O‘zbekiston respublikаsi raqamli texnologiyalаr vаzirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali

Xotiraning ierarxik strukturasi

• 
  Kompyuterlarda ma`lumotlarni saqlash bilan bog`liq muammolarni oldini olish uchun xotiraning ierarxik strukturasi ishlab chiqilgan.
  
• 
  Ierarxiyaning yuqori qismida protsessorning registri joylashgan. Bu registrlarga kirish qolgan xotira birliklariga nisbatan tez hisoblanadi.
  
• 
  Undan keyingi dajarada Kesh-xotira joylashgan, bugungi kunda kesh-xotira 32 Kbaytdan bir necha Mbaytgacha yetadi.
  
• 
  Keyingi darajada kompyuterning asosiy xotirasi joylashgan bo`lib, bugungi kunda 1 Gbaytdan boshlanadi (lekin amaliyotda deyarli ishlatilmaydi).
  
• 
  Keyingi darajada ma`lumotlarni uzoq muddat saqlashga mo`ljallangan HDD – qattiq magnitli disk (yoki SSD) qurilmalari joylashgan.
  
• 
  Quyi darajada esa lentali saqlovchilar, optik disklar va boshqa qurilmalar joylashadi.
  

Xotiraga kirish vaqti ortadi

• 
  Masalan, registrlarga kirish uchun bir necha nanosekund talab etilsa, asosiy xotiraga kirish uchun esa ber necha o’nlab nanosekundlar talab etiladi.
  
• 
  Undan so`ng kirish vaqti sezilarli darajada ortadi: masalan, magnit disklarga kirish vaqti registrlarga kirish vaqtiga nisbatan yuzlab marta sekin hisoblanadi.
  
• 
  Optik disklar va lentali tashuvchilarga kirish vaqtini sekundlarda o`lchash mumkin.
  

Eng samarali holatda registrlar 128 bayt ma`lumotni sig`dirishi mumkin, kesh-xotira esa o`nlab megabaytni, asosiy xotira – gigabayt va magnit disklar terabayt hajmdagi ma`lumotlarni sig`dira olishi mumkin

Masalan, narxdagi ko`p bo`lmagan tafovvut bilan gigabaytda o`lchanuvchi asosiy xotira va terabaytda o`lchanuvchi doimiy xotira qurilmasini sotib olish mumkin