|
Proceedings of International Conference on Educational Discoveries and Humanities Hosted online from Plano, Texas, usa. Date
Proceedings of International Conference on Educational Discoveries and Humanities
Hosted online from Plano, Texas, USA.
Date:
1
st
March, 2023
ISSN: 2835-3196
Website:
econferenceseries.com
51 |
P a g e
asosida baholashning turli shakllari ishlab chiqilgan va ta’lim jarayoniga taqdim
etilmoqda. Shulardan biri formativ baholashdir.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Baholash deganda biz bolaning hozirgi yutuqlarini (muvaffaqiyatsizliklarini),
oldingi yutuqlari (muvaffaqiyatsizliklari) bilan taqqoslash jarayonini va o’quv
natijalarini amaldagi o’quv standartlari tomonidan belgilangan normalar bilan
o’zaro bog’liqligini tushunamiz. Baholash mezonlari va shakllarini yaratish jarayoni
o’quvchilar bilan birgalikda amalga oshiriladi va biz buni bolalarning qadr-
qimmatini shakllantirishning bir usuli deb bilamiz. O’qitish jarayonida o’qituvchilar
tomonidan qabul qilingan rasmiy va norasmiy baholash usullari to’plami “Formativ
baholash” (shakllantiruvchi) deb nomlanadi. Bu o’qituvchilar tomonidan olib
boriladigan o’quv jarayonining bir qismi bo’lib, o’quv va o’qitish usullarini
o’zgartirish orqali o’quvchining tushunchasi va malakasini oshirishga qaratilgan.
Formativ baholash o’qituvchilarga ham, o’quvchilarga ham o’quvchining faoliyati
va o’rganishi to’g’risida to’g’ridan-to’g’ri va batavsil mulohazalar berishga harakat
qiladi. Bu o’quv jarayonida o’quvchilarning ehtiyojlari va taraqqiyotni kuzatadigan
doimiy jarayon.
Formativ baholashnining asosiy vazifasi o’quv yili uchun qo’yilgan maqsadlarning
bajarilishi yoki bajarilmaganligini aniqlash. Shuning uchun o’qituvchilar ham
o’quvchilar ham o’quv yili davomida erishmoqchi bo’lgan o’quv maqsadlarni aniq
bilishlari kerak.
O’quv maqsadlari rasmiy shaklda o’qituvchi ish rejalarida aks etadi. Yoki o’qituvchi
norasmiy shaklda o’quvchilar bilan birgalikda o’quv maqsadlarni aniqlab olishi
mumkin bo’ladi. Formativ baho o’quvchilar ta’lim jarayonida faol rol o’ynashi kerak
degan fikrdan boshlanadi.
Formativ baholashda o’quv maqsadiga erishish uchun zarur bo’lgan qadamlar
(mexanizmlar)aniq belgilanadi. Biroq bunga erishish uchun baholash yaxshi ishlab
chiqilgan bo’lishi kerak. Bu jarayonda o’quvchilar orasida o’z-o’zini baholash va
hamkorlik qilishga katta e’tibor qaratiladi va rag’batlantiriladi.
Marina Aleksandrovna Pinskaya, pedagogika fanlari nomzodi, tadqiqotchi
"Baholashning yangi shakllari" kitobida quyidagilarni yozadi: Formativ baholash
o’quv jarayoni nafaqat yakuniy bosqichda, balki boshlang’ich va o’rta bosqichda
qanday o’tayotganiga tashxis qo’yish uchun zarur, va agar ma'lumotlar qoniqarsiz
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Proceedings of International Conference on Educational Discoveries and Humanities Hosted online from Plano, Texas, usa. Date
|
