3. "Sekyuritizasiya to’g’risida" qonun qabul qilish. Bu o’z navbatida DXSH
loyihalarini ekspluatasiya davrida sotish va sotib olish bilan bog’liq huquqlarni
belgilashda hamda ushbu davr bilan bog’liq kelishmovchiliklarni hal etishda yordam
beradi.
4. Hayotiylik tsikli shartnomasini amalga oshirish.
Hayotiylik tsikli shartnomasi byudjet kamomadida Dxshning ideal shakli bo’lib,
hukumat byudjet investisiyalarini nazarda tutuvchi loyihalarda ishtirok eta olmaydi.
Hayotiylik tsikli shartnomasi aralash turdagi shartnoma bo’lib, u xizmat ko’rsatish
shartnomasiga asoslanadi. Hayotiylik tsikli shartnomasida boshqa turdagi
shartnomalarning elementlari bo’lishi mumkin, masalan, ishonch shartnomasi. Bunday
shartnoma bo’yicha ijrochi faqat ob’ekt ommaviy foydalanish
uchun taqdim etilgan
paytdan boshlab pul oladi.
5. Xususiy moliyaviy tashabbus modelini (XMT).
XMT-davlat xizmatlari va xususiy sektor tomonidan moliyalashtiriladigan ishlar
bo’yicha shartnomalar, lekin xizmatlar iste’molchilar tomonidan emas, balki davlat
tomonidan to’lanadi (masalan, jamiyatda yoritish bilan bog’liq
loyihalarida,
shifoxonalarda, maktablarda davlat uzoq muddatli shartnoma davlat kafolatlangan
tartibini joylashtirish va xizmat ko’rsatish sifatiga qarab obektni ta’mirlash
xarajatlarini to’laydi). Shu bilan birga, mulk va ta’minot huquqi xususiy tomonda
qoladi. Shartnoma muddati oxirida davlat shartnomani uzaytirishi mumkin.
Shu
munosabat bilan, konsessiya masalalari bo’yicha amaldagi qonunchilikda
ushbu turdagi shartnomani joriy etish imkoniyatini ko’rib chiqish kerak.
6. Maxsus moliyaviy kompaniyalar (SPV - Special Purpose Vehicle) tashkil etish
amaliyotini rag’batlantirish.
Konsessiya mexanizmidan foydalangan holda keng miqyosli investisiya
loyihalarini amalga oshirish uchun qo’shimcha investisiyalarni jalb qilish uchun
moliyaviy yordam talab qilinishi mumkin.
Ushbu masalaning mumkin bo’lgan echimi loyiha moliyalashtirish
vositasidan
foydalanishning ijobiy xalqaro amaliyoti bo’lishi mumkin, unda konsessioner shaxsida
DXSH mexanizmidan foydalangan holda muayyan loyihani amalga oshirish uchun
loyiha homiysi tomonidan yaratilgan maxsus moliyaviy kompaniya bo’lishi mumkin.
Uning moslashuvchanligi tufayli ushbu shakl beqaror iqtisodiyot sharoitida
mablag’to’plashning samarali vositasidir.
Loyihani moliyalashtirish vositasining o’ziga xos xususiyati loyihaning joriy va
kelajakdagi pul oqimlarini barqaror ishlab chiqarish qobiliyatini baholashdan iborat
bo’lib, bu oqimlarga xizmat ko’rsatish va qarzni qaytarish va loyihaga sarmoya kiritgan
kapital daromadlarini to’lash uchun mablag’manbayi bo’lib xizmat qiladi.
7. Davlat xizmatchilari va xususiy sektor vakillarini
tayyorlash va malakasini
oshirishni ta’minlash. DXSH investisiya loyihalarini amalga oshirish uchun vosita
"Science and Education" Scientific Journal / Impact Factor 3.848
May 2023 / Volume 4 Issue 5
www.openscience.uz / ISSN 2181-0842
1435
sifatida rivojlanish bosqichida turibdi, shuning uchun ham davlat xizmatchilari va
xususiy sektor vakillarining malakasini oshirish masalasini o’rganish zarur.
Shu munosabat bilan, davlat xizmatchilarini tayyorlash
va malakasini oshirish
dasturlarida DXSH sohasidagi seminarlar va treninglarni o’tkazilishini ko’rib chiqish
va tashkil etish maqsadga muvofiq hisoblanadi.
