RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR DAVRIDA TILLARNI INTENSIV OʻQITISHNING PSIXOLOGIK-
PEDAGOGIK JIHATLARI
RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ANJUMANI
2023-yil 2-iyun
157
CHIROYLI YOZUV MALAKASINI SHAKLLANTIRISH USULLARI
Qobilova Surayyoxon A'zamjonova
Andijon Shahar 5-umumta'lim maktabi Boshlang'ich sinf o'qituvchisi
https://doi.org/10.5281/zenodo.7992836
Annotatsiya. Inson xulq-atvorini uning yozuvidan bilib olish mumkin. Kimning yozuvi
aniq, tushunarli bo`lsa, badiiy va estetik didi ham yuqori bo`ladi. Badxatlik esa hafsalasizlik,
dangasalik belgisi. Ushbu maqolada boshlang`ich sinf o`quvchilarining chiroyli yozuv
malakalarini shakllantirish, o`quvchilar yozuviga qo`yiladigan talablar, chiroyli yozishga
o`rgatishning usullari keng yoritib berilgan.
Kalit so`zlar: Xattotlik san`ati, chiroyli yozuv, yozuv qurollari, husnixat qoidalari,
harflar qiyaligi, harf unsurlari, qo`l harakati.
O`zbek xalqi uzoq asrlik tarixida yaratib qoldirgan madaniy merosida chiroyli yozuvga
o`rgatish , ya`ni xattotlik san`ati alohida o`rin egallaydi. O`rta asrlarda har qanday asar qo`lda
ko`chirilib kitob qilingan. Qo`lyozmalarni kitob holiga keltirish katta hunar va san`at hisoblangan.
Qo`lda ko`chirilgan har bir asar san`at mo`jizasi kabi nodir sanalgan. Bir qancha olim va fozil
kishilar yoshlikdan xattotlik san`atini egallab keyinchalik kotiblikda ham nom chiqarganlar. Ular
faqat o`z
asarlarini emas, balki boshqa mualliflar asarlarini ham ko`chirganlar. Masalan, Hofiz
Sheroziy Xusrav Dexlaviyning “Xamsa”sini ko`chirgan. Alisher Navoiyning mohir xattot ekanligi
tarixiy manbalardan ma`lum. Zahiriddin Muhammad Bobur arab
alifbosida turkiy xalqlarga
moslab “Xatti Boburiy”deb atalgan alifboni yaratgan.
Biz bilamizki, o`quvchilarda chiroyli yozuv malakalarini hosil qilish uchun,
birinchi
navbatda, diqqat, sеzgi, idrok etish, xotira kabi psixo fiziologik funktsiyalar yaxshi
ishlamayotganiga guvoh bo‘lamiz. Shuning uchun quyidagi usullar o’quvchilarni
yuqorida
takidlab o’tgan fazilatlarini yuzaga chiqarishga yordam beradi. Bu esa o’quvchilarni chiroyli
yozishga va mantlar tushishga undaydi.
