|
Oriental Renaissance: InnovativeBog'liq qattiq-jismlarda-kirishma-atomlar-diffuziyasiOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
(E)ISSN:2181-1784
www.oriens.uz
SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7
3(4), April, 2023
404
javobgardir. So’nggi yillarda turli materiallar, jumladan, metallar, yarimo’tkazgichlar
va keramikalarda atom tarqalishi bo’yicha katta miqdordagi tadqiqotlar olib borildi.
MUHOKAMA
Atom diffuziyasi sohasidagi so’nggi o’zgarishlardan biri bu materiallardagi
diffuziya xatti-harakatlarini tahlil qilish uchun hisoblash usullaridan foydalanishdir.
Bu usullar molekulyar dinamika simulyatsiyasi, Monte-Karlo simulyatsiyasi va
zichlik funksional nazariyasi hisoblarini o’z ichiga oladi. Ushbu usullarni qo’llash
orqali tadqiqotchilar atom diffuziyasining asosiy mexanizmlari haqida tushunchaga
ega bo’lishlari va turli materiallar uchun diffuziya koeffitsiyentlari va harakat
energiyalarini extimolliklarini aniqlashlari mumkin.
Tadqiqotning yana bir muhim yo’nalishi nanomateriallarda diffuziyani
o’rganishdir. Materiallarning o’lchami nano o’lchamga tushganda, diffuziya harakati
yuqori sirt maydoni va nuqsonlar mavjudligi sababli sezilarli darajada o’zgarishi
mumkin.
Nanomateryallarda
diffuziya
xatti-harakatlarini
tushunish
noyob
xususiyatlar va yangi materiallarni ishlab chiqish uchun juda muhimdir. Ushbu
sohalarga qo’shimcha ravishda, metallar va yarimo’tkazgichlar kabi maxsus
materiallarda diffuziya bo’yicha muhim tadqiqotlar olib borildi. Masalan, so’nggi
tadqiqotlar vodorodni saqlash va yonilg’i xujayralarida ishlatiladigan materiallarning
xatti-harakatlarini tushunish uchun juda muhim bo’lgan metallardagi vodorodning
tarqalishiga qaratilgan. Shuningdek, yangi elektron qurilmalarni yaratish uchun zarur
bo’lgan yarim o’tkazgichlarda qo’shimcha moddalarning tarqalishi bo’yicha
tadqiqotlar o’tkazildi.
|
| |
