|
-ilova
"Gaz balon qurilmali dvigatellar ta'minlash tizimi" mavzusi bayoni
Pdf ko'rish
|
| bet | 76/194 | | Sana | 20.11.2023 | | Hajmi | 11,47 Mb. | | #102246 |
Bog'liq Avtomobillar tuzilishi Beknazarov Jamoliddin Bekturdiyevich5-ilova
"Gaz balon qurilmali dvigatellar ta'minlash tizimi" mavzusi bayoni
Reja:
1. Gaz balon qurilmali dvigatel ta’minlash tizimi.
2. Gaz balon qurilmalarining turlari.
3. O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan avtomobillarda gaz balon qurilmalarini
qo‘llashning samaradorligi.
4. Avtotransport vositalarida gaz balon qurilmalaridan foydalanishning
afzalliklari.
Avtomobil dvigatellarida suyo‘ltirilgan yoki sikilgan gazsimon yonilgi
ishlatiladi. Gaz ballonli avtomobillarda ishlatiladigan gazsimon yonilgi tabiiy
yoki sun’iy yonuvchi gazlar bo‘lib, ular suyo‘ltirilgan neft gazi (SNG), sikilgan
tabiiy gaz (STG) bulishi mumkin. SNG da ishlovchi avtomobil dvigatellari keng
tarkalgan.
Makbul xaroratda bosimi 1,6 MPa (16 kgkG‘sm
2
) ga yetguncha gazsimon
xoldan suyuq xolatga utuvchi gazlarga suyo‘ltirilgan neft gazlari deb ataladi.
Demak, bunday gazlar yopiq idish va ballonlarda suyuq xolatda buladi.
STG lar sikilgan gaz ballonli deb ataluvchi yuk avtomobillarida yonilgi sifatida
ishlatiladi. STG deb, suyuqlik xolatiga utish xarorati past bulgan gazlarga aytiladi.
Ular makbul xaroratda bosimi siqilib, 20 MPa (200 kgkG‘sm
2
) ga yetguncha
ham gazsimon xolatni saklab turadi. Gaz bilan ishlovchi dvigatellarning ish sikli
karbyuratorli dvigatellarning ishlash uslubiga uxshash bulsa-da, asbob va
uskunalarining tuzilishi bilan farq qiladi.
Suyo‘ltirilgan gazda turli ZIL-432810, GAZ-53-07 yuk avtomobillari va
LAZ-695P, LiAZ-677G avtobuslar bir-biriga uxshash gaz ballonli ta’minlash
tarmogi buyicha ishlaydi. Bunday gaz ballonli uskunalashgan chizma rasmda
tasvirlangan. Avtomobil kuzov iostiga 250l sig‘imli gaz ballonli 5 o‘rnatilgan.
Gaz olish uchun ballonga ikkita naycha ulangan, xarbir naychada sarflash
ventillari 16 va 17 bor. Ulardan biri suyuqlik satxidan yuqoriroq o‘rnatilgan
bo‘lib, undan dvigatelni yurgizib yuborish va kizdirish vaqtida gaz bug‘lari
beriladi, ikkinchisi esa suyuqlikning pastki satxida o‘rnatilgan. Ballondan
chiqadigan gaz buglatgichga tushib, uyerda batamom buglanadi, sungra filtr 9
va buglarning bosimini pasaytiruvchi reduktor 10 dan o‘tib, mezonlagich 11
ga, keyin aralashtirgichga tushadi. Xosilbulgan yonuvchi gaz-xav oaralashmasi
kiritish naychasi bo‘linmasiga kiradi.
|
| |
