Qattiq jismlarda kirishma atomlar diffuziyasi




Download 288,05 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/5
Sana16.11.2023
Hajmi288,05 Kb.
#99561
  1   2   3   4   5
Bog'liq
qattiq-jismlarda-kirishma-atomlar-diffuziyasi



Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences
(E)ISSN:2181-1784 
www.oriens.uz 
SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7 
3(4), April, 2023 
403 
QATTIQ JISMLARDA KIRISHMA ATOMLAR DIFFUZIYASI 
Muminov Islomjon Arabboyevich 
Farg’ona davlat universiteti,
Fizika-matematika fanlari bo’yicha falsafa doktori (PhD); 
ima220790@mail.com 
ANNOTATSIYA 
Diffuziya qilingan atomlarning qattiq jismlarga tarqalishi keng qo’llanilishi 
bilan muhim tadqiqot sohalaridan biri hisoblanadi. Ushbu jarayonning asosiy 
mexanizmlarini tushunish va uni boshqarishning yangi usullarini ishlab chiqish 
noyob xususiyatlarga ega bo’lgan yangi materiallarni ishlab chiqishga olib kelishi 
mumkin. Ushbu maqolada shular haqida qisqacha bayon keltirilgan. 
Kalit so’zlar: diffuziya koeffitsiyenti, atom tebranishi, taqiqlangan zona, 
eruvchanlik. 
ABSTRACT 
Diffuse atom scattering in solids is one of the important research fields with 
wide applications. Understanding the basic mechanisms of this process and 
developing new ways to control it can lead to the development of new materials with 
unique properties. This article gives a brief description of them. 
Keywords: diffusion coefficient, atomic vibration, forbidden zone, solubility. 
 
KIRISH 
Atom diffuziyasi – atomlarning yuqori konsentratsiyali tarmoqlaridan past 
konsentratsiyali zonasiga o’tishda zarra harakatini o’rganishga imkon yaratadi. Bu 
jarayon qattiq moddalar, suyuqliklar yoki gazlar orqali diffuziya kabi turli 
mexanizmlar orqali sodir bo’lishi mumkin va harorat, bosim va konsentratsiya 
gradientlari kabi omillar ta’sir qilishi mumkin. Atom diffuziyasi fan va texnikaning 
ko’plab sohalarida, jumladan materialshunoslik, metallurgiya va yarimo’tkazgichlar 
texnologiyasi sohalarida muhim ahamiyat kasb etadi. Atom diffuziya tamoyillarini 
tushunish, hamda kerakli xususiyatlar va ishlashga ega bo’lgan materiallar va 
qurilmalarni loyihalash va optimallashtirish uchun juda muhimdir. 
Atom diffuziyasi yarimo’tkazgichlar fizikasi sohasining asosiy jarayoni bo’lib, 
materiallarning harakati va xususiyatlarida hal qiluvchi rol o’ynaydi. Atomlarning 
tarqalishini issiqlik energiyasi, konsentratsiya gradientlari yoki tashqi kuchlar tufayli 
atomlarning material bo’ylab harakati sifatida aniqlash mumkin. Bu jarayon turli 
hodisalar, jumladan qattiq holat reaktsiyalari, kristall o’sishi va sirt o’zgarishi uchun 



Download 288,05 Kb.
  1   2   3   4   5




Download 288,05 Kb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Qattiq jismlarda kirishma atomlar diffuziyasi

Download 288,05 Kb.
Pdf ko'rish