PYTHONDA FAYLLAR BILAN ISHLASH
Fayllar yaratish, faylni ochish , Fayldan ma’lumotlarni
o`qish,
Fayllarga
ma’lumotlarni
yozish,
fayldagi
ma’lumotlarni o’zgartirish. Fayllarni o’chirish.
Kompyuterimizda aksar ma'lumotlar fayl ko'rinishida
saqlanadi. Bu xoh matn bo'lsin, xoh jadval, xoh rasm,
xoh video. Fayllarda turli ma'lumotlar saqlanishi
mumkin, ob-havo ma'lumotlari, yillik hisobotlar,
mijozlarning telefon raqamlari, talabalarning baholari va
hokazo.
Ko'pgina
holatlarda
dastur
davomida
katta
ma'lumotlarni aynan fayllardan o'qib olish talab qilinadi.
Ayniqsa, tahliliy dasturlarda fayl ko'rinishida saqlangan,
katta hajmdagi jadvallar bilan ishlash tabiiy. Lekin fayllar
bilan ishlash boshqa holatlarda ham ko'p asqotadi,
misol uchun oddiy matnni html ko'rinishga o'tkazishni
avtomatlashtiruvchi dastur yozishda.
Fayllar bilan ishlashning birinchi qadami bu fayldagi
ma'lumotlarni kompyuter xotirasiga ko'chirish. Buning
bir necha usuli bor, quyida ular bilan tanishamiz.
Boshlanishiga bizga fayl kerak. Keling, yangi fayl.txt
faylini yaratamiz va ichiga quyidagi matnni joylaymiz:
Salom
12457893
9874563321
Fayli to'lqi o'qish uchun quyidagi kodni yozamiz:
Kodni tahlil qilamiz:
Birinchi qatorda open() funksiyasi yordamida faylni
ochayapmiz. Bunda funksiyaga argument sifatida fayl
nomini berayapmiz. Bu yerda biz ochayotgan fayl va
dasturimiz bir papkada bo'lishi muhim.
open() funksiyasi faylni obyekt sifatida qaytaradi, as
operatori yordamida esa biz obyektimizga fayl deb nom
berayapmiz.
Ikkinchi qatorda .read() metodi yordamida fayl
obyektining tarkibidan bizga kerakli matnni olib, yangi,
fayl_malum o'zgaruvchisiga yuklayabmiz.
with operatorining vazifasi biz fayl bilan ishlab
bo'lganimizdan so'ng faylni yopish. Yuqoridagi misolda,
2-qatordan so'ng Python zudlik bilan faylni yopadi.
Shuning uchun open() funksiyasiga with orqali murojat
qilganimizda, faylimiz with blokining oxirigacha ochiq
turadi, va with tugashi bilan, fayl ham yopiladi. Demak
fayl ustidagi amallarni biz with bloki ichida bajarib
olishimiz kerak.
Keling endi pi ning qiymatini konsilga chiqaramiz:
Matn faylda qanday saqlangan bo'lsa, huddi shu
ko'rinishda konsolga chiqdi.
Fayl ma’lumotlarini quyidagicha songa o’zgartiramiz.
5658996452232323
12457893
9874563321
Saqlangan
ma'lumot
son
bo'lsada,
fayldan
o'qiganimizda qaytgan qiymat matn ko'rinishida bo'ladi.
Matnni songa o'tkazish uchun, unga biroz ishlov
beramiz:
Natija: 5.658996452232323e+33
|
