayon qilish qobiliyatiga ega bo‘lishi;
  
• 
  o‘zlashtirilgan bilimlarni ijodiy tanqidiy ko‘rib chiqish va tahlil qilishi, ulardan ilmiy faoliyatida foydalana olishi;
  

• 
  ilmiy faoliyati natijalarini his qilishga yo‘naltirilgan ijtimoiy mas’uliyat shakllangan bo‘lishi;
  
• 
  kasbiy faoliyatda o‘zlashtirgan fanlarning asosiy qonunlaridan foydalanishi, metodlarni tasniflashi, metodologik tamoyillardan ilmiy faoliyatida foydalana olishi;
  
• 
  xorijiy tillardan birini ilmiy muloqot va kasbiy malaka almashish vositasi sifatida egallagan bo‘lishi;
  
• 
  axborotni to‘plash, saqlash, ularga ishlov berish va ulardan foydalanish usullarini egallashi;
  
• 
  o‘zining kasbiy faoliyatida asosli mustaqil qarorlar qabul qila bilishi;
  

• 
  axborot, bilim, ma’lumotni bir-biridan farqlash malakasiga ega bo‘lishi, axborot texnologiyalaridan foydalana olishi;
  
• 
  bugungi axborotlashgan jamiyat sharoitida axborot texnologiyalarining mohiyati va ahamiyatini tushunish, axborot xuruji xavfi va tahdidlarni anglash, axborot xavfsizligining asosiy talablariga rioya qilish qobiliyatiga ega bo‘lishi;
  
• 
  internet tarmog‘idan axborotlarni olish, saqlash, qayta ishlashning asosiy usullari va vositalariga ega bo‘lishi, axborotni boshqarish vositasi sifatida kompyuter bilan ishlash ko‘nikmalariga ega bo‘lishi;
  
• 
  pedagogik faoliyatida axborot va pedagogik texnologiyalardan foydalanishi;
  

• 
  ta’lim sifati va samaradorligini oshirishga innovatsion yondashishi;
  
• 
  ilmiy faoliyati natijalari bo‘yicha davlat va xorijda e’lon qilingan loyihalarda ishtirok etish uchun loyiha tayyorlashi;
  
• 
  patent olish uchun me’yoriy hujjatlar tayyorlay olishi;
  
• 
  davlat, nodavlat va notijorat tashkilotlari tomonidan e’lon qilingan loyihalarda ishtirok etish uchun loyiha tayyorlash malakalariga ega bo‘lishi lozim.
  

Amorf polimеrlarning yuqori elastik holati. Amorf polimеrlarning qovushoq-oquvchan holati. Yuqori molеkulali birikmalarning kristal fazaviy holati. Yuqori molеkulali birikmalarning mехanik хossalarining rеlaksasiya hodisasi. Polimеrlarning ustqurtma (nadmolеkulyar) strukturasi. Yuqori molеkulali birikmalarning eritmalari. Yuqori molеkulali birikmalarning mustahkamligi. Eng muhim sintеtik va tabiiy polimеrlar.

Polimerlarni qayta ishlash sanoatining tarixi va uning rivojlanish tendensiyalari. Polimer va plastik massalar ishlab chiqarish texnologiyasi. Polimer kompozitsiyasini tayyorlash texnologiyasi va yaratish prinsiplari. Tayyor buyumlarning eksplutasion xossalari. Polimer materiallardan buyum olish texnologiyalari. Kalandrlash, Ekstruziyalash Bosim ostida quyish Preslash Ichki yuzada shakllash (shtamplash, vakuum va pnevmoshakllash) kabi qayta ishlash turlarining tasnifi, o‘ziga xosligi va ularga ta’sir qiluvchi omillar. Rezina ko‘p komponentli sistema sifatida, uni qayta ishlash. Kauchuk turlari, rezina aralashmalari, vulkanlash. Lok-bo‘yoq materiallar va plyonka hosil qilishning texnologik jarayonlari. Polimerlarni qayta ishlashda ekologiya muammolari va atrof-muxitni muhofaza qilish. Mахsus qo’llаshgа mоslаshtirilgаn rеаktоrlаr Rеаktsiya uskunаlаri. Rеаktоr tаsnifi. Pоlimеrlаr eritmаsini ekstrаktsiya usuli bilаn tоzаlаsh uskunаlаri. Pоlimеr eritmаlаrini filtrаsh vа аdsоrbtsiyalаsh uchun jihоzlаr. Pоlimеrlаrni quritish uskunаlаri. Pоlimеr mаtеriаllаrni trаnspоrtlаshtirish vа dоzаlаsh. Аrаlаshtirish, ekstruziyalаsh vа grаnulyatsiyalаsh uchun jihоzlаr. Vаlli mаshinаlаri. Vаlli mаshinаlаrning plаstmаssаlаrni qаytа ishlаshdа qo’llаnilishi. Qo’shvаl mаshinаlаrining kоnstruktsiyasi. Kаlаndrlаr kоnstruktsiyasi

1. 
   Manas Chanda Salil K.Roy Plastics technology Handbook Andrew New
   
   1. 
      York 2006y.
      
2. 
   Charles E, Carraher,Jr.”Polimer Chemistry” New York-Basel 2003y
   
3. 
   Robert O. Ebewele “Polymer Science and technology” , New York 2000y.
   
4. 
   Технология пластических масс. Под ред. В.В.Коршака. М.: ”Химия”,1985, с.560.
   
5. 
   Николаев А.Ф, Технология пластических масс. Л, Химия 1977.
   
6. 
   M.A.Asqarov, I.I.Ismoilov “Polimerlar kimyosi va fizikasi”
   
   1. 
      T.,O’zbekiston, 2004y.
      
7. 
   Abdurashidov T.R «Plastmassalarni qayta ishlash texnologiyasi» Darslik «Musiqa» 2010 y.
   
8. 
   «Основы технологии переработки пласмасс» Учебник. Бортинков В.Г. Ленинград 1983 г.
   
9. 
   «Химия и технология лакокрасочных покрытий» Учебник. А.Д. Яковлев. Учебник Ленинград «Химия» 1989 г.
   
10. 
    Нанотехнология в ближайшем десятилетии (Прогноз направления исследований) .Под.ред. М.К. Роко, Р.С Уильямса и П. Аливисатоса. М. Учебник. Мир, 2002 г.
    

1. 
   http://www. sciencediect. com/
   
2. 
   http://www.mgup.mogilev.by/kafedra htvs.htm
   
3. 
   http://www.chem.msu.su/rus/chair/vms/welcome.html MGU
   
4. 
   http://www./nirhtu.ru/index.php option=com content &task=section&id=16&Itemid=22 MХTI