|
Qarshi davlat universiteti international scientific and practical conference on algorithms and current problems of programmingBog'liq Asosiy oxirgi 17.05.2023 18.20Natijalar va muhokama
Tadqiqot abiturentlarning oliy ta’lim muassasalariga kirish imtihonlarida to‘plashi
mumkin bo‘lgan balni bashorat qilish va ma’lumotlar tahlili taklif etilayotgan modelning
samaradorligini baholashga qaratilgan. Modelni boshqa ma'lumotlar to‘plamlariga qo‘llash
natijalari ham izchillikni ta'minlash uchun tekshirildi. Modelni basholash uchun MAE, MSE
va RMSE kabi usullari bilan taqqoslandi. Umuman olganda, tadqiqot oliy ta’lim
muassasalari, maktablar va o‘quv markazlari uchun foydali bo‘lishi mumkin. Taklif
etilayotgan model yordamida abiturentlarning oliy ta’lim muassasalariga kirish
imtihonlarida to‘plashi mumkin bo‘lgan balni bashorat qilish imkoniyatlari haqida
tushuncha beradi.
O‘rtacha absalyut xatolik MAE (Mean Absolute Error) dan o‘lchov sifatida foydalanish
model ma'lumotlarining eksperimental ma'lumotlarga qanchalik yaqinligini baholash
uchun ishlatiladi. Bu turli sohalarda, jumladan, bashoratli modellashtirishda keng
qo‘llaniladigan oddiy va tushunarli ko‘rsatkichdir. Pastroq MAE qiymati bashoratning
yaxshiroq ekanligini ko‘rsatadi.
1
1
ˆ
n
i
i
i
MAE
x
x
n
(8)
O‘rtacha kvadratik xatolik MSE (Mean Squared Error) bashorat qilingan qiymatlar va
haqiqiy qiymatlar o‘rtasidagi farqlar kvadratining o‘rtacha qiymatini hisoblash orqali
bashorat qiluvchi modelning aniqligini o‘lchash ko‘rsatkichidir.
2
1
1
ˆ
(
)
n
i
i
i
MSE
x
x
n
(9)
Ildizli o‘rtacha kvadratik xatolik RMSE (Root Mean Square Error) bashoratli
modellarning to‘g‘riligini baholash uchun ishlatiladigan mashhur ko‘rsatkich. Bu, xatolar
bog‘liq o‘zgaruvchi bilan chiziqli bo‘lmagan munosabatga ega bo‘lganda foydalidir. RMSE,
MAE va MSE kabi boshqa ko‘rsatkichlarga nisbatan modelning ishlashini yanada ishonchli
o‘lchaydi.
2
1
1
ˆ
(
)
n
i
i
i
RMSE
x
x
n
(10)
Bu yerda
i
x
haqiqiy qiymat,
ˆ
i
x
model natijasi, ya’ni bashorat qilingan qiymat.
Modelni baholashda qo‘llanilgan yuqoridagi formulalar natijalari 2 jadvalda keltirilgan.
2-jadval.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Qarshi davlat universiteti international scientific and practical conference on algorithms and current problems of programming
|
