|
O‘zbekistonda fanlararo innovatsiyalar va 19- son ilmiy tadqiqotlar jurnaliBog'liq Yusupov Abdulaziz O‘ZBEKISTONDA
FANLARARO
INNOVATSIYALAR
VA
19-
SON
ILMIY
TADQIQOTLAR
JURNALI
20.05.2023
haqidagi asosiy ma'lumotlarni tarix darslaridan bilib oladi. Shu bilan birga tarix
darslari o'quvchining hozirgi ijtimoiy-siyosiy jarayonlarni to'g'ri anglashga
yordamlashadi.
Ta'lim-tarbiya faoliyatining mazmuni, maqsad va vazifalari davrlar o'tishi bilan
kengayib borishi natijasida uning shakl va usullari ham takomillashmoqda. Hozirda
inson faoliyatdan ko'zda tutilgan maqsadlarni to'liq amalga oshirish imkoniyatini
beruvchi yaxlit tizimga, ya'ni "texnologiya" ga aylanib bormoqda [2]. Shu asosda ta'lim-
tarbiya sohasida so'nggi davrda pedagogik texnologiya amal qila boshladi. Darslarni
o'tishda bugungi kundagi o'quvchilarning qiziqishi, orzulari, imkoniyatlariga katta
e'tibor berish lozim. Buning uchun birinchi navbatda o'qituvchining o'zi ham mohir
ustoz bo'la olishi kerak. Shundagina o'quvchilarning qalbiga yo'l topa olsa bo'ladi.
Hozirgi kunda ta'lim jarayonida interfaol uslublar (innovatsion pedagogik va
axborot texnologiyalari) dan foydalanib, ta'limning samaradorligini ko'tarishga bo'lgan
qiziqish, e'tibor kundan-kunga kuchayishi tabiiy. Zamonaviy texnologiyalar
qo'llanilgan mashg'ulotlar o'quvchilar egallayotgan bilimlarlarni o'zlari qidirib
topishlariga, mustaqil o'rganib, tahlil qilishlariga, hatto xulosalarni ham o'zlari keltirib
chiqishlariga qaratilgan. Bugungi kunda ta'lim muassasalarining o'quv-tarbiyaviy
jarayonida
pedagogik
texnologiyalardan
foydalanishga
alohida
e'tibor
berilayotganligining asosiy sababi quyidagicha izohlashimiz mumkin: Birinchidan,
pedagogik texnologiyalarda shaxsni rivojlantiruvchi ta'limni amalga oshirish
imkoniyatining kengligida. Ikkinchidan, pedagogik texnologiyalar o'quv-tarbiya
jarayoniga tizimli faoliyat yondashuvini keng joriy etish imkoniyatini beradi.
Uchinchidan, pedagogik texnologiya o'qituvchini ta'limtarbiya jarayonining
maqsadlaridan boshlab, tashxis tizimini tuzish va bu jarayon kechishini nazorat
qilishgacha bo'lgan texnologik zanjirni oldindan loyihalashtirib olishga undaydi.
O'quv-tarbiya jarayonida pedagogik texnologiyalarning to'g'ri joriy etilishi
o'qituvchining bu jarayonda asosiy tashkilotchi yoki maslahatchi sifatida faoliyat
yuritishiga olib keladi. Bu esa talabadan ko'proq mustaqillikni, ijodni va irodaviy
sifatlarni talab etadi.
Pedagogik texnologiya asosida o`tkazilgan mashg`ulotlar yoshlarning muhim
hayotiy yutuq va muammolariga o`z munosabatlarini bildirishlariga intilishlarini
qondirib, ularni fikrlashga, o`z nuqtayi nazarlarini asoslashga imkoniyat yaratadi
Pedagogik texnologiya texnologik yondashuvga asoslanadi Texnologik yondashuv
deganda tayyor mahsulot (ishlab chiqarish texnologiyasiga o'xshash) olish uchun
ishlab chiqarish jarayonlarida qollaniladigan usul va metodlar toplami tushunilib,
qoyilgan maqsadlarga erishishda kutilgan natijalarni kafolatlaydigan usul metodlari
majmuasi tushuniladi. Agar metod bilish yo'li, tadqiqot yo'li yoki biror faoliyatdagi
ma'lum amaliyot va nazariy bilimlar sohasini egallashni haraka tlar, usullar majmuasi
deb tushunsak, pedagogik texnologiyaning ta'lim usuli, ma'lum ma'noda ta'lim-tarbiya
jarayonlari, vositalari, shakl va metodlari majmuasini anglatadi.
|
| |
