«oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi» kafedrasi 5321000-«Oziq-ovqat texnologiyasi» bakalavr ta’lim yо‘nalishi uchun




Download 1,58 Mb.
bet60/107
Sana21.12.2023
Hajmi1,58 Mb.
#125754
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   107
Bog'liq
portal.guldu.uz-ma`ruzalar kursi

Kislotalar
Bir qator hollarda mahsulotga mazali ta’m berish yoki uni nordonlashtirish, ishqorlashtirish zaruriyati tug‘ilib qoladi. Odatda, bu moddalarga to‘htalib o‘tish muhim emas, chunki, ularning ko‘pchiligi oziqa mahsulotining me’yoriy tarkibi hisoblanadi. Sirka, olma va sut kislotalari oraliq almashinuvlarda ishtirok etadi. SHuning uchun ularga chegra beliglash maqsadga muvofiq bo‘lmaydi.
Organik va noorganik bo‘lgan oziqa kislotalaridan turli hil mahsulotlarni nordonlashtirish va achitish uchun foydalaniladi.
1-jadval.
Oziq-ovqat mahsulotlarini nordonlashtiruvchi moddalar

Kislotalar

Kislota qo‘shish ruxsat etilgan mahsu-lotlar

Mahsu-lotdagi ruxsat etilgan konsen-tratsiyasi

Ruxsat etilgan unsurlar, %

Boshqa unsurlar

Qo‘rg‘o-shin

Simob

Og‘ir metall tuzlari

Fe2SO4

adipin

marmelad

mg/kg
me’yorlanmaydi

-

-

-

-

-

Vino
toshi

Pastilla, muss meva-rezavor murabbolar, kompotlar

mg/kg
me’yor-lanmaydi

0,00014 dan ko‘p emas

Ruxsat etilmaydi

0,005 dan ko‘p emas

-

Erkin NSL 0,2% dan ko‘p emas, erkin H2SO4 0,05% dan ko‘p emas

Limon kislotasi

Non kvasi pastilla,
Murabbo, kompot, likyor-aroq mahsulot-lari, alkogolsiz ichimliklar, baliq konservalari (ba’zi navlari)

1000 ta bankaga 0,8 kg

0,00014 dan ko‘p emas

Ruxsat etilmaydi

0,005 dan ko‘p emas

-

erkin H2SO4 0,05% dan ko‘p emas. Alkoloid-lar, bariy ionlari, shavel kislota ruxsat etilmaydi.

Sut kislotasi

Non kvasi, nordon ta’mli sariyog‘, alkogolsiz ichimliklar, pivo (ba’zi navlari)

1800

600

TSHga
ko‘ra


Ruxsat etilmaydi



Ruxsat etilmaydi



Ruxsat etilmaydi



Ruxsat etilmaydi



Ruxsat etilmaydi






Marmelad qandolat mahsulotlari

me’yorlanmaydi

Ruxsat
etilmaydi

-

-

-

Atseton, ... etil efiri va erkin mineral kislotalar ruxsat etilmaydi

Ortoforfor kislo-tasi

Salqin ichimliklar qandolat mahsulotlari

600
TSHga ko‘ra

-

-

-

-

-

Olma kislotasi

Marmelad qandolat mahsulotlari

1200
TSHga ko‘ra

0,00014
0,00014

-

-

-

Erkin H2SO4 0,5% dan ko‘p emas

Ko‘mir

Ichimliklar
Gazli, sodali va selter suvi

-

-

-

-

-

H2S, CO2, H2SO4, NH2SO4

Kislotalardan qandolat mahsulotlari va alkogolsiz ichimliklar ishalab chiqarishda keng foydalaniladi. Oziq-ovqat mahsulotlari uchun ruxsat etilgan kislotalar organizm uchun zararsizdir. Shuning uchun ulardan ko‘pchiligining chegaralanishi nazorat qilinmaydi. Ruxsat etilgan miqdori esa oziq-ovqat mahsulotlari standartida ko‘rib chiqilgan. Shuni ta’kidlash joizki, oziq-ovqat mahsulotlari uchun qo‘llaniladigan organik kislotalar u qadar zararli hisoblanmaydi.


Gigienik nuqtai nazardan olib qaralganda esa, kislotalarni ishlab chiqarishda hosil bo‘lgan turli hil unsurlar alohida e’tiborga ega. Shuning uchun ham ularning tarkibini me’yorlovchi qat’iy talablar mavjud.
Oziq-ovqat qo‘shimchalari bo‘yicha FAO/VOZ birlashgan ekspertlar qo‘mitasi ma’lumotiga ko‘ra limon, fosfor vino toshi kislotalarining sutkalik me’yori 1 kg tana vazni uchun 0-60, 0-5 va 0-6 mg ni tashkil qiladi.

Download 1,58 Mb.
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   107




Download 1,58 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



«oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi» kafedrasi 5321000-«Oziq-ovqat texnologiyasi» bakalavr ta’lim yо‘nalishi uchun

Download 1,58 Mb.