• – O‘quvchilar
  • – O‘qituvchilar
  • Katta yoshli kishilar (o‘qituvchilar, ota-onalar) va bolalar huquqlari tengligi
  • Individuallik
  • Qachon va qancha vaqt o‘qiladi
  • Prizintatsiya ishi




    Download 2,19 Mb.
    bet2/2
    Sana20.05.2024
    Hajmi2,19 Mb.
    #245916
    1   2
    Bog'liq
    Finlandiya o\'qitish tizimi

    Barcha fanlar
    Bir fanning boshqalaridan chuqurroq o‘rgatilishi maqsadga muvofiq emas. U yerda, masalan, matematika san'atdan muhimroq hisoblanmaydi. Aksincha, qobiliyatli bolalar uchun alohida sinflar tashkil qilinishiga yagona sabab ularning tasviriy san'at, musiqa va sportga moyilligi bo‘lishi mumkin.
    Ota-onalar
    O‘qituvchi o‘quvchisining ota-onasi kim bo‘lib ishlashini oxirgi navbatda, zarurart tug‘ilgandagina biladi. O‘qituvchilarga ota-onalarning ish joyiga doir savollar berish taqiqlangan.
    – O‘quvchilar
    Finlar o‘quvchilarni xususiyatlari yoki tanlovlariga qarab tasniflashmaydi.
    Shuningdek, "yaxshi" va "yomon" o‘quvchilar ham yo‘q. O‘quvchilarni bir-biriga taqqoslash taqiqlangan. Daho bolalar ham, aqliy salohiyati bo‘shroq bolalar ham "o‘ziga xos" hisoblanib, barcha bilan birga o‘qishadi. Umuman olganda, jamoada nogironligi bo‘lgan bolalar ham ta'lim oladi. Oddiy maktabda ko‘rish va eshitish organlari kasalliklari bo‘lgan o‘quvchilar uchun sinf tashkil qilingan bo‘lishi mumkin. Finlar alohida munosabatga talabgor insonlarni jamiyatga maksimal darajada integratsiya qilishga harakat qilishadi. Bilimi kuchli va bo‘sh o‘quvchilar orasidagi farq - juda kichik.
    – O‘qituvchilar
    O‘qituvchilar ham bolalarga bor mehrini beradi, "sevimlilar" ajratilmaydi. Qoidadan har qanday chetga chiqish bunday o‘qituvchi bilan shartnoma buzilishiga olib keladi. Fin o‘qituvchilari faqat ta'lim beruvchi vazifasini bajarishlari kerak. Jamoada barcha o‘qituvchilar - fiziklar ham, adabiyotchilar ham, mehnat o‘qituvchilari ham birdek teng.
    Katta yoshli kishilar (o‘qituvchilar, ota-onalar) va bolalar huquqlari tengligi
    Finlar bu tamoyilni "o‘quvchiga hurmat" deb atashadi. Bolalarga 1-sinfdan ularning huquqlari tushuntiriladi, ijtimoiy xizmatchiga katta yoshlilar ustidan shikoyat qilish ham shular jumlasidandir. Bu finlyandiyalik ota-onalarni ularning farzandi - mustaqil shaxs ekanini, ularga so‘z bilan ham, "qamchi" bilan ham ozor yetkazib bo‘lmasligini tushunishga rag‘batlantiradi. Finlyandiya mehnat qonunchiligiga ko‘ra, pedagog o‘z kasbidan kelib chiqib o‘quvchini taxqirlashga haqqi yo‘q. Barcha o‘qituvchilar faqat 1 yilga shartnoma imzolashadi, bu muddatni uzaytirish ham, to‘xtatish ham mumkin. O‘qituvchilarga juda yaxshi maosh to‘lanadi: fan o‘qituvchisi - 5000 yevrogacha, yordamchi - 2500 yevrogacha.
    Bepul
    O‘qishning o‘zidan tashqari quyidagilar bepul:
    – tushlik;
    – ekskursiyalar, muzeylar va sinfdan tashqari har qanday faoliyat;
    – bolani uyidan olib ketuvchi va qaytaruvchi transport, agar eng yaqin maktab 2 kilometrdan uzoqda bo‘lsa;
    – o‘quv darsliklari, barcha o‘quv qurollari, kalkulyatorlar va hatto planshet-noutbuklar.
    Har qanday maqsadlar uchun ota-onalardan pul yig‘ish taqiqlanadi.
    Individuallik
    Har bir bola uchun individual ta'lim va rivojlanish rejasi tuziladi. Individuallik o‘quvchilar tomonidan foydalanilayotgan darsliklar mazmuni, mashg‘ulotlar, sinf va uy ishlari soni hamda ularga ajratilayotgan vaqt, shuningdek ta'lim materialiga ham tegishli.
    Bir sinfning o‘zida darsda bolalar turli murakkablikdagi mashqlarni bajarishadi. Baholash tizimi ham personal darajaga muvofiq. Agar "odatiy" mashq a'lo bahoga bajarilsa, ertasiga yuqoriroq darajali mashq beriladi, mobodo uddasidan chiqa olmasa, hechqisi yo‘q, yana oddiy mashq beriladi.
    Qachon va qancha vaqt o‘qiladi?
    Finlyandiyada o‘quv yili avgustda boshlanadi, ya'ni 8 avgustdan 16 avgustgacha, yagona kun yo‘q. O‘quv yili may oyi oxirida yakunlanadi. Kuzgi yarim yillikda 3-4 kunlik ta'til bor, shuningdek Rojdestvo munosabati bilan 2 haftalik ta'til beriladi. Bahorgi yarim yillik fevral oyidagi "chang‘i" ta'tilini ham o‘z ichiga oladi, bunda fin oilalari, qoidaga ko‘ra, oilaviy chang‘i uchishga borishadi. Bundan tashqari, bahorgi yarim yillikda Pasxa ta'tili ham bor.
    Ta'lim - besh kunlik, faqat kunduzgi smenada. Juma - qisqartirilgan kun.

    E’TIBOR UCHUN RAXMAT!!!


    Download 2,19 Mb.
    1   2




    Download 2,19 Mb.