O’zbekiston respublikasi qurilish vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti gkk 102-21 guruh talabasi musurmonqulov sunnatbekning zamonaviy geodezik asboblar fanidan tayyorlagan taqdimoti

Taxeometrik syomka katta bo'lmagan yoki chiziqli inshootlarning o'qlari bo'ylab kengligi tor maydonlarining yirik masshtabli topografik planlarini qisqa muddatda tuzish uchun qo'llaniladi. Taxeometrik s'yomkaning dala ishlarini bajarishi ko'pincha teodolit va reyka yordamida amalga oshiriladi. Ko'chiriladigan nuqtaning planli va balandlik o'rnini aniqlash uchun kerak bo'lgan qiymatlar asbob trubasini joyning nuqtasiga bir qaratishdan topish hisobiga ishni tezlikda bajarishga erishiladi. Bunda teodo­litda gorizontal va vertikal burchaklar, ipli dalnomerda esa masofa o'lchanadi. S'yomka qutb usulida bajariladi, natijasi taheometrik s'yomka jurnali va abrisda ko'rsatiladi.

Nisbiy balandlik trigonometrik nivelirlash usulida o'lchangan masofa va qiyalik burchagi orqali hisoblanadi. Hisoblash ishlari va joyning topografik planini tuzish kameral sharoitida amalga oshiriladi.

Kurs loyihasining vazifasi va maqsadi; Taxeometr orqali geodezik o’lchash ishlaridagi asbobning tutgan o’rnini, uning o’lchashini nazorat qilish, yanada aniq plan olish ishlari amalga oshirish ishlarini yoritib ochib berish. Yuqoridagilarni to’liq o’rganish, uni loyihada to’laqonli ko’rsatishdan iborat.

I-BOB. ELEKTRON TAXEOMETRLAR VA ULARDA SYOMKA QILISH

I-BOB. ELEKTRON TAXEOMETRLAR VA ULARDA SYOMKA QILISH

1.1. Taxeometrik s`yomka bajarishda qo`llaniladigan elektron asboblar.

Taxeometriya grekcha so‘z bo‘lib, tez o‘lchash degan ma'noni ang­la­tadi. Taxeometrik s`yomka deganda gorizontal va vertikal s'yomka­lar­ni bir vaqtning o‘zida taxeometr deb ataluvchi asbob bilan ba­ja­rish tushuniladi.

Taxeometr asbobi o‘rnatilgan nuqtaga stansiya deyiladi va undan har bir s'yomka qilinadigan tafsilot va relef nuqtasiga qarab bir vaqtda gorizontal burchak (biron-bir boshlagich yo‘nalishga nisbatan), vertikal burchak va dalnomer bilan (oddiy doiraviy taxeometrlarda ipli dalnomer bilan) masofa o‘lchanadi.

Taxeometrik s'yomkada qutbiy koordinatalar sistemasi usuli bilan nuqtalarning plandagi o‘rni va trigonometrik nivelirlash usuli bilan ularning balandligi topiladi. O`lchash natijalarini ishlab chiqib yer bo‘lagining yirik masshtabli topografik plani tuziladi.