|
“PEDAGOGS”
international research journal ISSN
Pdf ko'rish
|
| bet | 231/275 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 30,71 Mb. | | #228485 |
Bog'liq 20-5-PB“PEDAGOGS”
international research journal ISSN:
2181-4027
_SJIF:
4.995
www.pedagoglar.uz
Volume-8, Issue-4, April - 2022
249
Ba'zi tadqiqotchilar ijtimoiy ziddiyatlar tahdid, jamiyat qulashi xavfi tug'diradi,
deb hisoblashadi. Boshqa olimlarning fikri boshqacha. Shunday qilib, tarkibiy va
funktsional yo'nalish sotsiologi Lyuis Kozer shunday yozadi: "Konflikt ijtimoiy
tizimlarning ossifikatsiyasini oldini oladi, yangilanish va ijodga intilishni keltirib
chiqaradi". Boshqa bir nemis sotsiologi Ralf Dahrendorf mojarolar ham ijtimoiy
o'zgarishlarning umumiy jarayoni omili sifatida o'zgarmasdir, deb ta'kidlaydi.
Zamonaviy sharoitda qarama-qarshiliklarning katta qismini klassik xalqaro
strategiya mexanizmlari (harbiy bostirish, "kuchlar muvozanati", "qo'rquv
muvozanati" va boshqalar) yordamida hal etib bo'lmaydi. Yangi avlod
to'qnashuvlari, albatta, umumiy xususiyatlarga ega. Ularning o'xshashligini
qarshilik harakati, partiyaviy va diniy urushlar, milliy-etnik to'qnashuvlar va
insoniyatga azaldan ma'lum bo'lgan boshqa nodavlat xalqaro mojarolar turlari bilan
aniqlash mumkin.
Barcha muhokama qilingan nizolarni hal qilish usullari allaqachon mavjud
bo'lgan mojaroni hal qilish uchun ko'proq mos keladi. Konflikt juda erta bosqichda,
uning paydo bo'lishi uchun zarur shartlar paydo bo'lganda hal qilinishi kerak. Va
ko'proq darajada, masalan, davlatlararo nizolarning paydo bo'lishi va oldini olish
hokimiyat tepasida bo'lganlarga, ularning siyosatiga, shuningdek, ularning muayyan
vaziyatga bo'lgan qarashlariga bog'liq.
Etnopolitik qarama-qarshiliklarni o'rganish bilan bog'liq masalalar an'anaviy
ravishda katta ilmiy qiziqishni keltirib chiqaradi, bu esa ushbu tadqiqotlarning katta
dolzarbligi va amaliy ahamiyati bilan bog'liq. Zamonaviy dunyoda etnik
(konfessional) omilning siyosiy hayotdagi o'rni va ahamiyati doimiy ravishda oshib
bormoqda, bu esa ekumenaning mamlakatlari va butun mintaqalarining notekis
ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy, madaniy rivojlanishi bilan chambarchas bog'liq ko'plab
qarama-qarshiliklarni keltirib chiqarmoqda.
Faqat qonun ustuvorligi va fuqarolik jamiyatining shakllanishi millatlararo
munosabatlar sohasidagi vaziyatni o'zgartirishi mumkin, shundagina haqiqiy tenglik
|
| |
