III-bosqich.
Yakuniy
bosqich.
(10 daqiqa)
Mashg’ulot yakuni:
1.Faol
ishtirok
etgan
o’quvchilrni
javoblarini
izohlab
baholanadi
va
rag’batlantiriladi.
Uyga vazifa berilishi:
2.Kelgusi mashg’ulotga tayyorgarlik
ko’rish uchun topshiriqlar va
foydalaniladigan adabiyotlar ro’yxati
beriladi.
Baholar bilan
tanishtiriladi.
Eshitadilar va
topshiriqni yozib
oladilar.
15- mavzu: Word matn protsessori
Reja:
1 .Ramzlarni shakllantirish uchun tugmachalarni birikmasi
2. Shriftlar va o‘lchamlar
3. Rang bilan ajratish
Word tugmachalar birikmasini faqat xat boshilarnigina emas, ramzlarni
formatlashtirishda ham ishlatish imkonini beradi. Buning uchun:
1. Formatlashtirish uchun matn ajrating.
2. Quyida keltirilganlar qatorida (1-jadval) tugmachalarning to‘g‘ri keladigan
birikmasini ishlating:
1-jadval
Bichim
Tugmachalar
birikmasi
Yarim qora
Kursiv
Ta’qidlangan
Ta’qidlangan (Faqat so‘zlar)
Ikki karra ta’qidlangan
Kapitel (kichik bosh xarflar)
Yuqori indeks
Pastki indeks
Bichimni ko‘chirish (nusха olish)
Nusха olingan bichimni ishlatish
Formatlashtirishni chiqarib tashlash
Registrni o‘zgartirish
Shrift o‘lchamini kattalishtirish
Shrift o‘lchamini kichraytirish
Ctrl+B
Ctrl+I
Ctrl+U
Ctrl+Shift+W
Ctrl+Shift+D
Ctrl+Shift+K
Ctrl+Shift+=
Ctrl+=
Ctrl+Shift+C
Ctrl+Shift+V
Ctrl+ bo‘sh joy
Ctrl+F3
Ctrl+Shift+>
Ctrl+Shift+<
Shriftlar va o‘lchamlar
Shrift xarflar, raqamlar, ramzlar va tinish belgilaridan - iborat. Hujjatning birinchi
terilishida, o‘lchamlari va boshqa bichmlari oldindan Нормальный ( Normal) uslubida
(bu uslub sukut saqlash bo‘yicha qo‘llaniladi) belgilangan shrift ishlatiladi. Bu
parametrlarni, masalan, matnlarning muhim bo‘laklarini turli xildagi shriftlar bilan
ajratish uchun o‘zgartirish mumkin. Shriftning o‘lchami punktlarda o‘lchanadi: 72 punkt
bir dyuymni tashkil qiladi. Shunday qilib, 18 punktli shrift xarflarning balandligi 0.25
dyuymga yoki 6.35 mm.ga teng bo‘ladi. O‘lchamlardan tashqari shriftning boshqa tashqi
xususiyatlarini o‘zgartirish, masalan, yarimqora va kursiv yozilishlarini ishlatish, matnni
ta’kidlash (ostiga chizish) mumkin. Siz asboblar panelidagi tugmalarni ishlatishingiz ham
mumkin. (1 rasm)
1-rasm
Buni sinab ko‘rish uchun:
1. Shriftini o‘zgartirish kerak bo‘lgan matnni ajrating.
2. Formatlashtirish panelidagi Shrift ro‘yxatini oching. Yo‘llash mumkin bo‘lgan
shriftlarning paydo bo‘lgan ro‘yxatidan keraklisini (uning nomini bosib) tanlang (2
rasm).
2-rasm
3. Formatlashtirish panelida o‘lcham ro‘yxatini oching. Ekranda yo‘llash mumkin
bo‘lgan o‘lchamlarning ro‘yxati paydo bo‘ladi. Zarurini tanlang (3-rasm).
Chizilgan
Yarimqora
Kursiv
Shriftni va shrift o‘lchamlarini menyu orqali ham bajarish mumkin. Agar aynan qaysi
shrift yoki o‘lchamni ishlatishning darxol tushunish qiyin bo‘lsa, shuningdek sal
ko‘tarilgan yoki chizib tаshlаngаn matn, yuqoridagi yoki pastdagi indeks va h.k. kabi
matn effektlari qo‘llanilgan hollarda Формат→ Шрифт ( Format→ Shrift) buyrug‘ini
tanlang (4 rasm).
Shrift darchasidagi Шрифт ( Shrift), Начертание (Y ozilish), Размер (O ‘lcham),
Цвет текста ( Matn rangi), Подчеркивание ( Ta’kidlash), Цвет подчеркивания
( Ta’kidlash rangi), Эффекты (Effektlar) bo‘limlardagi parametrlar orqali Siz matnga
o‘zgartirishlar kiritishingiz mumkin. Agar Образец ( Namuna) maydonidagi misol
sizning talablaringizga javob bersa, OK tugmasini bosing (5 rasm).
Interval ilоvаsidа, siz matndagi ramzlar orasidagi (siyraklashtirilgan yoki
zichlangan) intervalni, matnning (yuqori yoki pastga) surilishini belgilashingiz mumkin.
Agar Образец ( Namuna) maydonidagi misol sizning talablaringizga javob bersa, OK
tugmasini bosing (6 rasm).
Animatsiya ilоvаsidа, siz matnga turlicha animatsion effektlarni kiritishingiz mumkin.
Agar Образец ( Namuna) maydonidagi misol sizning talablaringizga javob bersa, OK
tugmasini bosing (7 rasm).
Rang bilan ajratish
Matnni shriftning yoki fonning rangini o‘zgartirish bilan ham ajratish mumkin.
Matnning alohida diqqatga sazovor bo‘lgan bo‘laklarini rang bilan ajratsa bo‘ladi.
Buning uchun:
1. Shriftining yoki fonning rangi o‘zgartirilishi zarur bo‘lgan matnni ajrating.
2. Shriftning rangini o‘zgartirish uchun asboblarning standart panelidagi Цвет
шрифта ( Shriftning rangi) tugmasi yonidagi
belgini bosing va kerakli rangni
ro‘yhatdan tanlab oling (8 rasm).
Agarda ro‘yhatdagi ranglar Sizni qoniqtirmasa Другие цвета ( Boshqa ranglar)
tugmasini bosgach, paydo bo‘lgan ranglar darchasidan siz o‘zingizga yoqqan istalgan
rangni tanlashingiz mumkin.
Agar Siz ranglar darchasining Спектр (Spektr) ilovasiga o‘tsangiz, Siz rangning nozik
turlari, to‘yinganligi va yorqinligini belgilashingiz mumkin. (9 rasm)
Formatdan nusха olish
Biz Word taklif qiladigan formatlashning turli xil variantlarini ko‘rib chiqdik. Ammo
agar Siz hujjatning ma’lum bir qismini formatlash, buni matnning boshqa qismlariga
nisbatan ham qo‘llash mumkin degan qarorga kelgan bo‘lsangiz, unda matn bo‘lagini
qaysidir namuna (siz tanlagan namuna) bo‘yicha formatlashtirish
mumkin. Siz formatdan nusxа ko‘chirish jarayonini ishlatishingiz
mumkin. Buning uchun, asboblarning standart panelida Формат по
образцу ( Namuna bo‘yicha formatlash) (10 rasm)
buyrug‘ini tanlab,
tashqi
belgilarini (atributlarini) boshqa matnga qo‘llash kerak bo‘lgan matnni
ajrating. Word formatlashtirish nusxasini yangi bo‘lakka 10-rasm
| 