,1 foizga  yaqin. O‘z ichiga  5 mingdan




Download 26,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet273/593
Sana27.05.2024
Hajmi26,13 Mb.
#254636
1   ...   269   270   271   272   273   274   275   276   ...   593
Bog'liq
01 YANGI O‘ZBEKISTON

0,1 foizga 
yaqin. O‘z ichiga 
5 mingdan 
ortiq 
nashriyotlarning 22 ming nomdagi ilmiy jurnallarini olgan Scopus ma’lumotlar bazasi 
asosida SJR (ScimagoJournal&CountryRank) resursining tahlillariga ko‘ra, 
O‘zbekiston bitta maqolaga havolalar ko‘rsatkichi bo‘yicha jahonning 
239
davlati 
o‘rtasida 
220-o‘rinni
egallab (6,52), mamlakatimizning H-index ko‘rsatkichi 
86
ni 
tashkil etmoqda. 
 
O‘zbekiston Respublikasida ilm-fan va ilmiy faoliyat sohasining asosiy 
yo‘nalishlari: 
-
ilm-fan va ilmiy faoliyat sohasida davlat-xususiy sheriklikni qo‘llab-quvvatlash; 
-
intellektual mulk ob’ektlariga bo‘lgan huquqlarni muhofaza qilish; 
-
ilm-fan va ilmiy faoliyat sohasini moliyalashtirishni oqilona oshirib borish. 
Shunday qilib, jahon darajasidagi universitetlarning ajralib turadigan 
xususiyatlarini tahlil qilish orqali qator o‘ziga xos jihatlarini ajratish mumkin: 
-
yuqori malakali professor-o‘qituvchilar tarkibi; 
-
ilmiy tadqiqotlarning yuqori natijalari 
-
ta’lim berishning yuqori darajasi; 
-
qobiliyatli talabalarning mavjudligi; 
-
davlat va nodavlat manbalaridan moliyalashtirish darajasi; 
-
akademik erkinlik; 
-
OTMlarni boshqarishning aniq belgilangan tuzilmasi; 
-
talab darajasidagi moddiy-texnik baza va boshq. 
Yuqoridagilardan kelib chiqib biz o‘zaro bir-biriga bog‘liq va o‘zaro bir-birini 
to‘ldiruvchi uchta omillarni ajratib ko‘rsatishimiz mumkin: 
-
talantlarning yuqori darajadagi birlashuvi; 


-
resurslarning yetarliligi; 
-
OTMlarni boshqarish tuzilmasi. 
Jahon darajasidagi universitetlarni samarali yaratish yo‘llari quyidagicha 
bo‘lishi mumkin: 
-
takomillashtirish (g‘oliblarni saralash) uchun mavjud salohiyatga ega ko‘p 
sonli bo‘lmagan faoliyat yurituvchi universitetlarni hukumat modernizatsiyalashi 
mumkin(PF5748 bo‘yicha 2 ta universitetlar TOP-500 va 8 tasi TOP-1000 talikka 
kirish); 
-
hukumat faoliyat yuritayotgan bir qator OTMlarni birlashtirish va ularni 
yangi universitetga (gibrid formulasi) transformatsiyalashga harakat qilishi mumkin; 
-
huqumat noldan («toza varaq» yondashuvi) jahon darajasidagi yangi 
universitetni yaratadi.
Masalan, uchinchi yo‘nalishlar yig‘indisi sifatida respublikamizda innovatsion 
ta’lim dasturlari bo‘yicha yetakchi xorijiy OTMlar bilan hamkorlikda amalga 
oshirilayotgan yangi O‘zbekiston universitetini misol qilishimiz mumkin. 
Postindustiral jamiyatda nafaqat intizomli ijrochilar, balki ijodkorlar ko‘proq talab 
etiladi. Asosiy hal qiluvchi rolni mustaqil o‘qishga va bilimlarni uzluksiz yaratishga 
qodir bo‘lgan yuqori malakali ishchi kuchi o‘ynaydi. 
Zamonaviy dunyoda ta’lim rivojlanishining quyidagi tendensiyalari mavjud: 
1.
Umumiy ta’lim davri davomiyligining ortishi. 
2.
Uzluksiz ta’limning (butun umr davomida) zarurligi. 
3.
Ta’limni individuallashtirish. 
4.
Metodologik bilimlar va analitik ko‘nikmalar ahamiyatining ortishi. 
Yuqoridagi mazkur tendensiyalar jahon rivojlanishida yetakchilik qiladigan 
mamlakatlar misolida bu aniq o‘z aksini topmoqda. Oxirgi yillarda jahon 
rivojlanishining tan olingan yetakchisi shubhasiz AQSh hisoblanadi. AQShda oliy 
ta’limni rivojlantirish davlatning ijtimoiy-iqtisodiy vazifalaridan eng muhimlaridan 
biri sanaladi. Umumiy davlat sarf-xarajatlarini qisqartirishlarga qaramasdan, bunda 
ilm-fanni va texnologiyani, ta’lim va ishchi kuchini qayta tayyorlashga investitsiyalar 
kiritish doimiy ravishda amalga oshirilmoqda. Zamonaviy bozor iqtisodiyotining 


ijtimoiy infratuzilmasi rivojlandi. Mamlakatda oliy ta’limning turli xil shakllari 
mavjud. AQSh oliy ta’limining o‘ziga xos xususiyatlaridan biri – bu umumiy ta’lim 
beradigan ta’lim muassasalari sonining ko‘pligi. Shu sababadna bunday ta’lim 
muassasalarida talabalarga texnik profilga(boshqa so‘z bilan aytganda, talabalarda 
xohlagan tarzda xohlagan yo‘nalishda mutaxassislik olish imkoniyati mavjud) yaqin 
bo‘lgan aniq mutaxassisliklarni olish taklif etiladi. Shuningdek oliy muhandislik 
ta’limini beradigan muassasalar ham mavjud. 

Download 26,13 Mb.
1   ...   269   270   271   272   273   274   275   276   ...   593




Download 26,13 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



,1 foizga  yaqin. O‘z ichiga  5 mingdan

Download 26,13 Mb.
Pdf ko'rish